Państwo marionetkowe
Państwo marionetkowe – państwo niesamodzielne, w polityce i ekonomii całkowicie zależne od innego państwa. Władze państwa marionetkowego są faktycznie wyznaczane przez państwo-hegemona.
Historyczne państwa marionetkowe[edytuj | edytuj kod]
Państwo marionetkowe | Zależne od | Czas |
---|---|---|
Ukraińska SRR[a] | Rosyjska FSRR | 1919–1922 |
Litwa Środkowa[b] | Polska | 1920–1922 |
Tannu-Tuwa[c] | ZSRR | 1921–1944 |
Mandżukuo | Japonia | 1932–1945 |
Mengjiang | Japonia | 1936–1945 |
Państwo Birma | Japonia | 1943–1945 |
Protektorat Czech i Moraw[1] | III Rzesza | 1939–1945 |
Republika Słowacka | III Rzesza | 1939–1945 |
Chorwacja (NDH) | III Rzesza | 1941–1945 |
Serbia Nedicia | III Rzesza | 1941–1944 |
Królestwo Albanii | III Rzesza | 1943–1944 |
Włoska Republika Socjalna | III Rzesza | 1943–1945 |
Cesarstwo Wietnamu | Japonia | 1945 |
Państwa marionetkowe istniejące w XXI wieku[edytuj | edytuj kod]
- Doniecka Republika Ludowa - państwo zależne od Federacji Rosyjskiej[2][3][4][5][6][7][8][9], w 2022 roku anektowane przez nią[10][11][12]
- Ługańska Republika Ludowa - państwo zależne od Federacji Rosyjskiej[2][3][4][5][6][7][8][9], w 2022 roku anektowane przez nią[10][11][12]
- Krym - państwo zależne od Federacji Rosyjskiej[13], w 2014 anektowane przez nią[14]
- Abchazja - państwo zależne od Federacji Rosyjskiej[5][15][16][17][18][19][20]; z istniejącą opozycją[21], przez część ekspertów i opinii publicznej uznawane za częściowo samorządne[22]
- Osetia Południowa - państwo zależne od Federacji Rosyjskiej[5][23][15][17][24][19][20]
- Naddniestrze - państwo zależne od Federacji Rosyjskiej[25][26][27][28][20]; faktycznie nie istnieje w nim pluralizm polityczny[29], przez część ekspertów i opinii publicznej uznawane za częściowo samorządne[30][31] (czasami nazywane państwem satelickim[32])
- Górski Karabach - państwo zależne od Armenii[20][33][34][35][36] w 2023 roku reintegrowane z Azerbejdżanem[37].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ od 1919 do 1922 roku, zależna od Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, w 1922 roku wcielona do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
- ↑ od 1920 do 1922 roku, zależna od Polski, 18 kwietnia 1922 roku przyłączona do Polski
- ↑ od 1921 do 1944 roku, zależna od Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w 1944 roku wcielona do ZSRR
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Protektorat Czech i Moraw pod butem Hitlera - Historia - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2023-09-29] (pol.).
- ↑ a b Rosjanie od roku szykują Donbas do eskalacji [online], www.gazetaprawna.pl, 22 lutego 2022 [dostęp 2022-06-15] (pol.).
- ↑ a b Piękoś: w Donbasie panują rządy marionetkowe w całości posłuszne Moskwie [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ a b ‘Their golden hour’: Donetsk and Luhansk leaders revel in rising profile [online], the Guardian, 24 lutego 2022 [dostęp 2022-06-15] (ang.).
- ↑ a b c d Made by Russia. Marionetkowe państwa stworzone przez Rosję [online], Do Rzeczy, 6 kwietnia 2022 [dostęp 2022-06-15] (pol.).
- ↑ a b Editorial Board , Russia marches on uninhibited in eastern Ukraine, „The Washington Post”, 18 lutego 2015, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-06-15] (ang.).
- ↑ a b Ukraine fighting points to Russia designs for puppet state, „Financial Times”, 27 stycznia 2015 [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ a b News Article [online], css.ethz.ch [dostęp 2022-06-15] (ang.).
- ↑ a b William H. Hill , Unrecognized Actors from Unrecognized States: Moscow’s Puppets or Inevitable Interlocutors, 2017 [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ a b Wojna Rosji z Ukrainą. Moskwa ogłasza aneksję okupowanej Ukrainy [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-09-30] (pol.).
- ↑ a b Przywódcy unijni reagują na decyzję Kremla. "Nie uznajemy i nigdy nie uznamy", „TVN24” [dostęp 2022-09-30] (pol.).
- ↑ a b Reuters, U.S. slaps additional sanctions on Russia after Putin annexation move, „Reuters”, 30 września 2022 [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ Wirtualna Polska Media S.A , Krym ogłosił niepodległość. Powołuje się na casus Kosowa [online], wiadomosci.wp.pl, 11 marca 2014 [dostęp 2023-09-29] (pol.).
- ↑ https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2014-03-19/konsekwencje-aneksji-krymu
- ↑ a b Marionetkowe władze Osetii i Abchazji chwalą decyzję Putina [online], niezalezna.pl [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ The riot of the separatist puppet - Aslan Bzhaniya slows down the sale of Abkhazia [online], en.kavkazplus.com [dostęp 2022-06-23] .
- ↑ a b Illia Ponomarenko , Before Ukraine, there was Georgia: How Russia recycles its 2008 playbook [online], The Kyiv Independent, 23 lutego 2022 [dostęp 2022-06-23] .
- ↑ Stephen Dowling , Abkhazia: The ‘country’ living in a Soviet time warp [online], www.bbc.com [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ a b Milena Sterio , Secession in International Law, Edward Elgar Publishing, 31 sierpnia 2018, ISBN 978-1-78536-122-7 [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ a b c d Terry D. Gill , Yearbook of International Humanitarian Law Volume 18, 2015, Springer, 21 listopada 2016, ISBN 978-94-6265-141-8 [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Abkhazia: Freedom in the World 2022 Country Report [online], Freedom House [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Abkhaz puppets, or not? [online], Pulitzer Center, 16 sierpnia 2008 [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Nagły zwrot Osetii, który zirytował Moskwę. "To może być iskra" w niespokojnym regionie [online], Onet Wiadomości, 27 maja 2022 [dostęp 2022-06-15] (pol.).
- ↑ Moscow-backed Puppet Regime in South Ossetia Advancing onto Georgian Territory [online], InformNapalm.org (English), 23 stycznia 2019 [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Rob Picheta CNN , How Transnistria, a Russian-backed region in Moldova, is getting pulled into the war in Ukraine [online], CNN [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ Is Transnistria the ghost of Crimea's future?, „Christian Science Monitor”, 5 marca 2014, ISSN 0882-7729 [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ Time to Tame Transnistria | CEPA [online], cepa.org, 31 maja 2022 [dostęp 2022-06-15] (ang.).
- ↑ Deutsche Welle , Transnistria: Russia's satellite state an open wound in Eastern Europe | DW | 28.05.2019 [online], DW.COM [dostęp 2022-06-15] (ang.).
- ↑ Transnistria: Freedom in the World 2022 Country Report [online], Freedom House [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Naddniestrze wobec rosyjskiego ataku na Ukrainę | Instytut Europy Środkowej [online], ies.lublin.pl, 24 lutego 2022 [dostęp 2022-06-23] (pol.).
- ↑ Jeffrey Daniel Owen , Neopatrimonialism and Regime Endurance in Transnistria [online] .
- ↑ Deutsche Welle , Transnistria: Russia's satellite state an open wound in Eastern Europe | DW | 28.05.2019 [online], DW.COM [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Nagorno-Karabakh: An unexpected conflict that tests and perplexes Iran [online], Atlantic Council, 9 listopada 2020 [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ The Nagorno-Karabakh Conflict and the Exercise of “Self-Defense” to Recover Occupied Land [online], Just Security, 10 listopada 2020 [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ James Palmer , Why Are Armenia and Azerbaijan Heading to War? [online], Foreign Policy [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Ministry of Foreign Affairs: Puppet regime established in the occupied territories of Azerbaijan has no legal ground to arrange a court case against the citizens of Azerbaijan [online], azertag.az [dostęp 2022-06-23] (ang.).
- ↑ Górski Karabach przestanie istnieć. Co czeka mieszkańców samozwańczego państwa? [online], www.pap.pl [dostęp 2023-10-02] .