Rohacz Ostry
 Na środku Rohacz Ostry, na lewo od niego Wołowiec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość | 2086 m n.p.m. |
| Wybitność | 124 m |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°12′00,8″N 19°45′26,8″E/49,200222 19,757444 | |
Rohacz Ostry (słow. Ostrý Roháč, Roháč[1]) – skalisty, dwuwierzchołkowy szczyt o wysokości 2086 m n.p.m.[2] w słowackich Tatrach Zachodnich, jeden z dwóch Rohaczy. Znajduje się w grani głównej Tatr Zachodnich pomiędzy Rohaczem Płaczliwym, od którego oddzielony jest Rohacką Przełęczą (1962 m[2]), a Wołowcem, od którego oddziela go Jamnicka Przełęcz. Wznosi się ponad Doliną Smutną (górną częścią Doliny Rohackiej) i Doliną Jamnicką. We wschodnim kierunku odbiega od Ostrego Rohacza niski grzbiet Stawiańskiego Wierchu, pomiędzy którym i granią główną znajduje się najwyższe piętro Doliny Jamnickiej – Kocioł Jamnickich Stawów z dwoma Jamnickimi Stawami[3].
Jest to szczyt o nietypowej dla tego regionu Tatr budowie (ostro opadające ściany, wąska grań, skały krystaliczne – podobnie jak w Tatrach Wysokich). Od szczytu Rohacza Ostrego do Jamnickiej Przełęczy biegnie przez niego grzbietowy, widokowy szlak turystyczny w skalnej scenerii ze stromymi podejściami i licznymi ubezpieczeniami w postaci łańcuchów. Szlak jest miejscami bardzo eksponowany (zwłaszcza w rejonie tzw. Rohackiego Konia) i stąd uchodzi za trudny; wymaga dobrego przygotowania turystycznego oraz odporności na ekspozycję (nie powinni wybierać tej trasy ludzie z lękiem wysokości)[4].
Sama nazwa góry, jak tłumaczył to już XVIII-wieczny słowacko-węgierski polihistor Matej Bel, pochodzi od słowa rogaty, w czym ujawnia się nawiązanie do dwuwierzchołkowej sylwety góry[5]. Zbudowane z wielkich bloków granitu partie szczytowe Ostrego Rohacza przecięte są szczeliną zwaną Rohacką Szczerbiną. Od przełęczy tej biegnie przecinające cały masyw pęknięcie, w którym ujawniają się mylonity[4]. Wyższy wierzchołek (2086 m) znajduje się po zachodniej stronie Rohackiej Szczerbiny (2073 m); niższy o ponad metr (2085 m) jest wierzchołek wschodni[2]. Wcześniejsze pomiary określały wysokość Rohacza Ostrego na 2072, 2084[1] lub 2088 m[3].
Na północnej, bardzo stromej ścianie opadającej do Doliny Smutnej, istnieją drogi wspinaczkowe dla taterników. Po raz pierwszy ścianę tę przeszedł w 1908 r. Walery Goetel z towarzyszami[4]. 26 czerwca 1911 r. podczas wspinaczki północną ścianą zginęło tu dwóch niemieckich wspinaczy z Zabrza: Ludwig Koziczinski i Karl Jenne. Ich zwłoki po kilku dniach znieśli ratownicy TOPR-u pod kierownictwem Mariusza Zaruskiego[5].
Pierwszego wejścia zimowego na ten szczyt dokonali w marcu 1911 r. (częściowo na nartach) Henryk Bednarski, Józef Lesiecki, Leon Loria, Mariusz Zaruski, Stanisław Zdyb i Janusz Żuławski podczas pierwszego zimowego przejścia grani Rohaczy od Rakonia po Smutną Przełęcz[5][6]. Zaruski pisał później: „...biała grań śnieżna, w powietrznej głębi rzucona na podobieństwo mostu między dwoma cyplami wierzchołka. Asekurując się linami, ostrożnie czołgamy się po tym moście bajecznym a cała uwaga każdego z nas skupiona jest w jednym ognisku, w jednym życzeniu: jeżeli most nie wytrzyma mego ciężaru i pode mną się skruszy, mam spadać tak, ażebym nie przechylił się ku żadnej stronie przepaści i na grani pozostał”[7].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
– czerwony szlak biegnący granią główną Tatr Zachodnich. - Czas przejścia ze Smutnej Przełęczy na szczyt: 1:45 h, z powrotem 1:30 h
- Czas przejścia z Rohacza Ostrego na Wołowiec: 1:05 h, z powrotem 1 h[8]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b c Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
- ↑ a b Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ a b c Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- ↑ a b c Kunicki Marian, Szczerba Tadeusz: Słowackie Tatry Zachodnie. Monografia – przewodnik, Wydawnictwo Ryszard M. Remiszewski – RMR, Gliwice 1999, ISBN 83-904352-6-8, s. 213.
- ↑ Janusz Żuławski. z-ne.pldata dostępu=2015-10-31.
- ↑ Górska Gazeta Internetowa. Mariusz Zaruski. Granią Rohaczy w zimie. [dostęp 2007-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-28)].
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Zachodnie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-89-7.