Rynek w Lwówku Śląskim

plac Wolności
Lwówek Śląski
Obiekt zabytkowy nr rej. 330 z 6 listopada 1956 r., 337 z 13 listopada 1956 r.
Ilustracja
Wschodnia (dolna) część rynku w Lwówku Śląskim
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Lwówek Śląski

Długość

400 m (+120 m odnogi)

Przebieg
0 ← ul. Krótka

→ ul. Emilii Plater

60 pl. Wolności
110 ← ul. Bolesława Chrobrego

→ Deptak

170 pl. Wolności
220 pl. Wolności
290 ← Deptak →
350 pl. Wolności
375 Deptak
400 ← ul. Henryka Sienkiewicza

→ ul. Emilii Plater

Położenie na mapie Lwówka Śląskiego
Mapa konturowa Lwówka Śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski
Mapa konturowa gminy Lwówek Śląski, w centrum znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Ziemia51°06′39,1″N 15°35′09,9″E/51,110855 15,586087

Rynek w Lwówku Śląskim (niem. Niedermarkt + Obermarkt, Marktplatz, daw. pol. Rynek, ob. plac Wolności[1]) – rynek Starego Miasta w Lwówku Śląskim, na planie zwężającego się prostokąta, u zbiegu 9 ulic (przed II wojną światową 10), wytyczony w XIII wieku jako centralny plac miejscowości. Przed drugą wojną światową istniał formalny podział rynku na Górny Rynek od zachodu (niem. Obermarkt), który obejmował swoim zasięgiem plac przy wieży ratuszowej i na Dolny Rynek od wschodu (niem. Niedermarkt) znajdujący się przy Fontannie Sukienników. Obecnie rynek w Lwówku Śląskim tylko nieformalnie dzielony jest na górny i dolny, a oficjalnie funkcjonuje pod nazwą placu Wolności.

Rynek zajmuje centralną część miasta lokowanego na prawie magdeburskim; ma kształt prostokąta ok. 200 × 60 m[2]. Przez rynek przebiega Droga Królewska (Via Regia), główny trakt komunikacyjny miasta średniowiecznego.

Historia Rynku sięga XIII wieku; jest największym (11 919 m², czyli 1,1919 ha powierzchni[2][3]) placem Lwówka Śląskiego, a także jednym z największych rynków w na Dolnym Śląsku (na Dolnym Śląsku większe są we Wrocławiu – 3,8 ha[4], Legnicy – ok. 1,4 ha, Chojnowie - ok. 1,3 ha i Głogowie – ok. 1,2 ha[5], natomiast rynki w Wałbrzychu[2], Jeleniej Górze[2] i Lubinie[2] są nieco mniejsze).

Na rynku i w jego sąsiedztwie znajdują się ważne zabytki – Ratusz Miejski, Agatowa Kamienica, Budynek Ław Szewskich i Chlebowych, Fontanna Sukienników, Fontanna z Lwem, Kamienice Śródrynkowe.

Obiekty w rynku[edytuj | edytuj kod]

Ratusz[edytuj | edytuj kod]

Ratusz w Lwówku Śląskim to gotycko-renesansowy budynek wzniesiony w latach 1522-1524, na skutek rozbudowy poprzedniego ratusza. Rozbudowany w latach 1902-1905, obecnie jest siedzibą władz miejskich, placówki historyczno-muzealnej i innych instytucji.

Blok śródrynkowy[edytuj | edytuj kod]

Blok śródrynkowy, określany jako tret, znajduje się naprzeciwko wschodniej ściany ratusza.

Kamienice[edytuj | edytuj kod]

Agatowa Kamienica[edytuj | edytuj kod]

Agatowa Kamienica to zabytkowa, renesansowa kamienica w Lwówku Śląskim z 2 poł. XV w., dawny dom burmistrza.

Budynek Ław Szewskich i Chlebowych[edytuj | edytuj kod]

Kamienica dawnych ław chlebowych i szewskich z 1494 r.[6]

Fontanny[edytuj | edytuj kod]

Fontanna Sukienników[edytuj | edytuj kod]

Zabytkowa Fontanna Sukienników na Dolnym Rynku - najokazalsza i najstarsza fontanna spośród trzech zlokalizowanych na płycie lwóweckiego rynku.

Fontanna z Lwem[edytuj | edytuj kod]

Fontanna z Lwem na Górnym Rynku - fontanna z rzeźbą lwa nawiązująca do nazwy Lwówka Śląskiego.

Fontanna z Sową[edytuj | edytuj kod]

Najnowsza spośród fontann na lwóweckim rynku. Znajduje się na południowej ścianie ratusza.

Pręgierz[edytuj | edytuj kod]

W XX wieku przeniesiono pręgierz, który znajdował się na Dolnym Rynku, a następnie w Baszcie Bramy Lubańskiej do Sali Mieszczańskiej ratusza. Znajduje się on tam do dziś i raczej, z racji na niewielką zachowaną jego część jak i na jego zły stan techniczny, nie powróci już w miejsce swojej pierwotnej lokalizacji. Sam pręgierz składa się z dwóch części - owalnego, żłobkowanego słupa o wys. ok. 2 m i ozdobnej głowicy[7].

Pomnik Napoleona Bonaparte[edytuj | edytuj kod]

Na Górnym Rynku znajdował się pomnik Napoleona Bonaparte, który nocował w mieście i stoczył w okolicy Lwówka Śląskiego dwie bitwy. Po rewitalizacji rynku został przeniesiony na nowo utworzony skwer Napoleona, który wyznaczono na plantach miejskich naprzeciwko szkoły podstawowej nr 2[8][9]

Tablica pamiątkowa[edytuj | edytuj kod]

Tablica Pamiątkowa Nadania Praw Miejskich z 1967 roku (750-lecie praw miejskich) znajduje się na południowej ścianie wieży ratuszowej.

Imprezy i wydarzenia[edytuj | edytuj kod]

Rynek jest miejscem cyklicznych spotkań, letnich festiwali, koncertów, targów i prezentacji:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lwówek Śląski - Plac Wolności - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2017-09-14].
  2. a b c d e Geoportal.gov.pl [online], mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2017-09-14].
  3. Geoportal Dolnego Śląska | WGiK | UMWD | iMap [online], geoportal.dolnyslask.pl [dostęp 2017-09-14].
  4. Takie wymiary podaje Rudolf Stein, spotyka się również 212 na 175, a także wymiar teoretyczny 206,6 na 169 m (660 na 540 stóp po 0,313 m).
  5. Rynek w Latowiczu
  6. Lwówek Śląski - Budynek dawnych ław chlebowych i szewskich (1494). Atrakcje turystyczne Lwówka Śląskiego. Ciekawe miejsca Lwówka Śląskiego [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2017-09-15].
  7. Pręgierz, Lwówek Śląski - zdjęcia [online], dolny-slask.org.pl [dostęp 2017-09-15].
  8. „Napoleon” wyrzucony za mury | Lwówecki.info [online] [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  9. Drugie życie Napoleona [online], Lwowek24.pl - W centrum uwagi, 27 maja 2022 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  10. Wydarzenia - Nadleśnictwo Lwówek Śląski - Lasy Państwowe [online], www.lwowek.wroclaw.lasy.gov.pl [dostęp 2017-09-14] (pol.).