Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach

rondo generała Jerzego Ziętka
Koszutka, Śródmieście
Ilustracja
Rondo generała Jerzego Ziętka − w lewym górnym rogu widoczny jest Spodek, po prawej − pomnik Powstańców Śląskich (2007)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Katowice

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „rondo generała Jerzego Ziętka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „rondo generała Jerzego Ziętka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „rondo generała Jerzego Ziętka”
Ziemia50°15′51,4″N 19°01′22,8″E/50,264272 19,023000
Multimedia w Wikimedia Commons
Rondo we wrześniu 2006, w tle widoczna jest Superjednostka

Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach (początkowo Rondo[1]) − duży węzeł drogowy znajdujący się w centrum Katowic. Umożliwia ruch na osi północ-południe − aleja W. Korfantego, oraz swobodny ruch tranzytowy na osi wschód-zachód − droga krajowa nr 79, DTŚ (ulica Chorzowska, aleja Walentego Roździeńskiego). Na platformie ronda stanęła szklana kopuła. Znajduje się w niej między innymi galeria Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach zwana „Rondem Sztuki”.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rondo z podziemiami oddano do użytku 20 lipca 1965[2]. W podziemiach zaplanowano m.in. sklep galanterii luksusowej, sklep cukierniczy, sklep perfumeryjny, sklep z pamiątkami, bar kawowy, kwiaciarnię, punkt totolotka oraz karolinki, dwa kioski ruchu, cztery WC i osiem budek telefonicznych. W latach 2000−2005 zdecydowano się całkowicie przebudować rondo[3].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Rondo nocą, widok z Hotelu Katowice, wrzesień 2018
Fragment kopuły na rondzie

Przebudowa ronda pochłonęła łącznie kilkaset milionów złotych. 9 grudnia 2006 r. oddano dwunawowy tunel, który umożliwia użytkownikom DTŚ w ciągu drogi krajowej nr 79 bezkolizyjny przejazd przez centrum Katowic, który 21 września 2017 nazwano Tunelem Katowickim[4]. Wjazd do miasta umożliwią dwie drogi serwisowe znajdujące się na stropach tunelów, prowadzące do ronda. Rondo pełni także funkcję centrum przesiadkowego. Zostały utworzone nowe przystanki autobusowe i tramwajowe, które są dostosowane również do obsługi osób z niepełnosprawnościami.

Rondo im. gen. Jerzego Ziętka ma trzy poziomy. Na najniższym poziomie (poziom "-1", poziom techniczny) znajdują się urządzenia nadzorujące pracę tunelu drogowego oraz jeden z dwóch kiosków. Na parterowym poziomie (poziom "0", poziom wystawienniczy) znajduje się galeria Rondo Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, kiosk oraz Centrum Utrzymania Tunelu. Na górnym poziomie (poziom "+1", poziom gastronomiczno-wystawienniczy) znajduje się Klub i Restauracja Królestwo oraz jedna z galerii ASP. W kopule funkcjonują również windy dla niepełnosprawnych.

Kopuła[edytuj | edytuj kod]

Kopuła, która przykrywa połowę platformy Ronda, w najwyższym punkcie sięga prawie 14 metrów, jej powierzchnia to 1,2 tys. m², kubaturze wynoszącej 6 000 m³. Najpierw powstała stalowa konstrukcja - z rur o dużym przekroju zmontowane zostały duży i mały łuk, a następnie, z mniejszych, łuki kratowe. Po około miesiącu ruszyło przykrywanie konstrukcji niebiesko-szarymi szybami i w części blachą w kolorze srebrnym. Budowla jest trzypoziomowa. Zachody słońca można podziwiać z tarasu widokowego, który znajduje się na jej pierwszym piętrze, a wschody z przeciwległego balkonu. Okładziny z egzotycznego drzewa pokrywają podłogi tarasu i schody od strony zachodniej. Architekturą wnętrza kopuły zajęła się katowicka Akademia Sztuk Pięknych. To właśnie jej władze miasta postanowiły przekazać dwa piętra budynku w dzierżawę, choć początkowo mówiono też o przeznaczeniu części obiektu na galerię handlowo-usługową. W kwietniu 2009 kopuła została oświetlona przez 115 lamp diodowych. Ich kolor jest zależny od temperatury i pory roku.

Jedna z naw tunelu

Tunel[edytuj | edytuj kod]

9 grudnia 2006 oddano do użytku tunel o długości 657 (nawa północna) i 650 (nawa południowa) metrów. W obu nawach szerokość jezdni ma 11 metrów, wysokość tunelu wynosi 6,4 metra. Łącznie przebiega tędy 6 pasów ruchu. Tunel ma następujące parametry: grubość stropu − 1,02 metra, grubość ścian szczelinowych − 0,8 metra, liczba lamp oświetlających tunel − 510, liczba wentylatorów − 28, liczba kamer obrotowych − 10, liczba kamer monitorujących ruch w tunelu − 37, fotoradarów − 8, liczba łącznic prowadzących do i z tunelu − 4, trwałość warstwy ścieralnej jezdni tunelu − 100 lat. 11 lat po otwarciu tunelu, 21 września 2017 nazwano go Tunelem Katowickim[4].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Katowice. Plan miasta 1:20 000, Wydanie I, PPWK Warszawa-Wrocław 1990
  2. ↑ Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 111, ISBN 978-83-7729-502-1.
  3. ↑ Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 90-99. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
  4. ↑ a b Justyna Przybytek, Tunel pod Rondem w Katowicach to Tunel Katowicki. Radni przegłosowali nową nazwę, „Dziennikzachodni.pl” [dostęp 2017-09-22] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. Ewa Chojecka, wydawca: Muzeum Śląskie, Katowice 2004, ISBN 83-87455-77-6, s. 452.
  • Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 26.
  • Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta. Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978, s. 26.
  • Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1993, s. 55. ISBN 83-85831-35-5.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rondo_gen._Jerzego_Ziętka_w_Katowicach&oldid=71891653”