Stela Aszurbanipala z Babilonu
Stela Aszurbanipala z Babilonu – kamienna stela z przedstawieniem asyryjskiego króla Aszurbanipala (669–627? p.n.e.). Odnaleziona została w 1881 roku przez Hormuzda Rassama w Babilonie w trakcie prac wykopaliskowych prowadzonych na obszarze kryjącym pozostałości E-sagili, świątyni boga Marduka[1]. Obecnie zabytek ten znajduje się w stałej ekspozycji Muzeum Brytyjskiego (nr inwent. BM 90864)[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Kamienna stela ma wysokość 36,8 cm, szerokość 22,2 cm, grubość 10,2 cm i waży 24,5 kg[1]. Na jej przedniej stronie umieszczona jest płaskorzeźba z wizerunkiem asyryjskiego króla Aszurbanipala. Król asyryjski przedstawiony został przodem. Ubrany jest w długą, sięgającą stóp szatę i nosi tradycyjne dla władców asyryjskich nakrycie głowy. Jego włosy i broda są misternie splecione. Wzniesione w górę ręce króla podtrzymują umieszczony na jego głowie kosz[2].
Aszurbanipal przedstawiony jest jako bogobojny władca-budowniczy świątyni, niosący na głowie kosz z ziemią do rytualnego uformowania pierwszej cegły[3]. Ten właśnie sposób przedstawiania władcy szczególnie rozpowszechniony był w południowej Mezopotamii w drugiej połowie III tys. p.n.e., później jednakże zaniknął[2]. Ponowne pojawienie się tego motywu w czasach Aszurbanipala było być może próbą nawiązania przez tego władcę do tradycji wielkich królów Sumeru żyjących dwa tysiące lat przed nim[2]. Przyjętą praktyką za czasów panowania tychże królów było umieszczanie w fundamentach lub ścianach wznoszonych przez nich świątyń depozytów fundacyjnych, mających często formę figurek przedstawiających ich samych jako budowniczych niosących na głowie kosz z ziemią[1]. Jedna z takich figurek odkryta być mogła w trakcie zakrojonych na szeroką skalę prac budowlanych Aszurbanipala w miastach Babilonii, stając się inspiracją dla wizerunku na jego steli[1].
Płaskorzeźbie na steli towarzyszy inskrypcja zapisana pismem klinowym w języku akadyjskim. Umieszczona jest ona w tle wokół wizerunku króla, częściowo na jego postaci oraz z tyłu zabytku[1]. Inskrypcja ta dotyczy odbudowy sanktuarium boga Ea znajdującego się w kompleksie świątynnym E-sagila boga Marduka w Babilonie[1][3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g British Museum: Stela of Ashurbanipal from Babylon. www.britishmuseum.org. [dostęp 2011-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c Gwendolyn Leick: The Babylonian world. Routledge, 2007, s. 155. ISBN 978-1-134-26128-4. [dostęp 2011-11-30]. (ang.).
- ↑ a b Clyde E. Fant, Mitchell Glenn Reddish: Lost treasures of the Bible: understanding the Bible through archaeological artifacts in world museums. Wm. B. Eerdmans Publishing, 2008, s. 183. ISBN 978-0-8028-2881-1. [dostęp 2011-11-29]. (ang.).