System Takhtajana
System Takhtajana, system Tachtadżiana – system klasyfikacji roślin okrytonasiennych. Został opracowany przez rosyjsko-ormiańskiego botanika Armena Tachtadżiana (1910-2009). System jest rozwijany od lat 50. XX w. W 1954 ukazała się pierwsza jego publikacja w języku rosyjskim, w 1958 w angielskim, rozwinięcie w języku rosyjskim 1959 i 1966 oraz w angielskim, które spopularyzowało system w 1969. Publikacje uzupełniające i zmieniające system ukazywały się kolejno w 1980, 1983, 1986 i 1987 (Systema Magnoliophytorum). W 1997 ukazała się aktualizacja systemu (Diversity and Classification of Flowering Plants)[1] i w końcu ostatnia wersja opublikowana została w roku jego śmierci – w 2009 (Flowering Plants)[2].
System Tachtadżiana ujmuje rośliny okrytonasienne jako gromadę Magnoliophyta, z dwiema klasami: Magnoliopsida (dwuliścienne, 11 podklas) i Liliopsida (jednoliścienne, 6 podklas). System obejmuje 128 rzędów dwuliściennych i 38 jednoliściennych i odpowiednio 429 i 104 rodziny[1]. Przypomina system Cronquista, jest jednak nieco bardziej złożony na wyższych poziomach taksonomicznych.
Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]
Podział na podklasy[edytuj | edytuj kod]
Gromada: Magnoliophyta – okrytonasienne
- Klasa: Magnoliopsida – dwuliścienne
- Podklasa: Magnoliidae
- Podklasa: Nymphaeidae
- Podklasa: Nelumbonidae
- Podklasa: Ranunculidae
- Podklasa: Caryophyllidae
- Podklasa: Hamamelididae
- Podklasa: Dilleniidae
- Podklasa: Rosidae
- Podklasa: Cornidae
- Podklasa: Asteridae
- Podklasa: Lamiidae
- Klasa: Liliopsida – jednoliścienne
- Podklasa: Liliidae
- Podklasa: Commelinidae
- Podklasa: Arecidae
- Podklasa: Alismatidae
- Podklasa: Triurididae
- Podklasa: Aridae
Podział szczegółowy[edytuj | edytuj kod]
Klasa: Magnoliopsida – dwuliścienne[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Magnoliidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Nymphaeidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Nelumbonidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Ranunculidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Caryophyllidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Hamamelididae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Dilleniidae[edytuj | edytuj kod]
- Dillenianae
- Theanae
- Sarracenianae
- Nepenthanae
- Ericanae
- Primulanae
- Violanae
- Malvanae
- Urticanae
- Euphorbianae
Podklasa: Rosidae[edytuj | edytuj kod]
- Saxifraganae
- Rosanae
- Rhizophoranae
- Myrtanae
- Fabanae
- Rutanae
- Geranianae
- Corynocarpanae
- Celastranae
- Santalanae
- Rhamnanae
- Proteanae
- Vitanae
Podklasa: Cornidae[edytuj | edytuj kod]
- Cornanae
- Aralianae
- Dipsacanae
Podklasa: Asteridae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Lamiidae[edytuj | edytuj kod]
- Gentiananae
- Solananae
- Loasanae
- Oleanae
- Lamianae
Klasa: Liliopsida – jednoliścienne[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Liliidae[edytuj | edytuj kod]
- Lilianae
- Dioscoreanae
Podklasa: Commelinidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Arecidae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Alismatidae[edytuj | edytuj kod]
- Alismatane
Podklasa: Triurididae[edytuj | edytuj kod]
Podklasa: Aridae[edytuj | edytuj kod]
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Armen Takhtajan. Outline of the classification of flowering plants (Magnoliophyta). „Botanical Review”. 1980. 46. s. 225-359.
- Armen Takhtajan: Diversity and Classification of Flowering Plants. New York: Columbia University Press, 1997. ISBN 0-231-10098-1.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Gurcharan Singh: Plant Systematics. An Integrated Approach. Enfield: Science Publishers, INC, 2004, s. 269-277. ISBN 1-57808-351-6.
- ↑ Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer Netherlands, 2009. ISBN 978-1-4020-9609-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- James L. Reveal: The Takhtajan system of flowering plant classification.... [w:] PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy [on-line]. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. [dostęp 2006-07-29]. (ang.).
- Hugh D. Wilson: Takhtajan System of Angiosperm Classification. [w:] Flowering Plant Gateway [on-line]. Texas A&M Bioinformatics Working Group. [dostęp 2006-11-10]. (ang.).