Siegfried Häggberg

Karl Reinhold Siegfried Häggberg[1] (ur. 17 września 1887[1], zm. 2 marca 1963 w Warszawie) – szwedzki inżynier i przedsiębiorca, współpracownik polskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1912 roku ukończył studia inżynieryjne[2]. W 1922 osiedlił się w Polsce, w której został dyrektorem spółek telefonicznych związanych z koncernem LM Ericsson[3]. Pracował przy automatyzacji central sieci telefonicznej, a jego córka nagrała głos na potrzeby polskiej zegarynki[4].

Wyjechał z Warszawy 22 września 1939 roku wraz korpusem dyplomatycznym, ale wrócił do Polski kilka tygodni po kapitulacji Warszawy. Zabiegał o utrzymanie zatrudnienia wszystkich pracowników PAST zagrożonych zwolnieniami w związku z zaprzestaniem rozbudowy central automatycznych. Podejmował działania na rzecz zatrudniania w oddziałach na terenie Generalnego Gubernatorstwa pracowników wysiedlonych z terenów włączonych do Rzeszy. Dzięki jego interwencjom wielokrotnie zwalniano również aresztowanych polskich pracowników firmy[4].

W czasie II wojny światowej przemycał również do Szwecji dokumenty polskiego ruchu oporu, które dokumentowały zbrodnie niemieckich nazistów wobec Polaków i Żydów[3]. W 1942 roku[4] został wraz z siedmioma innymi Szwedami aresztowany przez Gestapo[5], oskarżony o szpiegostwo i rok później skazany na śmierć, ale wyrok cofnięto po interwencji króla Szwecji Gustawa V[3] i w październiku 1944 Häggberg wrócił do Szwecji. Po wojnie kilkakrotnie wracał do Polski. Zaraz po jej zakończeniu zorganizował zbiórkę odzieży dla polskich pracowników PAST-y. W 1947 roku negocjował porozumienie Ericssona z władzami Polski, ale umowa została zerwana[4].

Zmarł 2 marca 1963 roku[6] w Warszawie i został pochowany w Mariefred w Szwecji[3].

Odbiór w kulturze[edytuj | edytuj kod]

Häggberg i inni "warszawscy Szwedzi" (Carl Herslow, Sven Norman, Elna Gistedt) zostali opisani w filmie "Hitlers dödsdömda svenskar"[7] oraz w książce "Lista Szparkowskiego czyli szwedzka układanka"[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Gravstensinventeringen [online], grav.rotter.se [dostęp 2020-06-30].
  2. Staffan Thorsell, Warszawasvenskarna: De som lät världen veta, Albert Bonniers Förlag, 2015, ISBN 978-91-0-015369-4 [dostęp 2020-06-25] (szw.).
  3. a b c d Beata Maciejewska, Cranach z Wrocławia odnaleziony w Sztokholmie. Zaginął podczas II wojny światowej [online], wroclaw.wyborcza.pl, 25 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-25].
  4. a b c d 100 lat firmy Ericsson w Polsce by Ericsson w Polsce - Issuu [online], webcache.googleusercontent.com [dostęp 2020-06-25].
  5. Paul R. Bartrop, Resisting the Holocaust: Upstanders, Partisans, and Survivors: Upstanders, Partisans, and Survivors, ABC-CLIO, 2016, ISBN 978-1-61069-879-5 [dostęp 2020-06-25] (ang.).
  6. -, Haggberg Siegfried data śmierci 02.03.1963 » Zmarły « www.nekrologi-baza.pl [online] [dostęp 2020-06-25] (pol.).
  7. Hitlers dödsdömda svenskar | Film och Skola [online], www.filmochskola.se [dostęp 2023-12-14] (szw.).
  8. Lista Szparkowskiego czyli szwedzka układanka | Amadeusz Majtka [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-12-14] (pol.).