Samuel Reshevsky
 Samuel Reshevsky, 1968 | |
| Data i miejsce urodzenia | 26 listopada 1911 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 kwietnia 1992 |
| Obywatelstwo | |
| Tytuł szachowy | arcymistrz (1950) |
| Ranking FIDE | 2785 (październik 1953) |
| FIDE Top 100 | 1 (październik 1953) |
Samuel Herman Reshevsky (ur. 26 listopada 1911 w Ozorkowie, zm. 4 kwietnia 1992 w Nowym Jorku[1]) – amerykański arcymistrz szachowy, Żyd pochodzący z Polski, jeden z czołowych szachistów świata w połowie XX wieku.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzony w Polsce Szmul Chaim Rzeszewski był genialnym szachowym dzieckiem. W 1914 rodzina Rzeszewskich przeniosła się do Tomaszowa Mazowieckiego, uciekając przed okropnościami pierwszej wojny światowej (słynna bitwa łódzka rozgrywała się w okolicy Ozorkowa). Tu mały Szmul spędził trzy lata dzieciństwa i tu poznał szachy w wieku czterech lat. W roku 1917 w Łodzi sześcioletni Szmul rozegrał przegraną partię z Akibą Rubinsteinem. Jako ośmiolatek dawał pokazy gry jednoczesnej. W latach dwudziestych jego rodzice wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych, gdzie w roku 1924 przyjął oficjalnie angielską wersję nazwiska Samuel Herman Reshevsky. W 1933 roku skończył studia ekonomiczne na uniwersytecie w Chicago[2]. W czasie studiów nie poświęcał szachom wiele czasu, nigdy też nie został zawodowym szachistą. Pracował jako ekonomista.
Po ukończeniu studiów Reshevsky powrócił do szachów. W 1936 roku wygrał swój pierwszy turniej o mistrzostwo Stanów Zjednoczonych. Mistrzem USA był sześciokrotnie: cztery razy z rzędu w 1936, 1938, 1940 i 1942 roku, później w 1946 i 1969 roku. W latach trzydziestych Reshevsky wygrywał wiele międzynarodowych turniejów, chętnie uczestniczył w otwartych turniejach w Stanach Zjednoczonych, których był głównym faworytem. W 1935 roku na turnieju w Margate wyprzedził o pół punktu Jose Raula Capablankę, wygrywając z nim bezpośrednią partię. Od tego czasu był zapraszany do najbardziej prestiżowych turniejów. Rok później brał udział w niezwykle silnym turnieju w Nottingham, wygranym przez Capablankę i Michaiła Botwinnika. Reshevsky, Reuben Fine i Max Euwe podzielili trzecie miejsce[3], wyprzedzając m.in. mistrzów świata Aleksandra Alechina i Emanuela Laskera. W 1937 podzielił pierwsze miejsce w turnieju w Kemeri (wyprzedzając m.in. Alechina). Rok później uczestniczył w najsilniejszym przedwojennym turnieju AVRO w Holandii (podzielił czwarte miejsce z mistrzami świata Euwem i Alechinem, przed Capablanką).
W latach 1948-1973 Reshevsky wielokrotnie brał udział w rozgrywkach o mistrzostwo świata. W 1948 roku wspólnie z Paulem Keresem zajął trzecie miejsce w turnieju o mistrzostwo świata, wygranym przez Michaiła Botwinnika. Turniej kandydatów w Zurychu (1953) zakończył na drugim miejscu wspólnie z Keresem i Dawidem Bronsteinem. W meczu ćwierćfinałowym pretendentów w 1968 roku został wyeliminowany przez Wiktora Korcznoja[4].
Przez wiele lat Reshevsky był podporą reprezentacji USA na olimpiadach szachowych. W 1937 roku w Sztokholmie poprowadził swoją drużynę do złotego medalu. Ogółem Reshevsky brał udział w ośmiu olimpiadach, sześciokrotnie na pierwszej szachownicy[5]. Indywidualnie zdobył brązowy medal na olimpiadzie w 1950 roku. W wieku 63 lat ponownie zdobył medal olimpijski, reprezentacja USA zajęła trzecie miejsce na olimpiadzie w Nicei w 1974 roku[6].
Według retrospektywnego systemu Chessmetrics, najwyższy ranking osiągnął w październiku 1953, z wynikiem 2785 punktów zajmował wówczas 1. miejsce na świecie[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Samuel Reshevsky | Top Chess Players - Chess.com
- ↑ W. Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, tom II, Warszawa 1987, s. 1020.
- ↑ W. Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, 1987, s. 1020.
- ↑ W. Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, 1987, s.1020.
- ↑ W. Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, 1987, s.1021.
- ↑ OlimpBase. [dostęp 2009-03-28].
- ↑ Chessmetrics Player Profile: Samuel Reshevsky
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- W. Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, tom II, Warszawa 1987, s. 1019-1021
- Samuel Reshevsky Is Dead; Chess Grandmaster Was 80 (ang.)
- Samuel Reshevsky – Najlepsi szachiści na świecie (ang.)
- Marek Soszynski, „The Great Reshevsky: Chess Prodigy and Old Warrior”, Forward Chess 2018 (ang.)
- Marek Soszynski, „Rare and Ruthless Reshevsky”, MarekMedia 2023, ISBN: 9798223380665 (ang.)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Samuel Reshevsky – wybrane partie szachowe (ang.)
- Samuel Reshevsky would have turned 100 today (ang.)