Szczytnik (góra)
 Szczytnik od zachodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość | 589 m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 50°24′36″N 16°27′42″E/50,410000 16,461667 | |
Szczytnik (niem. Steinberg) – najwyższa (589 m n.p.m.) kulminacja niewielkiego stoliwa stanowiącego południowo-wschodni skraj Gór Stołowych. Leży na terenie dzielnicy o tej samej nazwie miasta Szczytna.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Szczytnik jest wyraźnie wypiętrzonym, zalesionym stożkiem, górującym na północ od głębokiej doliny Bystrzycy Dusznickiej, pomiędzy Szczytną na zachodzie i Polanicą-Zdrojem na wschodzie[1]. Najciekawszym fragmentem masywu jest stromy stok ograniczający Szczytnik od zachodu i południa[1]. W tym miejscu różnica wysokości w stosunku do dna doliny Bystrzycy wynosi ponad 120 m[2].
Rzeźba terenu, formacje skalne[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze stoliwa góry cechuje się pagórkowatą rzeźbą, z kilkoma kopulastymi pagórami o wysokości 15–20 m (Szczytnik, Piaskowiec, Kamiennik, Ślepowron, Lipnik i inne), rozdzielonymi nieckowatymi lub nawet płaskodennymi obniżeniami[1]. Wśród tych drugorzędnych wzniesień wyróżnia się Kalwaria, gdzie wytyczono drogę krzyżową, z reliefami poszczególnych stacji umieszczonymi w płytkich wnękach wykutych w skale.
Na powierzchniach skałek można zaobserwować liczne przejawy selektywnego wietrzenia, w tym dość duże okapy i nisze podskalne, a wokół nich rumowiska bloków i głazów[2]. Na Szczytniku znajduje się wiele skałek w kształcie grzybów skalnych, podobnie jak w nieodległym skupisku w innym fragmencie stoliwa Gór Stołowych – Skalnych Grzybach[1].
Fort na Szczytniku[edytuj | edytuj kod]
W latach 1790 z rozkazu króla Prus Fryderyka Wilhelma II według projektu kapitana inżyniera Ludwiga Müllera na zboczu wzgórza, przy skraju wierzchowiny, wzniesiono niewielki Fort na Szczytniku w linii pięciu fortów na ziemi kłodzkiej, wchodzących w skład systemu obronnego powiązanego z twierdzą w Srebrnej Górze i twierdzą w Kłodzku. Jego zadaniem było wszczęcie alarmu na wypadek inwazji poprzez sygnalizację ogniem (rozpalenie ogniska). Po przegranej wojnie prusko-francuskiej w 1806 Fryderyk Wilhelm III rozkazał rozebrać fort, który nie odegrał aktywnej roli militarnej[3].
Zamek Leśna[edytuj | edytuj kod]
Przy krawędzi wierzchowiny od strony Szczytnej znajduje się romantyczny neogotycki Zamek Leśna (niem. Waldstein), zbudowany w latach 1831–1837 w miejscu fortu[1], dostępny do zwiedzania. Obok zamku, na skraju wierzchowiny, znajdują się piaskowcowe Orle Skały, stanowiące doskonały punkt widokowy na Szczytną, Góry Bystrzyckie i Orlickie oraz Obniżenie Dusznickie[2]. W zespole zamkowym ma siedzibę Parafia Matki Bożej Królowej Pokoju w Szczytnej.
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Przez Szczytnik można dotrzeć żółtym szlakiem prowadzącym ze Szczytnej do Polanicy-Zdroju[1].
Przeworno – Gromnik – Biały Kościół – Żelowice – Ostra Góra – Niemcza – Gilów – Piława Dolna – Góra Parkowa – Bielawa – Kalenica – Nowa Ruda – Przełęcz pod Krępcem – Sarny – Tłumaczów – Radków – Skalne Wrota – Pasterka – Przełęcz między Szczelińcami – Karłów – Lisia Przełęcz – Białe Skały – Skalne Grzyby – Batorówek – Batorów – Skała Józefa – Duszniki-Zdrój – Schronisko PTTK „Pod Muflonem” – Szczytna – Zamek Leśna – Polanica-Zdrój – Przełęcz Sokołowska – Łomnicka Równia – Huta – Bystrzyca Kłodzka – Igliczna – Międzygórze – Przełęcz Puchacza[4].
Czas dojścia z centrum Szczytnej do punktu widokowego – 30 min. Można również dojechać samochodem w okolice zamku i punktu widokowego, gdzie znajduje się niewielki parking[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, s. 241, 242. ISBN 83-7005-301-7.
- ↑ a b c d Piotr Migoń. Szczytnik w Górach Stołowych (Z geomorfologii Sudetów nr 12). „Sudety”. 2008 (nr 6), s. 40–42, czerwiec 2008. Oficyna Wydawnicza Atut. ISSN 1641-8603. OCLC 68755551.
- ↑ Henryk Grzybowski. Bateria nad Pasterką – zapomniana kłodzka fortyfikacja. Geneza powstania i charakterystyka. „Ziemia Kłodzka”. 2013 (nr 226), s. 8–12, maj 2013. Wydawnictwo Ziemia Kłodzka. ISSN 1234-9208.
- ↑ Dalekobieżne szlaki turystyczne: żółty. PTTK Strzelin. [dostęp 2014-11-27].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-301-7.