Schronisko pod Kozicą
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość | 1303 m n.p.m. |
| Data otwarcia | 1884 |
| Właściciel | ostatnio KČST |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°10′02″N 20°12′05″E/49,167222 20,201389 | |
Schronisko pod Kozicą (słow. chata Kamzík, niem. Hotel zur Gemse, Hotel Gemse, węg. Zerge-szálló) – nieistniejące schronisko stojące dawniej w słowackich Tatrach Wysokich, u zbiegu Doliny Staroleśnej i Doliny Małej Zimnej Wody.
W 1883 r. w węgierskim regionalnym czasopiśmie „Tátra-Vidék” pojawił się artykuł Antona Döllera, wówczas urzędującego wiceprezesa Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego (MKE), w którym nakreślił on projekt budowy wysokogórskiego ośrodka turystyczno-wypoczynkowego w rejonie Siodełka. W miejscu, w którym na Staroleśnej Polanie istniała już wówczas Rainerowa Chatka, planował on budowę nowego hotelu turystycznego, dla którego już wtedy zaproponował nazwę "Kamzík"[1]. Ten kompleksowy plan nie został nigdy zrealizowany.
Późniejszą chatę "Kamzík" postawiła w roku 1884 gmina Stara Leśna na swoich gruntach w Dolinie Zimnej Wody jako leśniczówkę, tuż obok chaty Rainera. Drewniany, piętrowy budynek wzniesiony był na granitowej podmurówce i nakryty dwuspadowym dachem[2].
Leśniczówka stojąca na wysokości ok. 1300 m n.p.m. dość szybko zaczęła pełnić funkcję schroniska. Urządzono w niej 8 sypialni, salę restauracyjną i kuchnię. Pierwszym dzierżawcą schroniska został T. Brische.
W roku 1901 schronisko przeszło na własność Węgierskiego Zarządu Lasów Państwowych[3]. Nowy właściciel rozbudował je, dostawiając w 1907 r. wzdłuż dwóch boków budynku wysokie podmurówki, na których powstała nowa, większa sala restauracyjna[2]. Po I wojnie światowej w 1918 r. schronisko przeszło pod zarząd KČST. W 1924 r. doprowadzono do niego prąd elektryczny. W 1932 r. poszerzono obiekt o przestronną, oszkloną werandę, pełniącą równocześnie funkcję letniej jadalni. Wraz z kolejnymi rozbudowami (m.in. w 1935 r.) pojemność schroniska zwiększyła się do 100 łóżek[3]. Słynęło ono z miłej atmosfery i dobrej kuchni. Po II wojnie światowej przejęła je instytucja pn. Reštaurácie a jedálne, która w 1955 r. przeprowadziła ostatnią większą przebudowę obiektu. M. in. zaprowadzono centralne ogrzewanie, do każdej sypialni doprowadzono zimną i ciepłą wodę, została przebudowana kuchnia i jadalnia[2].
Na samym początku lat 70. XX wieku "Kamzík" był najstarszym czynnym schroniskiem tatrzańskim[4]. W swej historii pięciokrotnie było zagrożone zniszczeniem przez pożar, jednak za każdym razem ogień szybko ugaszono i nie doszło do większych szkód[2]. Z czasem jednak chata zaczęła podupadać, a w latach 1979–1980 zamknięte od 1978[2] roku schronisko rozebrano. Fundamenty chaty wyburzono i wywieziono z Tatr w latach 2006-2007.
Nazwa obiektu nawiązywała do wypchanej kozicy, stojącej w schronisku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bohuš Ivan: Studenovodské Kúpele, w: „Vysoké Tatry” nr 3/1981, s. 26
- ↑ a b c d e Bohuš Ivan ml.: Tatranské chaty (14/2). Podľahli prírodným živlom slebo nezáujmu, w: "Krásy Slovenska" R. LXXXIX, nr 7-8/2012, s. 6567)
- ↑ a b Viliam Krácsony: Z histórie turistických chát a útulní na Slovensku do roku 1949, Slovenské združenie telesnej kultúry - Múzeum telesnej kultury v SR, Bratislava 2009, ISBN 978-80-970298-5-2, s. 35
- ↑ Nyka Józef: Tatry. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 1972, s. 334
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.