Społeczeństwo sieciowe
Społeczeństwo sieciowe – jeden z typów społeczeństwa, którego istotą jest sieć relacji społecznych oraz swobodny dostęp do uczestniczenia w różnych organizacjach i grupach społecznych czy kręgach zainteresowań przez jednostkę.
Twórcą i propagatorem tego pojęcia był Manuel Castells. Według niego globalizacja to przede wszystkim swobodny przepływ informacji. Dzięki nowym technologiom ludzkość w społeczeństwie sieci osiągnie stan, w którym każdy będzie pozostawał w relacji z każdym. Bez biurokracji, bez tzw. "zmasowania", w którym zanika podmiotowość jednostki. Społeczeństwo sieci ma być afirmacją praw jednostki.
W tym ujęciu społeczeństwo jest tożsame z techniką. Castells uważa, że technologia ma tak determinujący wpływ na to, jak funkcjonują społeczeństwa, iż możemy powiedzieć, że "technika jest społeczeństwem"[1].
Koncepcja społeczeństwa sieciowego stanowi próbę zdefiniowania postmodernistycznej rzeczywistości społecznej oraz ekonomicznej, gdzie zmianie podlega rola jednostki jako obywatela i państwa jako podstawowej formy zrzeszania się jednostek, jak również dotychczasowej struktury i funkcji kapitalistycznej gospodarki. Za istotny czynnik zmian uważa się rozwój nowoczesnych technologii telekomunikacji oraz rozbicie tradycyjnych form interakcji ludzkich.
W tego typu społeczeństwie, będącym jednym z przejawów społeczeństwa informacyjnego jednostka jest określana jako węzeł sieci, co oznacza, że organizuje ona swoje życie prawie wyłącznie dzięki własnym wyborom interakcji z innymi jednostkami. W ten sposób tworzona jest sieć wzajemnych relacji, bardzo często krótkotrwałych. Jednakże jednostki w społeczeństwie sieciowym mogą poprzez Internet czy telefonię komórkową nawiązywać tych relacji potencjalnie nieskończenie wiele, chociaż zdaniem Manuella Castellsa poszukiwanie głębszych kontaktów interpersonalnych odbywać będzie się poza rzeczywistością wirtualną. Organizacja gospodarki w społeczeństwie sieciowym preferuje wykorzystanie technologii komunikacyjnych w postaci pracy na odległość - telepracy, oraz znacznej roli organizacji wirtualnych.
Społeczeństwa sieciowego nie można jednak określić jako zupełnie nowej formy kulturowo-cywilizacyjnej, ponieważ w dużym stopniu bazuje na kapitalistycznych relacjach społecznych i ekonomicznych. W ten sposób społeczeństwo informacyjne nie nabiera charakteru utopijnego ani też technokratycznego. Istniejące podziały społeczne zorganizowane zostają wokół nowej wartości centralnej - informacji, nie zaś pieniądza. W wymiarze globalnym dominację uzyskują technopolie - miasta, które zorganizowane są wokół wspierania rozwoju nowoczesnych technologii, których rywalizacja w globalnym wymiarze określa przejście ku różnych od dotychczasowych modeli sprawowania władzy w ludzkich społecznościach. Społeczeństwo sieciowe, tak jak wcześniej społeczeństwo konsumpcyjne, zyskało wielu zwolenników, jak i przeciwników, a sam termin wskazuje na to jak dużą rolę przypisuje się rozwojowi internetu.[2]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Eric Maigret, Socjologia Komunikacji i mediów, 2012, s. 418-419.
- ↑ Éric Maigret, Socjologia komunikacji i mediów / Éric Maigret ; przeł. Iwona Piechnik., Warszawa :: Oficyna Naukowa,, 2012, s. 419, ISBN 978-83-7737-009-4.