Ryszard Schramm
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| profesor nauk biologicznych | |
| Specjalność: biochemia roślin, metabolizm cukrowców i kwasów organicznych | |
| Alma Mater | |
| Profesura | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Ryszard Wiktor Schramm (ur. 8 czerwca 1920 w Poznaniu, zm. 8 grudnia 2007) – polski biolog, taternik i podróżnik.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem profesora Wiktora Schramma i Natalii z domu Kurnatowskiej[1]. W 1947 ukończył studia chemiczne, a w 1951 biologiczne. Opublikował około dziewięćdziesięciu publikacji naukowych z dziedziny biochemii i fizjologii roślin. W latach 1965–1969 był dziekanem Wydziału Biologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza.
W chwili wybuchu II wojny światowej w 1939 przebywał z bliskimi (rodzice, bracia) w rodzinnym majątku Olchowa[2]. Latem 1944, wobec zbliżania się frontu wschodniego, wraz z bratem Jerzym (ur. 1921) został żołnierzem oddziału partyzanckiego AK „Południe” (na początku sierpnia 1944 Ryszard przyjął pseudonim „Jóźwa”, a Jerzy –„Węgiel”) i służył w szeregach V plutonu, dowodzonego przez st. sierż. Piotra Dudycza ps. „Cezar”[3]. Obaj uczestniczyli w akcji „Burza”[4]. 20 września 1944 oddział został rozbrojony przez sowietów[5].
Był taternikiem i podróżnikiem. W 1936 zapisał się do Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, a w 1939 odbył kurs w Szkole Taternictwa Klubu Wysokogórskiego. W Tatrach wspinał się od 1947, wytyczając tam 21 nowych dróg. W 1949 jako pierwszy dokonał zimowego wejścia na Mięguszowiecką Przełęcz Wyżnią. W 1955 był w zespole, który przeszedł główną grań Tatr. Brał udział w sześciu wyprawach polarnych na Spitsbergen (ostatnia z nich miała miejsce w 1992), a także w wielu wysokogórskich wyprawach eksploracyjnych: Hindukusz, Atlas Wysoki, Ruwenzori i Darwaz Afgański. W 1979 został zaproszony do The Explorers Club. W 2003 otrzymał nagrodę Super Kolosa.
Ożenił się z córką prof. Jana Rutkowskiego. Jego synem jest historyk Tomasz Schramm.
Został pochowany na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu[6].
Poeta Janusz Szuber napisał wiersz pt. Do Ryszarda Schramma, wydany w tomikach poezji pt. 19 wierszy z 2000[7], pt. Tam, gdzie niedźwiedzie piwo warzą z 2004[8] oraz pt. Pianie kogutów z 2008[9].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Teorie ogólne w naukach przyrodniczych (1993, ISBN 83-232-0518-3),
- Życiorys tatrzański (1995, ISBN 83-7104-012-1),
- Dwa długie dni. T. 1, Szlak bez przydrożnego kurzu (1996, ISBN 83-905801-0-1),
- Dwa długie dni. T. 2, Dzień drugi 1983. Droga do Åsgårdu (1996, ISBN 83-905801-0-1),
- Prywatna podróż pamięci (2003, ISBN 83-87730-76-9).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 650.
- ↑ Schramm 2012 ↓, s. 502.
- ↑ Schramm 2012 ↓, s. 502-503, 507.
- ↑ Schramm 2012 ↓, s. 507-514.
- ↑ Schramm 2012 ↓, s. 514.
- ↑ Ryszard Schramm. poznan.pl. [dostęp 2017-06-15].
- ↑ Janusz Szuber: 19 wierszy. Lesko: 2000, s. 29.
- ↑ Janusz Szuber: Tam, gdzie niedźwiedzie piwo warzą. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2004, s. 73. ISBN 83-87730-87-4.
- ↑ Janusz Szuber: Pianie kogutów. Kraków: Wydawnictwo „Znak”, 2008, s. 94. ISBN 978-83-240-0941-1.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 649-650. ISBN 83-01-02722-3.
- Małgorzata Okupnik: Nie lubię chodzić po cudzych śladach... O życiu i dziełach Ryszarda Wiktora Schramma. Wydawnictwo Poznańskie, 2009, seria: Wielkopolanie dwudziestego wieku. ISBN 978-83-7177-7-370.
- Jerzy Schramm: Wspomnienia z działań zbrojnych na Podkarpaciu i w Bieszczadach w roku 1944 w OP „Południe” mjr „Korwina” mającym odtworzyć drugi sanocki Pułk Strzelców Podhalańskich uzupełnione relacjami kolegów z naszego Akowskiego oddziału. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: 2012, s. 502-518. ISBN 978-83-903080-5-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Prof. zw. dr hab. Ryszard Schramm, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2009-06-26].[martwy link]
- Informacja na stronie nagrody „Kolosy”. kolosy.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-12)].