Stefan Majewski (wojskowy)
 | |
 generał dywizji | |
| Data i miejsce urodzenia | 10 sierpnia 1867 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 31 stycznia 1944 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1888–1926 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | I Wiceminister Spraw Wojskowych |
| Główne wojny i bitwy | |
.svg) | |
| Odznaczenia | |
           | |
.png){kind=small}
Stefan Majewski (ur. 10 sierpnia 1867 w Podniestrzanach, zm. 31 stycznia 1944 w Słonawach) – generał dywizji Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wczesne życie[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z rodziny neofickiej pochodzenia żydowskiego, syn Władysława Majewskiego[1] komisarza Rządu Narodowego z 1863, i Florentyny z Plichtów[2]. Bratem jego ojca był Karol Majewski, który był przewodniczącym Rządu Narodowego w powstaniu styczniowym[3].
Edukował się w gimnazjum w Wiedniu, Wojskowej Szkole Realnej w Mahrisch Weisskirchen, Wojskowej Akademii Technicznej w Wiedniu oraz Wyższej Szkole Wojskowej w Wiedniu. Następnie rozpoczął służbę w Cesarsko-Królewskiej Armii Austro-Węgierskiej[2]. W 1888 r. został podporucznikiem w c. i k. armii. Rok później został przeniesiony do 9. Batalionu Pionierów w Josefstadt. Po ukończeniu Akademii Sztabu Generalnego w Wiedniu przedzielono go to sztabu stacjonującej w Przemyślu 24. Dywizji Piechoty. Gdy awansował na kapitana zasilił szeregi Batalionu Pionierów Nr 10 w Przemyślu na stanowisko komendanta kompanii[2]. Następnie w 1905 r. służył w Oddziale X Cesarsko-Królewskiego Ministerstwa Wojny. Jednakże przeniesiono go sztabu 9. Dywizji Piechoty stacjonującej w Pradze. 30 kwietnia 1910 został przydzielony do Oddziału 10 Ministerstwa Wojny w Wiedniu[4]. W 1913 r. w stopniu pułkownika sztabu generalnego był szefem Departamentu VIII w Ministerstwie Obrony Krajowej[5].
Wielka Wojna[edytuj | edytuj kod]
Na początku I wojny światowej był szefem Biura Prezydialnego Cesarsko-Królewskiego Ministerstwa Landwehry. Następnie od 1915 r. dowodził c. i k. 12 pułkiem strzelców, od 1916 r. XLIV Brygadą Górską i 1918 r. LVII Brygadą Piechoty. 1 sierpnia 1917 awansował na generała majora ze starszeństwem z dniem 30 sierpnia 1917[2].
II Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]
W grudniu 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego, w stopniu generała podporucznika. 19 stycznia 1919 został dowódcą Grupy Operacyjnej „Chełm”, która walczyła z Ukraińcami[2]. 3 marca 1919 r. został wyznaczony na stanowisko I wiceministra Spraw Wojskowych[6]. 10 lutego 1920, w związku z przeprowadzoną reorganizacją Ministerstwa Spraw Wojskowych[7], Naczelny Wódz zwolnił go ze stanowiska I wiceministra Spraw Wojskowych i mianował dowódcą Szkoły Sztabu Generalnego „z równoczesnym podziękowaniem mu za owocną i gorliwą Jego pracę na dotychczasowym stanowisku”[8]. 10 marca tego roku Józef Piłsudski mianował go członkiem Rady Wojskowej z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku dowódcy szkoły[9]. W jego kompetencja mieściło się m.in. rozpatrywanie i opiniowanie ustaw, innych aktów prawnych oraz wszelkich przepisów dotyczących wojska polskiego[2].
Od kwietnia do maja 1920 dowodził w zastępstwie 1 Armią pozostając w dalszym ciągu dowódcą szkoły[10]. 21 kwietnia 1920 zatwierdzony został z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała porucznika. Od maja do lipca dowodził 7 Armią, potem pozostawał w dyspozycji Naczelnego Dowództwa. We wrześniu tego roku przystąpił ponownie do wykonywania obowiązków na stanowisku dowódcy Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. 6 lipca 1921 na stanowisku dowódcy szkoły zastąpił go generał porucznik Gustaw Zygadłowicz.
Od sierpnia do grudnia 1921 r. był szefem Polskiej Misji Wojskowej we Francji[2]. 31 grudnia 1921 został mianowany, a 31 stycznia 1922 objął obowiązki na stanowisku dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi. 3 maja 1922 zweryfikowany w stopniu generała dywizji ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie generałów. 4 czerwca 1924 Prezydent RP mianował go szefem Administracji Armii. 17 maja 1925 udał się na 2-miesięczny urlop dla poratowania zdrowia (zastąpiony przez gen. Juliusza Malczewskiego)[11]. 20 listopada 1925 Prezydent powierzył mu kierownictwo Ministerstwem Spraw Wojskowych w rządzie Aleksandra Skrzyńskiego, a już 27 tego miesiąca przyjął jego dymisję i zwolnił z kierowania resortem. 14 grudnia 1925 Prezydent RP „przychylając się do prośby Generała” zwolnił go ze stanowiska szefa Administracji Armii. W maju 1926, w czasie zamachu stanu, czasowo pełnił obowiązki Generalnego Inspektora Kawalerii ponieważ generał Tadeusz Rozwadowski został dowódcą wojsk wiernych rządowi. Z dniem 31 sierpnia 1926 przeniesiony został w stan spoczynku[12].
Na emeryturze mieszkał w Słonawach, gdzie zmarł 31 stycznia 1944. Został pochowany na cmentarzu w Obornikach.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Zawarł związek małżeński z Janiną Pucherną, z którą miał syna Guido (ur. 1903)[2].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (7 listopada 1925)[13][14]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)
- Krzyż Walecznych (1921)[15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[16]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[16]
- Krzyż Wielki Orderu Korony (Belgia)[16]
- Wielki Oficer Order Świętego Sawy (Jugosławia, 1925)[17]
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 1921)[18]
- Kawaler Orderu Leopolda z dekor. wojenną (Austro-Węgry, 1915)[19]
- Order Korony Żelaznej II klasy z dekor. wojenną (Austro-Węgry, 1917)[20]
- Order Korony Żelaznej III klasy z dekor. wojenną (Austro-Węgry, 1913)[21][5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polski Słownik Biograficzny t. 19 s. 198 MAJEWSKI Władysław (1830–1887) komisarz Rządu Narodowego z 1863.
- ↑ a b c d e f g h Aleksander Smoliński, Stefan Majewski (1867-1944), [w:] Zbigniew Girzyński, Jarosław Kłaczkow, Wojciech Piasek (red.), Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, wyd. pierwsze, Warszawa: Instytut De Republica, 2023, s. 374-375, ISBN 978-83-67253-59-8.
- ↑ S. Didier, Rola neofitów w dziejach Polski, Warszawa 1934, s. 93, 99–102, 107, 109.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 234.
- ↑ a b Kronika. Z c. k. obrony krajowej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 265 z 19 listopada 1913.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 26 z 08.03.1919 r.
- ↑ W miejsce dwóch dotychczasowych stanowisk wiceministrów spraw wojskowych utworzone zostało jedno stanowisko wiceministra, które Józef Piłsudski powierzył gen. ppor. Kazimierzowi Sosnkowskiemu.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 6 z 21.02.1920 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 27.03.1920 r.
- ↑ W kwietniu 1920, w związku z podjętą przez stronę polską "wyprawą kijowską" Szkoła Sztabu Generalnego zawiesiła swoją działalność. Słuchacze II Kursu Wojennego Szkoły Sztabu Generalnego przydzieleni zostali do jednostek liniowych. Zobacz przebieg służby Mariana Porwita.
- ↑ Generał Malczewski zastępcą wiceministra wojny. „Nowości Illustrowane”. Nr 21, s. 6, 23 maja 1925.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 229.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1081 „za wybitne zasługi na polu organizacji i zaopatrzenia armji”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 20 listopada 1925 roku, s. 661.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1936 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 35, poz. 1763)
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 187. [dostęp 2021-08-12].
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 12 z 4 lutego 1925
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1717 z 28 maja 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1208)
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń, 1918, s. 68
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń, 1918, s. 86
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń, 1916, s. 95
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868–1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
| W dniu zaprzysiężenia | |
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
- ↑ Od 30.XI 1942 jako minister obrony narodowej po zmianie nazwy ministerstwa.