Rządowa Fabryka Machin na Solcu
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Adres | |
| Data założenia | 1822 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′52,3″N 21°01′44,4″E/52,231194 21,029000 | |
Rządowa Fabryka Machin na Solcu – fabryka została założona w 1825 w Warszawie. Zakład powstał w 1825 roku staraniem księcia Lubeckiego, ówczesnego ministra przychodów i skarbu. Po początkowym okresie rozwoju w latach 1830–1833 zakład nie funkcjonował. Ponownie uruchomiony w 1834 roku, kiedy przeszedł pod zarząd Banku Polskiego. Do prowadzenia zakładu Bank Polski sprowadził specjalistów z Anglii. Byli to inżynierowie John Perks i William Whitmore Perks, ojciec i syn. Prowadzili oni Fabrykę w latach 1834–1839 pod firmą „Perks, Whitmore Perks et Comp”[1]. Umowa z Perksami została rozwiązana w 1839 roku. W tym samym roku fabrykę nabył John Cockerill. 24 września 1840 roku zarząd fabryki objął Wilhelm Rau. W 1842 roku w fabryce wprowadzono oświetlenie gazowe[2]. W latach późniejszych fabryką zarządzał Stanisław Lilpop w spółce z Bazylim Zakrzewskim. Spółka została rozwiązana dnia 1 października 1848, jedynym właścicielem pozostał Lilpop[3]. W 1854 zakład przeszedł pod administrację wydziału górnictwa, a od 1856 roku na własność skarbu. W 1868 roku zakład został wykupiony przez spółkę „Lilpop Rau i Loewenstein”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gazeta Lwowska 1839, nr 67 (11 czerwca). [w:] Fabryka Machin Banku Polskiego w Warszawie [on-line]. [Józef Piller], 11 czerwca 1839. s. 2. [dostęp 2021-03-16].
- ↑ Kurier Warszawski 1843 nr 184 (16 lipca). polona.pl, 16 lipca 1843. [dostęp 2021-03-16].
- ↑ Kurier Warszawski 1848 nr 263 (3 października). polona.pl, 3 października 1848. s. 1276. [dostęp 2021-03-16].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Radziszewski: Bank Polski. Poznań: Ostoja, 1919, s. 221.
- Jan Nepomucen Rembertowski: Bank Polski w okresie 50-letnim : (1828-1878). Bank Polski.
- „Gazeta Codzienna”, 19 czerwca 1840. Cytat: „Smutną dziś odebraliśmy wiadomość że znany w świecie przemysłowym Cockerill, nabywca zakładu Fabryki Machin na Solcu w Warszawie, dzisiejszej nocy życie zakończył”
- Ogłoszenie - prawa szpalta, w ramce - o rozwiązaniu spółki między Lilpopem a Zakrzewskim. „Gazeta Codzienna 1848 nr 270 (10 października)”, 10 października 1848.
- Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy od najdawniejszych czasów aż do 1847 roku. Warszawa: S. Strąbski, 1848, s. 6, 499 s., 1 k. tabl..
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Fabryka machin Banku Polskiego w Warszawie. OpenEdition. [dostęp 2024-03-14].