Stalle
Stalle – drewniane lub kamienne ławki ustawione w prezbiterium przy bocznych ścianach[1][2]. Często bardzo bogato zdobione rzeźbiarsko, malarsko lub intarsją, poprzedzielane na pojedyncze siedziska[2].
Miały zazwyczaj wysokie oparcia (zaplecki), często z baldachimem. Z przodu dostawione były obudowane klęczniki[1]. Siedzenia w stallach mogły być podnoszone lub umocowane na stałe[2]. W podnoszonych siedzeniach od spodu umieszczane były tzw. mizerykordie – wsporniki ułatwiające stanie podczas nabożeństw[2]. Wejścia do stalli zamykane były dekoracyjnymi bramkami. W czasie szczególnie uroczystych nabożeństw zdobione były dekoracyjnymi tkaninami[2].
Rozpowszechniły się w budownictwie sakralnym od początków średniowiecza do baroku. Przeznaczone były przede wszystkim dla duchownych (kanoników lub zakonników). Stalle występowały najczęściej w kościołach katedralnych, klasztornych i kolegiatach[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- ława kolatorska
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c stalle, [w:] Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 387, ISBN 83-01-12365-6, OCLC 51024180 [dostęp 2020-05-13].
- ↑ a b c d e stalle, [w:] Jendryczko i inni, Sztuka świata. T. 18, Słownik terminów : L-Ż, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 240, ISBN 978-83-213-4727-1, OCLC 857956061 [dostęp 2020-05-13].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 149. ISBN 83-85001-89-1.