Stanisław Kosko
 kapitan żeglugi wielkiej | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
.svg){kind=small}
Stanisław Kosko ps. „Lasota”[1] (ur. 13 listopada 1898[2] w Wojciechowicach, zm. 8 września 1939 w Gdyni) – kapitan żeglugi wielkiej (1935), porucznik Marynarki Wojennej[3], publicysta[4].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 13 listopada 1898 w Wojciechowicach (obecnie osiedle w Ostrołęce), w ówczesnym powiecie ostrołęckim guberni łomżyńskiej, w rodzinie Franciszka[1].
W czasach gimnazjalnych był uczestnikiem kółek samokształceniowych i współorganizatorem tajnego skautingu w Pułtusku. W latach 1915–1920 przebywał wraz z ewakuowaną rodziną na Ukrainie, tam zdał maturę i podjął studia. Był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej w Kijowie[3]. Po powrocie do kraju pracował w Departamencie dla Spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych[3].
W 1923 ukończył naukę na Wydziale Nawigacyjnym Szkoły Morskiej w Tczewie, uzyskując dyplom oficera nawigacyjnego Polskiej Marynarki Handlowej[3]. Po ukończeniu szkoły odbył rejs na statku szkolnym „Lwów” do Brazylii. Było to zarazem pierwsze przekroczenie równika przez polski statek[4]. Po ukończeniu rejsu pracował w Wydziale Żeglugowym Departamentu Morskiego Ministerstwa Przemysłu i Handlu[3].
W latach 1934–1935 odbył rejs dookoła świata na Darze Pomorza[4]. Za wspomnienia z tego okresu pt. Przez trzy oceany (wyd. w 1936)[5] został uhonorowany Srebrnym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury[3][4]. Publikował artykuły o tematyce morskiej w różnych czasopismach[3].
Od 1 lipca 1937 był dyrektorem Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni[3][4].
Na stopień porucznika rezerwy został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1938 i 1. lokatą w korpusie oficerów morskich[6].
Podczas kampanii wrześniowej był dowódcą ORP „Gdynia”[3]. Ranny 2 września w nalocie bombowym, zmarł po kilku dniach w szpitalu[4][3].
Został pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni[3][4] w nowej alei zasłużonych (kwatera 26-41-21).
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości – 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[7][1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-03-14]..
- ↑ Stanisław Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 665.
- ↑ a b c d e f g h i j k Wypowiedź Posła na Sejm RP Jana Kulasa, VI kadencja Sejmu RP, 46 posiedzenie, 16 lipca 2009 roku
- ↑ a b c d e f g A. K. Kunert, Z. Walkowski, Kronika kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Edipresse Polska, Warszawa 2005, ISBN 83-60160-99-6, s. 37.
- ↑ Stanisław Kosko, Przez trzy oceany : notatki z podróży „Daru Pomorza” dookoła świata, Warszawa: Liga Morska i Kolonjalna, 1936.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 756.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Publikacje Stanisława Kosko w bibliotece Polona