Sokołowiec

Sokołowiec
wieś
Ilustracja
Sokołowiecki pałac górny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

złotoryjski

Gmina

Świerzawa

Liczba ludności (III 2017)

500[2]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-540[3]

Tablice rejestracyjne

DZL

SIMC

0192850

Położenie na mapie gminy Świerzawa
Mapa konturowa gminy Świerzawa, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Ziemia51°02′06″N 15°49′34″E/51,035000 15,826111[1]

Sokołowiec (niem. Falkenhain[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Świerzawa, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach Zachodnich.

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 688 mieszkańców[2]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Świerzawa.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Sokołowiec[4].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Sokołowiec leży w zachodniej części Pogórza Kaczawskiego. Jest to długa wieś leżąca w dolinie potoku Czermnica, oddzielającej Wysoczyznę Ostrzycką od Działu Jastrzębnickiego. Południowy kraniec sięga do Rowu Wlenia. Na południowy wschód od centrum wsi leżą Sokołowskie Wzgórza.

Budowa geologiczna[edytuj | edytuj kod]

Podłoże zbudowane jest ze skał osadowych i wulkanicznych niecki północnosudeckiej. Są to górnokarbońskie margle oraz dolnopermskie (czerwony spągowiec) piaskowce, zlepieńce, mułowce, porfiry i melafity oraz ich tufy. Na tych skonsolidowanych skałach zalegają piaski i żwiry trzeciorzędowe i czwartorzędowe oraz plejstoceńskie gliny zwałowe.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • gotycki kościół parafialny pw. św. Jadwigi, z połowy XIII wieku, XVI wiek, XVIII wiek. Zachowany wczesnogotycki portal, krzyżowo-żebrowe sklepienia prezbiterium. Wewnątrz gotycka Madonna z Dzieciątkiem z XV w., barokowe ołtarze, ambona i chrzcielnica. W latach 1959-1961 odnowiono elewację i przeprowadzono remont wieży[6]
  • cmentarz przykościelny
  • plebania, nr 216, z pierwszej ćwierci XIX wieku

Sokołowiec Dolny[edytuj | edytuj kod]

  • Zespół pałacowy
    • pałac, z drugiej połowy XVIII wieku
    • park, z końca XVIII wieku

Sokołowiec Górny[edytuj | edytuj kod]

  • pałac górny, nr 113, obecnie nr 124 (?), z drugiej połowy XIX wieku, murowany, w 1989 r. przeszedł kapitalny remont. Obiekt jest trzykondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, stylizowany na warowny zamek. Okna pałacu są prostokątne, a portal wejściowy – ostrołukowy. W przyziemiu zachowały się sklepienia sieciowe, a w holu strop kasetonowy ze znakami zodiaku. Przy pałacu znajduje się park krajobrazowy

Sokołowiec Środkowy[edytuj | edytuj kod]

  • Zespół pałacowy, nr 44, z początku XIX wieku

Inne zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • zabudowania gospodarcze dawnego folwarku z pierwszej ćwierci XIX wieku, przebudowane w końcu XIX wieku. Obecnie miejsce to stanowi własność prywatną. W części gospodarczej, w sąsiedztwie pałacu, działa zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126278
  2. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 15.12.2017 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1189 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. Architektura: Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 266. [dostęp 2012-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)]. (pol.).
  6. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 393.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]