Stanisław Pogórski
| Data i miejsce urodzenia | 20 kwietnia 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1 marca 1958 |
| Alma mater | |
| Praca | |
| Styl | |
| Budynki | Gmach sądu przy Alejach Marcinkowskiego w Poznaniu |
| Odznaczenia | |
 | |
Stanisław Pogórski vel Stanisław Ogórek (ur. 20 kwietnia 1908, zm. 1 marca 1958) – polski architekt.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Stanisław Pogórski (pierwotnie nosił nazwisko Ogórek[1]) urodził się w Warszawie, a rodzicami byli Władysław Ogórek, mistrza zduński oraz Julia z domu Wyględowska. Nazwisko Pogórski przyjął w 1938 roku[1]. W Warszawie ukończył w roku 1926 Państwową Szkołę Średnią Techniczną Kolejową, następnie odbył praktykę murarską, po której wykonywał prace przy kolejowych robotach drogowych. W 1929 roku zdał egzamin i otrzymał świadectwo maturalne oraz egzamin konkursowy na Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, na której od 1931 do 1932 roku był młodszym asystentem przy Katedrze Geometrii Wykreślnej[2]. Wykonywał prace przy różnych budowach jako kontraktowy kierownik robót. W 1934 roku ukończył studia, a w roku następnym był w Łodzi pracownikiem Inspekcji Budowlanej Zarządu Miejskiego. Wykładał architekturę na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej od 1936 do 1939 oraz w tym samym czasie pracował w prywatnych pracowniach architektonicznych. W Związku Miast Polskich pracował na stanowisku zastępcy kierownika referatu urbanistycznego. Uprawnienia zezwalające kierować robotami budowlanymi uzyskał w 1937 roku[2].
W czasie okupacji niemieckiej był pracownikiem przedsiębiorstw budowlanych, przemysłowych oraz handlowych. Od 1943 do 1944 w Miejskim Liceum Budownictwa w Warszawie nauczał geometrii wykreślnej i fizyki. Po zakończeniu wojny pracował w Biura Odbudowy Stolicy. Do Poznania przyjechał w czerwcu 1945 roku i na stanowisku architekta urbanisty pracował do roku 1947 w Zarządzie Miejskim. W poznańskiej Szkole Inżynierskiej rozpoczął także od 1946 roku pracę dydaktyczną. Zorganizował Zakład Projektowania Budynków Mieszkalnych, którym kierował, a wykłady i ćwiczenia prowadził z tego przedmiotu do roku 1951. Utworzył w 1948 roku Oddział Poznańskiego Centralnego Biura Studiów Architektonicznych i Budowlanych, który w późniejszym czasie nazwany został Miastoprojektem i w którym był kolejno na stanowiskach: kierownika Oddziału, kierownika Pracowni architektonicznej, szefa produkcji, generalnego projektanta, głównego architekta[3]. Od 1956 do 1958 był wykładowcą form architektonicznych na Wydziale Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Uczestniczył konkursach architektonicznych, które były związane z Poznaniem (Targów Poznańskich, Hotelu Orbis, Dworca Głównego, zabudowy wewnętrzna Starego Rynku, rozwiązań urbanistycznych pomnika Adama Mickiewicza I nagroda). W Stowarzyszeniu Architektów RP pełnił liczne funkcje społeczne. Był autorem i współautorem licznych projektów architektonicznych[2]. Za całokształt pracy w Stowarzyszeniu Architektów Polskich nadano mu pośmiertnie wyróżnienie I stopnia[1]. Został pochowany na cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu[4].
Od roku 1935 jego żoną była Eugenia Piotrowska z którą miał córkę Alicję. Zmarł w Poznaniu 1 marca 1958 roku[2].
Projektował w Poznaniu między innymi:[2]:
- Pomnik Braterstwa Broni na Cytadeli (1945, z Bazylim Wojtowiczem i Tadeuszem Płończakiem),
- Collegium Anatomicum przy ul. Śniadeckich (1946, z Tadeuszem Płończakiem),
- Gmach Sądu Wojewódzkiego przy Alejach Marcinkowskiego (1949),
- Wieżowiec Miastoprojektu przy ul. Marchlewskiego (1947, z Tadeuszem Płończakiem),
- Dom Technika,
- Centralny Urząd Skarbowy przy ul. Libelta (1948, z L. Tomaszewskim i Tadeuszem Płończakiem),
- Gmach Wydziału Budownictwa Politechniki Poznańskiej przy ul. Piotrowo 5 (1949).
Ordery i odznaczenia[1][edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie),
- Gwiazda Przodownika Pracy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 8 VII 2017 r.]
- ↑ a b c d e Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 579.
- ↑ Z przerwą od 1951 do 1953, ponieważ wówczas oddelegowany został do Łodzi
- ↑ Pogórski Stanisław – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-10]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 579. ISBN 83-01-02722-3.