Stronie Śląskie (gmina)

Stronie Śląskie
	gmina miejsko-wiejska
	; Urząd Miejski i siedziba gminy w Stroniu Śląskim, dawny pałac wybudowany przez Mariannę Orańską
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
TERC	0208133
Burmistrz	Dariusz Chromiec
Powierzchnia	146,42 km²
Populacja (31.12.2021); • liczba ludności	; 7333
• gęstość	50,1 os./km²
Nr kierunkowy	74
Tablice rejestracyjne	DKL
	Adres urzędu:ul. Kościuszki 55; 57-550 Stronie Śląskie
Szczegółowy podział administracyjny
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Stronie Śląskie
	Położenie na mapie Polski Stronie Śląskie
	50°18′N 16°53′E/50,295556 16,877500
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Stronie Śląskie – gmina w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w południowo-wschodniej części powiatu kłodzkiego.

Powierzchnia gminy wynosi 146,42 km², z czego 77% to użytki leśne, a 23% użytki rolne. Zamieszkuje ją 7821 mieszkańców. Gęstość zaludnienia wynosi 53 mieszkańców na 1 km² (2004). Gmina leży w dużej części na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, na krańcu ziemi kłodzkiej, między Górami Złotymi i Bialskimi a Masywem Śnieżnika.

Polityka i administracja[edytuj | edytuj kod]

Władze gminy[edytuj | edytuj kod]

Stronie Śląskie wraz z otaczającym je obszarem wiejskim tworzą gminę, posiadającą status gminy miejsko-wiejskiej. Rada gminy liczy 15 radnych. Organem wykonawczym władz jest burmistrz. Siedzibą władz gminy jest pałac Marianny Orańskiej, znajdujący się w Stroniu Śląskim przy ulicy Kościuszki 55^[2].

Burmistrzowie Stronia Śląskiego (od 1990)^[3]:

1990–1994: Janusz Lignarski
1994–2018: Zbigniew Łopusiewicz
od 2018: Dariusz Chromiec

Mieszkańcy gminy Stronie Śląskie wybierają parlamentarzystów do Sejmu z okręgu wyborczego Wałbrzych, a do Senatu z okręgu wyborczego dzierżoniowsko-kłodzko-ząbkowickiego, zaś posłów do Parlamentu Europejskiego z dolnośląsko-opolskiego okręgu wyborczego z siedzibą we Wrocławiu^[4].

Na czele każdego z sołectw stoi sołtys jako jednoosobowy organ władzy wykonawczej, który ma do pomocy radę sołecką jako organ władzy ustawodawczej, która wybierana jest przez wszystkich mieszkańców danej wsi^[5].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W skład gminy wchodzi miasto Stronie Śląskie i 14 wsi:

oraz zanikające przysiółki: Rogóżka, Klecienko, Nowa Biela, Sucha Góra i Popków.

Od wschodu i południa gmina graniczy z Czechami, od zachodu z gminą Bystrzyca Kłodzka i Międzylesie zaś od północy z uzdrowiskową gminą Lądek-Zdrój.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Piramida wieku mieszkańców gminy Stronie Śląskie w 2014 roku^[6].

Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]

Na obszarze gminy znajdują się następujące rezerwaty przyrody^[7]:

rezerwat przyrody Jaskinia Niedźwiedzia – chroni unikalną jaskinię z bogatą szatą naciekową i znaleziskami kostnymi zwierząt plejstoceńskich oraz drzewostany z rzadkimi gatunkami runa;
rezerwat przyrody Nowa Morawa – chroni stanowisko cennej rodzimej odmiany świerka;
rezerwat przyrody Puszcza Śnieżnej Białki – chroni fragment pierwotnego lasu naturalnego o charakterze puszczańskim w piętrze reglowym;
częściowo rezerwat przyrody Śnieżnik Kłodzki – chroni najwyższe wzniesienie w Sudetach Wschodnich z roślinnością zielną, reprezentującą resztki elementu karpackiego w Sudetach.

Gmina posiada także jedyne w całym powiecie użytki ekologiczne:

Biała Marianna^[8]^[9] – chroniący nieczynne wyrobiska na górze Krzyżnik z bogatą roślinnością kserotermiczną, leśną i wodno-błotną.
Rogóżka^[10]^[11] – chroniący nieczynny kamieniołom wapienia z bogatą roślinnością naskalną, a także siedliska buczyn storczykowych i łąk konietlicowych.

Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie i Wapiennik
Huta Szkła Kryształowego „Violetta” w Stroniu Śląskim
Muzeum Ziemi w Kletnie
Muzeum Minerałów w Stroniu Śląskim
Stara sztolnia uranowa w okolicy Kletna
Zbiornik rekreacyjno-retencyjny w Starej Morawie
Wyciągi narciarskie: Bielice, Nowa Morawa, Nowy Gierałtów, Kamienica, Sienna („Czarna Góra”)

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

1 stycznia 2024 Gmina uruchomiła na swoim obszarze komunikację miejską. Wykonawcą przewozów została firma „Manikar” Jan Zaucha i Synowie sp.j. Przewozy realizowane są przez cały tydzień na liniach ze Stronia Śląskiego do Bielic przez Goszów, Stary i Nowy Gierałtów, do Kletna przez Starą Morawę, Bolesławów oraz do Siennej (2 kursy na każdej linii)^[12]^[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Stan, ruch naturalny i wędrówkowy ludności w roku według podziału administracyjnego, stan w dniu 31.12.2021, Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-09-03] (pol.).
↑ Informacje na stronie BIP Urzędu Miasta i Gminy Stronie Śląskie [on-line] [dostęp 2011-11-20].
↑ Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1–4, Kłodzko 2009–2011.
↑ Informacje PKW, stan na 2011 rok.
↑ Hasło „sołectwo” z Encyklopedii WIEM.
↑ Gmina Stronie Śląskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Rejestr rezerwatów przyrody województwa dolnośląskiego, RDOŚ stan na 18 czerwca 2013. [dostęp 2014-01-27].
↑ Uchwała nr XLVIII/311/18 Rady Miejskiej Stronia Śląskiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Biała Marianna”.
↑ Biała Marianna – Przyroda Dolnego Śląska [online], przyrodniczo.pl [dostęp 2019-02-13] (pol.).
↑ Uchwała nr XXIV/153/16 Rady Miejskiej Stronia Śląskiego z dnia 27 czerwca 2016 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Rogóżka”.
↑ Rogóżka – Przyroda Dolnego Śląska [online], przyrodniczo.pl [dostęp 2019-02-13] (pol.).
↑ Komunikacja miejska Gminy Stronie Śląskie
↑ Komunikacja miejska Gminy Stronie Śląskie - Informacje, rozkłady jazdy

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 4, Kłodzko 2011.
Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 16, Wrocław 1993.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Strona internetowa gminy

[1] Stan, ruch naturalny i wędrówkowy ludności w roku według podziału administracyjnego, stan w dniu 31.12.2021, Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-09-03] (pol.).

[2] Informacje na stronie BIP Urzędu Miasta i Gminy Stronie Śląskie [on-line] [dostęp 2011-11-20].

[3] Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1–4, Kłodzko 2009–2011.

[4] Informacje PKW, stan na 2011 rok.

[5] Hasło „sołectwo” z Encyklopedii WIEM.

[populacja2016-6] Gmina Stronie Śląskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[7] Rejestr rezerwatów przyrody województwa dolnośląskiego, RDOŚ stan na 18 czerwca 2013. [dostęp 2014-01-27].

[8] Uchwała nr XLVIII/311/18 Rady Miejskiej Stronia Śląskiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Biała Marianna”.

[9] Biała Marianna – Przyroda Dolnego Śląska [online], przyrodniczo.pl [dostęp 2019-02-13] (pol.).

[10] Uchwała nr XXIV/153/16 Rady Miejskiej Stronia Śląskiego z dnia 27 czerwca 2016 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Rogóżka”.

[11] Rogóżka – Przyroda Dolnego Śląska [online], przyrodniczo.pl [dostęp 2019-02-13] (pol.).

[12] Komunikacja miejska Gminy Stronie Śląskie

[13] Komunikacja miejska Gminy Stronie Śląskie - Informacje, rozkłady jazdy

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Miasto	Stronie Śląskie
Wsie	Bielice Bolesławów Goszów Janowa Góra Kamienica Kletno Młynowiec Nowa Morawa Nowy Gierałtów Rogóżka Sienna Stara Morawa Stary Gierałtów Strachocin Stronie-Wieś
Nieoficjalna część miasta	Morawka
Nieoficjalne miejscowości	Klecienko Nowa Biela Popków Sucha Góra

Miasta	Bystrzyca Kłodzka Duszniki-Zdrój Kłodzko Kudowa-Zdrój Lądek-Zdrój Międzylesie Nowa Ruda Polanica-Zdrój Radków Stronie Śląskie Szczytna
Gminy miejskie	Duszniki-Zdrój Kłodzko Kudowa-Zdrój Nowa Ruda Polanica-Zdrój
Gminy miejsko-wiejskie	Bystrzyca Kłodzka Lądek-Zdrój Międzylesie Radków Stronie Śląskie Szczytna
Gminy wiejskie	Kłodzko Lewin Kłodzki Nowa Ruda

Przynależność wojewódzka	woj. wrocławskie
Miasta (1945–75)	Bystrzyca Kłodzka Lądek-Zdrój Międzylesie Stronie Śląskie (od 1967)
Osiedla (1954–72)	Stronie Śląskie (1959–66)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Bystrzyca Kłodzka (od 1973) Długopole Zdrój (do 1954) Domaszków Gorzanów (do 1954) Idzików (do 1954) Lądek-Zdrój Międzylesie Stara Bystrzyca (do 1954) Stary Waliszów (do 1954) Stronie Śląskie Wilkanów (do 1954)
Gromady (1954–72)	Bolesławów (1954–61) Długopole Zdrój (1954–72) Domaszków (1954–72) Gorzanów (1954–72) Goworów (1954–61) Idzików (1954–72) Lądek Zdrój (1954–72) Międzylesie (1960–72) Międzylesie-Południe (1954–59) Międzylesie-Północ (1954–59) Młoty (1954–61) Nowa Bystrzyca (1961–72) Różanka (1954–59) Stara Bystrzyca (1954–61) Stara Łomnica (1954–72) Stary Waliszów (1954–72) Strachocin (1954–59) Stronie Śląskie (1954–72) Trzebieszowice (1954–68) Wilkanów (1954–71)