Smilec

Smilec
ilustracja herbu
car Bułgarii
Okres

od 1292
do 1298

Poprzednik

Jerzy I Terter

Następca

Iwan IV Smilec

Dane biograficzne
Żona

Smilcena Paleologina

Dzieci

Iwan

Smilec – (bułg.: Смилец), car bułgarski w latach 12921298.

Życie[edytuj | edytuj kod]

Smilec był bojarem bułgarskim, który doszedł do większego znaczenia za panowania cara Jerzego I Tertera. Najazd 40 tysięcznej armii tatarskiej, który w 1282 roku spustoszył ziemie bułgarskie, ujawnił tendencje odśrodkowe rozsadzające państwo. Smilec z braćmi Wojsiłem i Radosławem sięgnął wówczas po władzę nad ziemiami znajdującymi się w Średniogórzu i nad dolną Maricą, aż po gród Sliwen. Dalej na zachód własne państwo widyńskie utworzył bojar Szyszman, sojusznik i lennik Nogaja. Jego posiadłości miały stale rosnąć obejmując pod koniec XIII wieku większość ziem północno-zachodniej Bułgarii. Bojarzy bułgarscy, bracia Dyrman i Kudelin, wyparli Węgrów z ziemi braniczewskiej i utworzyli własne księstwo[1].

W 1291 roku, w czasie kolejnego wielkiego najazdu, Tatarzy Nogaja zmusili do ucieczki dotychczasowego cara Jerzego I Tertera. Stronnictwo protatarskie wyniosło wówczas na tron carski Smilca. Za jego panowania carstwo bułgarskie rozpadło się na szereg niezależnych księstw uznających jedynie władzę Tatarów. Osłabienie Bułgarii wykorzystał król serbski Stefan Milutin, który wraz z bratem Dragutinem zdobył ziemię braniczewską i widyńską. Nogaj występując jako zwierzchnik władającego księstwem widyńskim Szyszmana, zmusił Serbów do oddania ziemi widyńskiej[1]. Pozbawiony możliwości prowadzenia samodzielnej polityki zagranicznej Smilec ograniczał się do walki z Terterowiczami i ich sojusznikami. Zmarł w 1298 roku pozostawiając nieletniego syna Iwana[2].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Smilec był dwukrotnie żonaty

  • z nieznaną z imienia córką cara Konstantyna Ticha, która zmarła lub została oddalona w 1292 roku.
  • z nieznaną z imienia (Smilcena) księżniczką z dynastii Paleologów, córką despotesa Konstantyna Angelosa Dukasa Komnena Paleologa i Ireny Komneny[3].

Smilec miał z pierwszą żoną troje dzieci:

  • Iwana, który wstąpił do klasztoru przyjmując imię Joasafa,
  • Teodorę wydaną za nieślubnego syna Stefana Milutina, przebywającego w niewoli tatarskiej jako zakładnik, Urosza, później króla Serbii Stefana Deczańskiego
  • nieznaną z imienia córkę, żonę Eltimira brata Jerzego I Tertera[3].

Z drugą żoną miał tylko jednego syna:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b T. Wasilewski: Historia Bułgarii. s. 101-102.
  2. W. Giuzelew: Bułgaria. Zarys dziejów. s. 94.
  3. a b c Ch. Cawley: Medieval Lands.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]