Stanisław Zawadzki (architekt)
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Alma mater | Akademia Św. Łukasza w Rzymie |
| Praca | |
| Styl | |
Stanisław Zawadzki (ur. 1743 w Warszawie, zm. 19 października 1806 tamże) – generał-major wojsk koronnych, od 1792 dowódca kompanii pontonierów[1], polski architekt doby klasycyzmu, architekt Komisji Edukacji Narodowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Stanisław Zawadzki studiował w Akademii Świętego Łukasza w Rzymie[2], gdzie zetknął się z projektami Andrei Palladia. Po powrocie do kraju poświęcił się pracy dla wojska (dosłużył się stopnia generała-majora wojsk inżynieryjnych). Oskarżony przez swojego pomocnika i ucznia Hilarego Szpilowskiego o wadliwy projekt i nadużycia przy budowie koszar w twierdzy w Kamieńcu Podolskim, został zdymisjonowany z wojska (1783) i poświęcił się budownictwu cywilnemu. W czasie insurekcji kościuszkowskiej (1794) opracowywał plany obrony Warszawy[1].
Ważniejsze projekty[edytuj | edytuj kod]
- projekt pałacu w Dobrzycy
- Pałac w Śmiełowie
- Pałac w Lubostroniu
- projekt ratusza w Siedlcach
- przebudowa pałacu Ogińskich w Siedlcach
- przebudowa Koszar Mirowskich
- przebudowa Zamku Ujazdowskiego w Warszawie
- Koszary Artylerii Koronnej (Wołyńskie) w Warszawie
- przebudowa pałacu Raczyńskich w Warszawie (1787–1789)[3]
- Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie (1786–1787)[3]
- Koszary w Kamieńcu Podolskim
- pałac dla Szczęsnego Potockiego w Tulczynie na Podolu (prawdopodobnie)
- kościół św. Tekli w Krzyżanowicach pod Pińczowem
- kościół św. Michała Archanioła w Nowym Dworze Mazowieckim (1792)
- kościół św. Stanisława Biskupa w Siedlcach
- Pałac w Górze nad Narwią
- plebania księdza Grzegorza Piramowicza w Kurowie koło Puław
Przypisuje się mu również autorstwo projektu kościoła św. Piotra i Pawła w Międzyrzecu Podlaskim. Według jego projektu rozpoczęto też budowę Pałacu Tyszkiewiczów w Warszawie na Krakowskim Przedmieściu (ostatecznie zrealizowano projekt Jana Kamsetzera), oraz przebudowę dawnego pałacu Jana Humańskiego w Warszawie (Miodowa 26, róg Długiej). Był także autorem projektu portyku dobudowanego do pałacu Skórzewskich w Czerniejewie.
-
-
-
Siedlce - Pałac Ogińskich -
Siedlce - Kościół św. Stanisława -
Warszawa - Pałac Szaniawskich -
-
Dobczyca - Panteon -
Collegium Śniadeckiego Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków ul. Kopernika 27 -
Warszawa - Pałac Tyszkiewiczów -
Śmiełów - pałac
.JPG)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Henryk P. Kosk, Generalicja polska t. II, Pruszków, 2001 s. 278.
- ↑ Ryszard Henryk Bochenek: 1000 słów o inżynierii i fortyfikacjach. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989, s. 305. ISBN 83-11-07423-2.
- ↑ a b Ryszard Mączyński, Zawadzki i Kamsetzer – dowód przyjaźni i współpracy architektów. Rozważania o warszawskich pałacach Tyszkiewiczów i Raczyńskich, „Sztuka i Kultura”, 5, 2018, s. 159–220, DOI: 10.12775/SZiK.2017/2018.006, ISSN 2300-5335 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Profil na stronie warszawa1939.pl. warszawa1939.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- R. Mączyński, Rzymskie sukcesy architekta Stanisława Zawadzkiego, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, XLVII, 2002, z. 4, s. 370 n.
- J. Polanowska, Projekt założenia ogrodowego nad Szeszupą – domniemane dzieło Stanisława Zawadzkiego, „Biuletyn Historii Sztuki”, LXVIII, 2006, nr 3/4, s. 415 n.