Ryszard Hausner
.jpg) Ryszard Hausner jako pułkownik | |
 generał brygady | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | od 1887 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
       | |
.png){kind=small}
Ryszard Jan Hausner (ur. 9 kwietnia 1868 w Bohorodczanach Starych, zm. 22 grudnia 1925 w Toruniu) – generał brygady Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ryszard Jan Hausner urodził się 9 kwietnia (3 kwietnia[1]) 1868 roku w Bohorodczanach Starych, w rodzinie Karola i Franciszki[2]. Po ukończeniu gimnazjum w Stanisławowie i Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie został zawodowym oficerem cesarskiej i królewskiej Armii[3].
Wielokrotnie odznaczany, m.in.: Order Leopolda III klasy, Order Korony Żelaznej II klasy, Krzyż Wojskowy Karola, Krzyż Zasługi Wojskowej, trzykrotnie medalem Signum Laudis oraz innymi odznaczeniami i medalami pamiątkowymi[4].
W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Początkowo, od 23 listopada 1918 do 20 czerwca 1919 (do końca wojny polsko-ukraińskiej), piastował stanowisko dowódcy 2 pułku Strzelców Lwowskich (późniejszy 39 pułk piechoty Strzelców Lwowskich)[5]. 7 maja 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1916 roku, i przydzielony do 39 pułku piechoty Strzelców Lwowskich[6][7].
Później został inspektorem piechoty przy Dowództwie Okręgu Generalnego „Lwów”. 22 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej[8]. W okresie od października 1920 do 18 kwietnia 1921 piastował stanowisko dowódcy XX Brygady Piechoty[9]. Od marca 1921 roku dowodził X Brygadą Piechoty, pozostając od 1 czerwca tego roku oficerem nadetatowym 39 pp[10]. Był też zastępcą dowódcy 6 Dywizji Piechoty. Z dniem 1 grudnia 1921 roku został przeniesiony w stan spoczynku z prawem noszenia munduru[11]. 12 grudnia tego roku został powołany do służby czynnej i przydzielony do rezerwy oficerów sztabowych przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VI[2].
W 1922 roku pełnił funkcję dowódcy piechoty dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty w Toruniu. 16 stycznia 1923 roku Prezydent RP „w uznaniu zasług” mianował go z dniem 1 stycznia 1923 roku generałem brygady w stanie spoczynku[12][13][14].
26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[15].
Zmarł we wtorek 22 grudnia 1925 w Toruniu, „po krótkich a ciężkich cierpieniach”[16]. W czwartek 24 grudnia 1925 roku został pochowany na cmentarzu wojskowym w Toruniu. Mowę pożegnalną wygłosił dowódca 4 Dywizji Piechoty, generał brygady Ferdynand Zarzycki[17]. Później zwłoki generała zostały przeniesione na Cmentarz Obrońców Lwowa we Lwowie (kwatera XXI, miejsce 1878)[18]. Nagrobek Ryszarda Hausnera został wpisany przez Instytut Pamięci Narodowej do ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski[19].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5259 - 21 marca 1922 roku[20]
- Krzyż Walecznych[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polak (red.) 1991 ↓, s. 50.
- ↑ a b Stawecki 1994 ↓, s. 134.
- ↑ Zakrzewski 2016 ↓, s. 453.
- ↑ a b Mieczysław Bielski: Generałowie odrodzonej Rzeczypospolitej. T. 2. Toruń: Turpress, 1996, s. 102-114
- ↑ Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 99.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 54 z 17 maja 1919 roku, s. 1230.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 55 z 20 maja 1919 roku, s. 1262.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920 roku, s. 381.
- ↑ Witold Jarno, Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939 s. 64.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 132, 649.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, s. 1526.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 85.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1576.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1405.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 738.
- ↑ Nekrolog zamieszczony przez żonę, dzieci i wnuki. „Słowo Pomorskie”. 298, s. 11, 24 grudnia 1925. Toruń: Drukarnia Toruńska TA.
- ↑ Pogrzeb ś.p. gen. Hausnera. „Słowo Pomorskie”. 300, s. 7, 29 grudnia 1925. Toruń: Drukarnia Toruńska TA.
- ↑ Groby dowódców i działaczy. W: W szesnastą rocznicę. Lwów: Towarzystwo Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie, 1934, s. 28.
- ↑ Michał Cieński. bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2020-09-10].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 10 maja 1922 roku, s. 365.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Witold Jarno, Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939, Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Historii Polski Współczesnej, Wydawnictwo „Ibidem”, Łódź 2001, ISBN 83-88679-10-4
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.