Stanisław Sienkiewicz (oficer)

Stanisław Sienkiewicz
Ilustracja
Stanisław Sienkiewicz (przed 1934)
podpułkownik dyplomowany piechoty podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1895
Kamionka

Data i miejsce śmierci

6 września 1939
pod Longinówką

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego,
Polska Siła Zbrojna,
Wojsko Polskie

Jednostki

I Korpus Polski w Rosji,
34 Pułk Piechoty,
30 Dywizja Piechoty,
Sztab Główny,
69 Pułk Piechoty,
76 Pułk Piechoty

Stanowiska

szef sztabu dywizji,
zastępca dowódcy pułku,
dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa
(kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Order św. Jerzego (Imperium Rosyjskie)
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Sienkiewicz[1] (ur. 25 sierpnia 1895 w Kamionce, zm. 6 września 1939 pod Longinówką) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 sierpnia 1895 roku w Kamionce, w powiecie baranowickim, w rodzinie Józefa Sienkiewicza h. Korczak (zm. 1905) i Seweryny Franciszki z Wyrzykowskich (1873–1940). Miał siostrę i trzech braci, w tym Jerzego Sienkiewicza, historyka sztuki[3]. Ukończył Szkołę Podstawową w Baranowiczach, później kontynuował naukę w polskim Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie, które ukończył w 1915 roku[4][5]. W czasie nauki w gimnazjum związał się z ruchem niepodległościowym, m.in. tajnym skautingiem polskim, działał w tajnej 1. drużynie skautowej (od 1929 1 Warszawska Drużyna Harcerska im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”)[6]. Latem 1913 roku we Lwowie ukończył wojskowy kurs instruktorski w stopniu plutonowego. W 1914 roku, po powrocie do Warszawy, został powołany do wojska rosyjskiego oraz zakwalifikowany do szkoły oficerskiej w Piotrogrodzie, lecz otrzymał odroczenie do czasu uzyskania matury[5]. 1 września 1915 roku rozpoczął służbę wojskową jako kadet Pawłowskiej Szkoły Wojskowej w Piotrogrodzie, którą ukończył w stopniu porucznika[5]. Dostał przydział do Grenadierskiego Pułku Piechoty[5] w Piotrogrodzie, w którym podczas I wojny światowej walczył na ziemiach polskich pod zaborem austriackim. Był kilkakrotnie ranny. Wstąpił do I Korpusu Wschodniego pod dowództwem gen. Dowbór-Muśnickiego. Po rozwiązaniu Korpusu przedostał się na tereny polskie i został przyjęty do Polskiej Siły Zbrojnej, a następnie przydzielony do Sztabu w Modlinie.

Od 1918 roku w Wojsku Polskim[2]. W stopniu kapitana został przydzielony do 34 pułku piechoty jako dowódca I Batalionu, w którym przebył wszystkie operacje wojenne w latach 1918–1920. Uczestniczył w wojnie z bolszewikami. W latach 1922–1924 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[7]. Z dniem 1 października 1924 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do Biura Ścisłej Rady Wojennej w Warszawie[8]. 1 grudnia 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 162. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. Następnie pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[10]. W czasie studiów i pełniąc służbę sztabową pozostawał oficerem nadetatowym 34 pułku piechoty. W listopadzie 1928 roku został wyznaczony na stanowisko szefa sztabu 30 Dywizji Piechoty w Kobryniu[11]. We wrześniu 1930 roku został przeniesiony do Oddziału III Sztabu Głównego[12][13]. 27 czerwca 1935 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. 4 lipca 1935 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 69 pułku piechoty w Gnieźnie[15].

W trakcie kampanii wrześniowej był dowódcą 76 pułku piechoty w składzie w składzie 29 Dywizji Piechoty w stopniu podpułkownika. Zginął w walce pod Longinówką, która była częścią bitwy pod Piotrkowem Trybunalskim[2]. Pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika[2]. W walkach zginął także mjr Korneliusz Kosiński, dowódca batalionu i autor hymnu 76 Lidzkiego pułku piechoty pt. Narbuttczycy[16]. Polegli zostali pochowani na cmentarzu w Milejowie[2][17][18]. Jego grób symboliczny znajduje się na warszawskim cmentarzu Powązkowskim (kwatera N-3-16)[19].

Grób rodziny Sienkiewiczów, w tym Stanisława Sienkiewicza (grób symboliczny) i Jerzego Sienkiewicza, na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1991 roku imię ppłk. Stanisława Sienkiewicza otrzymała Szkoła Podstawowa w Milejowie[24].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji wojskowej figurował, jako Stanisław II Sienkiewicz dla odróżnienia od innego oficera Wojska Polskiego noszącego to samo imię i nazwisko.
  2. ↑ a b c d e A. K. Kunert, Z. Walkowski, Kronika kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Edipresse Polska, Warszawa 2005, ISBN 83-60160-99-6, s. 29.
  3. ↑ Stanisław Sienkiewicz h. Korczak [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-10-26].
  4. ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1915. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2024-04-20].
  5. ↑ a b c d Ignacy Śmigielski: Bitwa pod Jabłonką Kościelną 2–4 sierpnia 1920. Michałki: Urząd Gminy Wysokie Mazowieckie, 2020, s. 72. ISBN 978-83-937377-6-5. [dostęp 2024-04-20].
  6. ↑ Mieczysław Hahn: Historia 1 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarnej Jedynki” 1911–1938, s. 2. archiwumharcerskie.pl. [dostęp 2024-04-20].
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 224, 409, 1501.
  8. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 103 z 2 października 1924 roku, s. 568.
  9. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 735.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 123, 176.
  11. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 355.
  12. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 295.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 27, 421.
  14. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 66.
  15. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 93.
  16. ↑ Aleksander Markowski: Zapomniana piosenka, gdzieś pod sercem ukryta.... niedziela.pl. [dostęp 2015-02-07].
  17. ↑ Cmentarz wojenny żołnierzy poległych we wrześniu 1939 r.. radaopwim.gov.pl. [dostęp 2015-02-07].
  18. ↑ Milejów. Cmentarz wojenny. rowery.olsztyn.pl. [dostęp 2015-02-07].
  19. ↑ Cmentarz Stare Powązki: SIENKIEWICZOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-18].
  20. ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 373.
  21. ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3121 z 30 czerwca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1175)
  22. ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  23. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  24. ↑ Szkoła Podstawowa im. ppłk. Stanisława Sienkiewicza w Milejowie [online], spmilejow.szkolnastrona.pl [dostęp 2022-10-26].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Sienkiewicz_(oficer)&oldid=73557541”