Stanisław Stohandel

Stanisław Stohandel
Ilustracja
fot. z 1907
Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1875
Luszowice

Data i miejsce śmierci

1911
Biała

poseł do austriackiej Rady Państwa

kadencja XI

Okres

od 17 lutego 1907
do 30 marca 1911

Przynależność polityczna

Polskie Centrum Ludowe

Następca

Ignacy Wróbel

Stanisław Stohandel (ur. 12 stycznia 1875 w Luszowicach – zmarł w 1911) – polityk ludowy, poseł do austriackiej Rady Państwa.

Syn organisty i nauczyciela ludowego Rudolfa i Stanisławy z Parysów. Miał brata nauczyciela a potem kierownika szkoły w Hałcnowie Tadeusza (1881 – 1915)[1]. W 1895 ukończył gimnazjum w Bochni[2] i podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, ukończył studia na wydziale prawa uniwersytetu w Wiedniu[3]. Odbył służbę wojskową w armii austro-węgierskiej w 4 Pułku Piechoty[4]. Związał się z ruchem ludowym, stając się zwolennikiem ks. Stanisława Stojałowskiego. Działacz Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, a potem Polskiego Centrum Ludowego. Redaktor "Wieńca i Pszczółki" w Białej[5]. Początkowo działał głównie w Jaworznie, w latach 1905-1906 współorganizując tamtejszą Bratnią Pomoc i jej sklepy[6].

Poseł do austriackiej Rady Państwa XI kadencji (17 lutego 1907 – 30 marca 1911) wybrany w okręgu nr 35 (Jaworzno-Krzeszowice)[7]. Członek grupy posłów Polskiego Centrum Ludowego skupionych wokół Stanisława Stojałowskiego oraz członek Koła Polskiego w Wiedniu[8], Pod koniec kadencji został oskarżony o udział w aferze ks. Szpondera wykorzystującego emigrantów z Galicji[9].

W 1911 r. ponownie wziął udział w wyborach, ubiegając się mimo dotarcia do trzeciej tury bezskutecznie o mandat w okręgu nr 36 (Biała-Andrychów)[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Władysław Mirota, Setna rocznica śmierci Tadeusza Stohandla pierwszego kierownika Szkoły w Hałcnowie, online
  2. I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego w Bochni – Absolwenci 1895 rok – online
  3. Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Stohandel, Stanisław - Parlamentarier 1848-1918 online [5.10.2019]
  4. Die österreichische Abgeordnetenhaus: ein Biographisch-Statistisches Handbuch, 1907–1913, XI. Legislaturperiode (XVIII. Sesja) . [sl]: Wien 1907, s. 538.
  5. Grzegorz Wnętrzak, Ks. Stanisław Stojałowski i jego ruch polityczny w wyborach do austriackiej Rady Państwa i sejmu galicyjskiego w latach 1897-1911, "Perspektywy kultury" numer 7 z 2, 2012, s. 160, online
  6. Barbara Sikora, Bratnia Pomoc kupiła dom, "Co tydzień" Tygodnik Lokalny nr 4/1061 rok XXI z 25 – 31 stycznia 2012, online
  7. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 426.
  8. Die Wahlen in Galizien, "Czernowitzer Allgemeine Zeitung" nr 1016 z 4 czerwca 1907, s. 1, online
  9. O frymarczenie mandatami, "Kurier Lwowski" nr 127 z 18 marca 1911, s. 2
  10. Jarosław Krutak, Ludwik Dobija (1873-1944) – niezwykłe losy posła z Galicji, "Wadoviana" przegląd historyczno-kulturalny t. 18, 2015, s. 56