Synagoga w Rawiczu
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | Rawicz |
| Architekt | |
| Data budowy | 1889 |
| Data likwidacji | lata 30. XX wieku |
| Data zburzenia | 1941 |
Położenie na mapie Rawicza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu rawickiego  | |
Położenie na mapie gminy Rawicz  | |
| 51°36′39,2″N 16°51′15,3″E/51,610889 16,854250 | |
Synagoga w Rawiczu – zbudowana w XIX wieku. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali i zniszczyli synagogę.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Synagoga żydowska została zbudowana na placu położonym pomiędzy dzisiejszą ul. Kopernika i Plantami. Powstała w roku 1889 (wcześniej istniały w pobliżu inne synagogi), kosztem przeszło 80 000 marek niemieckich. Autorem projektu był wrocławski architekt Georg Böttger. Kamień węgielny został wmurowany 22 maja 1888 roku, a 19 września 1889 roku poświęcono zbudowaną świątynię[1]. Synagoga była wykorzystywana przez Żydów do 1923 roku, gdy rozwiązano gminę żydowską[1]. W kolejnych była użytkowana tylko podczas wielkich świąt[1].
W latach 30. XX w. z synagogi korzystało Towarzystwo Czytelni Ludowych[1]. Tuż przed wybuchem II wojny światowej rawicką synagogę zamieniono na kościół garnizonowy, ponieważ w mieście nie było już Żydów[2].
W kwietniu 1941 roku obiekt został zburzony[2]. Materiał wykorzystano do rozbudowy garaży Straży Pożarnej i utwardzenia nawierzchni plant w Rawiczu. Plac, który pozostał po zburzonej synagodze, był wykorzystywany na cele rozrywkowe (karuzele, cyrk), jako targowisko i tor rowerowy. Obecnie zlokalizowano tam parking[2]. W 2008 roku odkopano zachowane fragmenty fundamentów synagogi. Podczas wykładania placu betonowymi kostkami zarys dawnej synagogi zaznaczono ciemniejszym kolorem kostki[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
W zewnętrznej bryle tej budowli, jak również w wystroju wnętrza, można było dopatrzyć się wielu elementów architektonicznych rodem ze Wschodu. Świątynię nakrywała wielka wysoka na 30 metrów kopuła, zwieńczona Gwiazdą Dawida[1]. Na zwróconej tradycyjnie w kierunku Jerozolimy, wschodniej, wewnętrznej ścianie usytuowano ozdobną szafę (aron ha - kodesz) do przechowywania Tory, a nad nią ciekawy witraż z symbolicznym przedstawieniem Tablicy z Dziesięciorgiem Przykazań[1]. Wystroju dopełniały wielkie kandelabry w kształcie siedmioramiennych świeczników (menory). Budynek zbudowano z białej cegły[1]. Świątynia mogła pomieścić 300 mężczyzn, a dla kobiet przygotowano miejsca w emporach wzdłuż trzech boków synagogi[1]. Budynek miał centralne ogrzewanie[1].