Skoraszewice
| wieś | |
 Kościół w Skoraszewicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna | 65 |
| Kod pocztowy | 63-831[2] |
| Tablice rejestracyjne | PGS |
| SIMC | 0374440 |
Położenie na mapie gminy Pępowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego  | |
 51°44′02″N 17°03′50″E/51,733889 17,063889[1] | |
.jpg)
Skoraszewice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Pępowo, oddalona o 8 km na południowy zachód od Pępowa.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1310 roku wtedy jeszcze pod nazwą Kuraszowice. Nazwa Skoraszewice pojawia się po raz pierwszy w 1315 roku. Pierwszymi właścicielami wsi była rodzina Awdańców a potem Skoraszewskich. Prawdopodobnie od nazwiska tych drugich wieś ma swoją nazwę.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[3]. Skoraszewice należały do okręgu krobskiego tego powiatu i stanowiły odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Bojanowski[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 296 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 38 dymów (domostw)[3].
We wsi powstało jedno z pierwszych kółek rolniczych skupiające gospodarzy z okolicznych wiosek. 2 stycznia 1919 roku powstała w Skoraszewicach lokalna Rada Ludowa.
Wieś rycerska Skóraszewice położona była w 1909 roku w powiecie gostyńskim rejencji poznańskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim[4].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie leszczyńskim.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Najciekawszym budynkiem we wsi jest dwór znajdujący się w okazałym parku krajobrazowym, pochodzącym z pierwszej połowy XIX wieku. Budynek murowany dwukondygnacyjny nakryty dachem czterospadowym składa się z dwóch części: starej, zbudowanej w 1835 roku w stylu klasycystycznym, i nowej z 1908 roku zachowanej w stylu barokowym i klasycystycznym.
Pierwszy kościół na terenie wsi wybudowany został w połowie XIV wieku spłonął on w 1597 roku. Sama parafia skoraszewicka jest jedną z najstarszych w okolicy. Obecny kościół (murowany) wybudowany został w 1934 roku. Znajduje się w nim wielki obraz ołtarzowy (245 x 225 cm) pochodzący z drugiej połowy XVII wieku przedstawiający Hołd Trzech Króli dla Dzieciątka Jezus. Od roku 1999 działa nowa szkoła.
Cudowny Obraz Pokłon Trzech Króli
Obraz wykonany na płótnie ma wymiary: 2,25 x 2,45 m. Jest zabytkiem malarstwa religijnego na terenie Wielkopolski. Pochodzi z początku XVII wieku i sprowadzony został z Rzymu przez Melchiora Konarzewskiego do nowo wybudowanego, drewnianego kościółka. Skoraszewice były własnością Konarzewskiego. Na pierwszym planie obrazu widzimy 57 postaci, które są częściowo portretami fundatora i jego rodziny. Obraz jest utrzymany w stylu późnorenesansowym z wyjątkiem pierwszoplanowych postaci Marii z Dzieciątkiem, św. Józefa. Obecnie tło, na którym umiejscowiono pokłon, jest ciemne. Warto jednak zbliżyć się do obrazu na tyle, aby ujrzeć figury pełne życia. Obraz jest dziełem wspaniałym, pełnym radości życia. Właśnie z obrazem związane są ciekawe historie. W XVIII wieku uznano go za cudowny, świadczą o tym zapiski tutejszego plebana księdza Czwojdzińskiego z 1783 roku, które mówią: Katarzyna, uboga panna ze szpitala św. Ducha w Krobi, przyszła z biletem [przesłaniem] od swojego proboszcza do Skoraszewic do mnie, księdza Czwojdzińskiego, plebana natenczas, i powiedziała przed moją czeladzią, że tu w Skoraszewickim kościele doznałam protekcyi [pomocy i uzdrowienia] Trzech Króli, bo po długiej chorobie dziecięciem będąca nosili mnie rodzice, zaniemówiłam i po odprawieniu mszy świętej [...] moje było, jest, i dał mi ksiądz jabłko i zjadłam dlatego [...] mnie, że tu zdrowia nabyła. Historia przytoczona dzięki zapiskom księdza Czwojdzińskiego jest niezwykła i inspirująca do dalszych poszukiwań w jego notatkach. I tak zainteresowana historią cudów w Skoraszewicach znalazłam następną historię, która opowiada: [...] Powtóre Wojciech Wlekliński, chłopcem u mnie będący siostrzeniec, kiedy chodził po sadzie z księdzem Jakóbem Goćwińskim, wikarjuszem będącym w Pępowie, padł i toczył śliny, ksiądz prędko wspomnien przypadł do mnie i opowiedział, co się stało z Wojciechem siostrzeńcem moim z Krobi. Ja natomiast wziąłem kartkę Trzech Króli i wziąwszy zawiesiłem na szyi jego a potem zaraz wstał i zdrów był do tego czasu i tak go choroba nie turbowała więcej. Potem się w czasach dalszych ożenił, co własną ręką stwierdzam. Tyle z zapisków księdza Czwojdzińskiego wynika. Ciekawym może być jeden szczegół o tym, że zapewne kiedyś istniały jakieś specjalnie drukowane modlitwy do Trzech Króli albo być może reprodukcje obrazu skoraszewickiego. Ówczesne Kartki Trzech Króli noszono zapewne przy sobie i w czasie choroby kładziono je na chorego, ufając, że to go uzdrowi. (Na podstawie Kroniki Gostyńskiej Władysława Stachowskiego)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 123709
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1172 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 231.
- ↑ Księga adresowa polskich właścicieli ziemskich Wielkiego Księstwa Poznańskiego z uwzglednieniem powiatu, stacyi poczty, telegrafu, dworca, Poznań 1909, s. 9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Skoraszewice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 696.
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Przysiółek | |
| Osada leśna | |
| Integralne części wsi |
