Stanisław Sekutowicz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
  | |
Stanisław Sekutowicz (ur. 17 listopada[1] 1907 w Brodeckim, zm. 5 maja 1944 na Morzu Irlandzkim) – polski zoolog, kapitan obserwator Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kawaler Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Stefana Sekutowicza i Heleny z Mataszewskich. Od 1919 był uczniem warszawskiego III Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego, ale po dwóch latach razem z matką przeprowadził się do Turku i tam w 1925 uzyskał świadectwo dojrzałości. Następnie powrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął studia przyrodnicze z zoologii na Uniwersytecie Warszawskim. W 1932 napisał pod kierunkiem prof. Konstantego Janickiego pracę pt. Badania nad rozwojem i biologią Caryophyllaeus laticeps (Pallas), która dwa lata później została opublikowana w języku niemieckim. Na jej podstawie uzyskał stopień doktora filozofii w dziedzinie zoologii. Równocześnie rozszerzał swoją wiedzę w zakresie fotografiki, odbywał staż na Wydziale Fizyki UW, a także pracował w firmie „Berent i Plewiński” w dziale optycznym. Jego specjalizacją była fotografia naukowa i dzięki uzyskanym umiejętnością zyskał miano najlepszego mikrofotografa.
Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 43. lokatą w korpusie oficerów rezerwy aeronautyki[2].
1 kwietnia 1938 uzyskał etat asystenta w Dziale Pszczelarskim PINGW w Puławach, gdzie z Antonim Demianowiczem badał metody gospodarki pasiecznej. Przedmiotem jego zainteresowań były dawne metody bartne i pszczelarskie, dotarł do nieznanych powszechnie konstrukcji uli m.in. ule huculskie, znamiona bartne w Puszczy Grodzieńskiej i ule pniowe sidzińskie a także nieznany wcześniej rejon gospodarki pszczelarskiej w okolicach Sarn. Od 1938 był członkiem komitetu redakcyjnego czasopisma „Pasieka”. Podczas XII Międzynarodowego Kongresu Pszczelarskiego w Zurychu w 1939 przedstawił zrealizowany rok wcześniej film „Bartnictwo Puszczy Grodzieńskiej”.
W 1939 został zmobilizowany do 2 batalionu balonowego w Legionowie i przydzielony do 7 kompanii balonów obserwacyjnych na stanowisko obserwatora. W jej szeregach wziął udział w kampanii wrześniowej, a następnie przedostał się do Francji, gdzie wstąpił do polskiej formacji lotniczej. Po wkroczeniu hitlerowców został ewakuowany do Wielkiej Brytanii i ukończył tam kurs dla obserwatorów, został awansowany do stopnia kapitana pilota, był instruktorem nawigacyjnym w 6 Jednostce Szkolenia Operacyjnego stacjonującej w Silloth. Posiadał numer służbowy RAF P-0357. Zginął podczas lotu treningowego na pokładzie samolotu Vickers Wellington (nr fabr. MP541) nad Morzem Irlandzkim. Ciał załogi nie odnaleziono[3].
Po jego śmierci wdowa Antonina Sekutowicz przekazała zgodnie z jego wolą cały zgromadzony księgozbiór dotyczący zoologii bibliotece Zakładu Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (pośmiertnie) nr 8434[4]
- Krzyż Walecznych (1943)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 127, tu 4 listopada.
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 127.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 509.
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 499.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Gabriel Brzęk, Straty wśród zoologów polskich w następstwie II wojny światowej, "Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki" 6/2 (12) (1997) s. 177;
- Słownik biologów polskich, Stanisław Feliksiak (red.), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 481-482, ISBN 83-01-00656-0, OCLC 835877296.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Internetowy Polski Słownik Biograficzny: Stanisław Sekutowicz
- Film „Bartnictwo Puszczy Grodzieńskiej”
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła Stanisława Sekutowicza w bibliotece Polona