Sarigan
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium nieinkorporowane | |
| Położenie | |
| Wysokość | 538 m n.p.m. |
| Dane wulkanu | |
| Typ wulkanu | |
Położenie na mapie Marianów Północnych  | |
 17°36′02″N 145°50′00″E/17,600556 145,833333 | |
Sarigan – wyspa wulkaniczna należąca do archipelagu Marianów Północnych. Znajduje się 56 km na północ od Guguan, 463 km na północ od Saipan i 111 km na południe od Pagan. Wyspa nie jest zamieszkana.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Sarigan na w przybliżeniu kształt elipsy o długości 4,8 km i szerokości 4 km. Powierzchnia wyspy wynosi 13 km²[1]. Cała wyspa jest stratowulkanem, który wznosi się ponad 4000 m od dna oceanu na wysokość 744 m n.p.m. Najwyższym szczytem jest Bandeera Peak na północno-zachodnim skraju wyspy. W ramach głównego krateru i na zachodnich stokach licznie występują fumarole.
Wyspa ma bardzo strome zbocza od strony wschodniej, które są podatne na osunięcia ziemi. Zachodnie zbocze ma głębokie kaniony powstałe w wyniku erozji. Linia brzegowa jest zdominowana przez strome klify dochodzące do 100 m wysokości.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wyspa byłą kiedyś zamieszkiwana przez Czamorro[2].
Wyspa została odkryta w 1669 roku przez hiszpańskiego żeglarza Bernardo de la Torre. Wraz z sąsiednią Anatahan oznaczane były na mapach jako „Las Dos Hermanas” (hiszp. „Dwie siostry”). W 1695 tubylcy zostali przymusowo przesiedleni na Saipan, a trzy lata później na Guam.
W 1899 wyspa wraz z całym archipelagiem Marianów Północnych została sprzedana Cesarstwu Niemieckiemu przez Hiszpanię. Od tej pory wyspa stanowiła część Nowej Gwinei Niemieckiej. W latach 1900–1906 pełniła funkcje kolonii karnej. Więźniowie w większości pracowali na plantacjach kokosa[3]. W 1909 wyspa została wydzierżawiona firmie Pagan Society stanowiącej partnerstwo japońsko-niemieckie. Firma ta prowadziła plantację kokosów, jednak kłopoty finansowe doprowadziły do upadku firmy.
Po I wojnie światowej wyspa została przekazana przez Ligę Narodów Cesarstwu Japonii, jako część Mandatu Południowego Pacyfiku. W 1930 roku na wyspie mieszkało około 20 rodzin[4]. Po II wojnie światowej wyspa została przekazana Stanom Zjednoczonym, jako część Powierniczego Terytorium Wysp Pacyfiku. Obecne jest częścią terytorium stowarzyszonego z USA i stanowi część Wspólnoty Marianów Północnych.
Dziś wyspa jest rezerwatem przyrody.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Brainard, Coral reef ecosystem monitoring report, S. 1
- ↑ Dirk HR Speenemann: Combining Curiosity with Political Skill: The Antiquarian Interests and Cultural Politics of Georg Fritz. In: Micronesian journal of the humanities and social sciences, 2006(5), S. 495–504, hier S. 498.
- ↑ Gerd Hardach: König Kopra. Die Marianen unter deutscher Herrschaft 1899–1914. Steiner, Stuttgart 1990, ISBN 3-515-05762-5, S. 23f, 32, 46.
- ↑ Brainard, Coral reef ecosystem monitoring report, S. 2.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Russell E. Brainard et al.: Coral reef ecosystem monitoring report of the Mariana Archipelago: 2003–2007. (=PIFSC Special Publication, SP-12-01) NOAA Fisheries, Pacific Islands Fisheries Science Center 2012 (Kapitel Sarigan (englisch, PDF, 12,2 MB)).
- Richard B. Moore, Frank A. Trusdell: Geologic map of Sarigan Volcano, northern Mariana Islands. United States Geological Survey 1993 (Download).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Google Maps: Sarigan. gaebler.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. (niem.)
- Pascal Horst Lehne and Christoph Gäbler: Über die Marianen. Lehne-Verlag, Wohldorf in Germany 1972.. gaebler.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-27)]. and Sarigan (niem.)
