Ruck (rugby union)

Ruck (wym. [rʌk], ruck^ⓘruck) – jeden ze stałych fragmentów gry w rugby union, często zdarzających się podczas meczu, stanowiący sposób rywalizacji o piłkę leżącą na ziemi, najczęściej rozgrywany po szarży.

Cel i sposób rozegrania rucka[edytuj | edytuj kod]

Ruck to stały fragment gry w rugby union, podczas którego jeden lub więcej zawodników z każdej drużyny, pozostając w kontakcie fizycznym i stojąc na nogach, zamykają przestrzeń ponad leżącą na ziemi piłką^[1][2]. Stanowi on jeden ze sposobów zakończenia szarży^[3][2] lub autu^[4], a jego celem jest umożliwienie rywalizacji o piłkę leżącą na ziemi^[5].

Walka o piłkę podczas rucka polega na przepychaniu zawodników drużyny przeciwnej nad piłką lub na ruckingu (próbie utrzymania lub przejęcia piłki za pomocą nóg^[6], dozwolonej pod warunkiem, że jest to czynione w sposób bezpieczny dla innych zawodników). Zawodnicy znajdujący się na ziemi (niestojący na nogach) muszą próbować odsunąć się od piłki i nie mogą grać piłką^[7] ani blokować do niej dostępu^[2].

W momencie rozpoczęcia rucka zaczynają obowiązywać linie spalonego przebiegające przez najdalej wysunięte w stronę własnych linii bramkowych punkty zawodników zaangażowanych w rucku z każdej drużyny (jeśli taki punkt znajduje się za linią bramkową, to linię spalonego z tej strony stanowi linia bramkowa). Zawodnicy dołączający do rucka muszą stać na nogach i dołączać zza linii spalonego. Dołączenie polega na związaniu się z zawodnikiem z tej samej lub przeciwnej drużyny, które poprzedza lub jest równoczesne z kontaktem z jakąkolwiek częścią ciała^[8].

Zakończenie rucka następuje w momencie, gdy piłka opuści rucka, znajdzie się na polu punktowym lub stanie się niemożliwa do zagrania. W tym ostatnim przypadku sędzia dyktuje młyn (na korzyść drużyny, która jako ostatnia poruszała się do przodu, a jeśli żadna z nich tego robiła – na korzyść drużyny atakującej^[9]). Ponadto sędzia widząc, że piłka została wygrana przez jedną z drużyn i jest możliwa do zagrania, wydaje komendę „zagraj” (ang. use it), po której drużyna, która wygrała rucka, ma 5 sekund na zagranie piłki^[10].

W praktyce po szarży, czyli powaleniu zawodnika niosącego piłkę, który musi natychmiast odłożyć piłkę na ziemię, jego partnerzy starają się jak najszybciej utworzyć nad piłką barierę uniemożliwiającą przeciwnikom jej podniesienie^[11], łącząc się ze sobą. Zawodnicy drużyny przeciwnej z kolei łączą się z obrońcami i próbują ich przepchnąć tak, aby przejść nad piłką, dzięki czemu znajdzie się ona po ich stronie. Zawodnicy w rucku nie mogą podnosić piłki, a jedynie zagrywać ją stopami^[12], natomiast kolejny gracz drużyny (zwykle jest to łącznik młyna) podnosi piłkę spod ich stóp lub wychodzącą z rucka i podaje do partnerów^[13]. Zawodnik ten w praktyce kieruje ruckiem, dyrygując swoimi partnerami uczestniczącymi w tej formacji. Jedną z możliwych taktyk rozegrania piłki wygranej w rucku jest zamiast podania tzw. pick-and-go polegające na tym, że zawodnik podnoszący piłkę nie podaje jej do partnerów, a próbuje samemu przedrzeć się przez linię obrony z piłką w rękach^[14]

Z uwagi na ograniczoną liczbę zawodników na boisku, w odmianie rugby 7 rucki pojawiają się na boisku rzadziej^[15].

Błędy podczas rozegrania rucka[edytuj | edytuj kod]

Ruck może być przerwany z różnych powodów, a błędy w trakcie jego rozegrania mogą skutkować podyktowaniem rzutu karnego lub wolnego. Do błędów skutkujących przyznaniem rzutu karnego należą m.in.:

• atakowanie rucka bez związania się z innym zawodnikiem znajdującym się w rucku,
• wchodzenie w kontakt z przeciwnikiem powyżej linii barków,
• celowe zawalanie rucka^[16],
• dołączenie do rucka ze spalonego^[17],
• stawanie na przeciwniku lub niebezpieczne zagrania nogami,
• wykopywanie piłki^[7].

Do błędów skutkujących przyznaniem rzutu wolnego należą m.in.:

• trzymanie głowy lub barków przez zawodników zaangażowanych w ruck poniżej linii bioder^[18],
• ponowne wprowadzanie piłki do rucka,
• udawanie, że ruck został zakończony^[7].

Ponadto nie wysłuchanie komendy sędziego „zagraj” czyli niepodjęcie gry wygraną w rucku piłką w ciągu 5 sekund od jej wydania skutkuje podyktowaniem młyna z wrzutem drużyny przeciwnej^[19].

Historia[edytuj | edytuj kod]

We wczesnym rugby zaszarżowany zawodnik nie musiał odkładać piłki – mógł ją trzymać, dopóki nie zgromadzili się przy nim partnerzy i dopiero wówczas umieszczał ja na ziemi z okrzykiem down, rozpoczynając w ten sposób młyn^[20]. Zasadę, że piłka musi być odłożona po szarży, wprowadzono w 1877^[21][20]. W 1906 zlikwidowano walkę o piłkę po szarży w rugby league^[22].

W ostatnich dekadach XX w. częstotliwość formowania rucków zaczęła dynamicznie rosnąć (w badaniach stwierdzono, że wraz z maulami podczas meczów Pucharu Świata w Rugby w 2019 było ich ponad pięciokrotnie więcej niż w meczach międzynarodowych rozgrywanych w latach 70. XX wieku)^[23].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Przepisy gry: Rugby: 2021. World Rugby, 2021. [dostęp 2021-08-08]. (pol.).
• Mathew Brown, Patrick Guthrie, Greg Growden: Rugby for Dummies. Wyd. 3. Mississauga: John Wiley & Sons Canada, Ltd., 2011. ISBN 978-1-11804332-5. (ang.).
• Tony Collins: The Oval World: A Global History of Rugby. London - New Dehli - New York - Sydney: Bloomsbury, 2015. ISBN 978-1-4088-4371-0. (ang.).
• Huw Richards: A Game for Hooligans: The History of Rugby Union. London - Edinburgh: Mainstream Publishing, 2007. ISBN 978-1-84596-255-5. (ang.).
• Donald Sommerville: The Encyclopedia of Rugby Union. London: Aurum Press, 1997. ISBN 1-85410-481-0. (ang.).
• Michael Aylwin, Mark Evans: Unholy Union: When Rugby Collided with the Modern World. London: Constable, 2019. ISBN 978-1-47213-068-6. (ang.).
• Lee Smith: Coaching Sevens: A Practical Guide To Coaching Seven-Side Rugby. International Rugby Board. [dostęp 2021-08-21]. (ang.).