Roch Knapowski

Roch Knapowski
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1892
Poznań

Data i miejsce śmierci

18 maja 1971
Poznań

Profesor nauk prawnych
Specjalność: skarbowość, prawo skarbowe
Doktorat

1916
Uniwersytet w Heidelbergu

Habilitacja

1930
23 stycznia 1948

Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Roch Bolesław Knapowski (ur. 16 sierpnia 1892 w Poznaniu, zm. 18 maja 1971 tamże[1]) – polski filolog klasyczny, prawnik, ekonomista, wykładowca Uniwersytetu Poznańskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Stanisława Knapowskiego, działacza ruchu ludowego w Poznaniu i Marii z domu Rzarzyńskiej. Ukończył dziewięcioklasowe niemieckie Königliches Friedrich-Wilhelm-Gymnasium w Poznaniu w 1911. Studiował na uniwersytetach w Berlinie, Monachium, Lipsku, Fryburgu i Heidelbergu[2]. W 1916 w Heidelbergu uzyskał doktorat nauk ekonomicznych[2]. Staranne wykształcenie dało mu poza wiedzą matematyczno-ekonomiczną biegłą znajomość języków obcych: niemieckiego, francuskiego i angielskiego oraz klasycznej greki i łaciny. W czasie studiów brał udział w działalności towarzystw studenckich Polaków i nauczał języka polskiego dzieci polskich emigrantów. Działalność publiczną kontynuował po powrocie do kraju, pracując jako tłumacz polskich urzędów cywilnych w okupowanej Warszawie; w Poznaniu ogłosił też drukiem kilka artykułów prasowych. Od stycznia 1919 roku był urzędnikiem Ministerstwa Przemysłu i Handlu. W 1921 roku wystąpił ze służby państwowej i został sekretarzem dyrekcji Banku Handlu i Przemysłu. Od 1923 naukowo związany był z Uniwersytetem Poznańskim, gdzie na Wydziale Prawno-Ekonomicznym został zastępcą profesora[3]. Dwukrotnie habilitował się: w 1930 z ekonomii na odstawie pracy „Dualizm w teorii ekonomicznej pieniądza” okazała się ona podsumowaniem dorobku naukowego Rocha Knapowskiego w dziedzinie ekonomii nowożytnej. Wysiedlony w listopadzie 1939 wrócił w marcu 1945 roku wraz z rodziną do Poznania i zgłosił się do pracy na Uniwersytecie Poznańskim. Mianowany 31 lipca 1945 na profesora tytularnego, a 11 maja 1946 roku wobec zmiany przepisów na docenta etatowego nauki skarbowości i prawa skarbowego na Wydziale Prawno-Ekonomicznym UP, wykładał i prowadził zajęcia z dziedziny ekonomii, zajmując się równocześnie studiami starożytnymi. Habilitował się w 23 stycznia 1948 z zakresu historii starożytnej na Uniwersytecie Jagiellońskim[4][2]. Od 1959 był profesorem zwyczajnym[2].

Jego specjalnością były zagadnienia związane ze starożytną skarbowością i finansami[2]. W latach 50. prowadził w Poznaniu wykłady z hieroglifów[2]. Zajmował się też geografią historyczną; jest autorem studium poświęconego postaci Pyteasza z Massalii[5]. Do innych zainteresowań badawczych Knapowskiego należały dzieje Egiptu starożytnego[6]. Pod koniec lat 40. w środowisku Uniwersytetu Poznańskiego podjęto starania odtworzenia Katedry Historii Starożytnej, której przewodzić miał Knapowski; próby te zostały jednak utrącone przez władze ministerialne, najpewniej z przyczyn politycznych[7].

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • O łupach Platejskich. Studium skarbowo-historyczne, 1947[2][8]
  • Les comptes publiques de la République Romaine en 168 et 167 av. J.C, 1959[5]
  • Der Staathaushalt der römischen Republik, 1961[2][9]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. dane biograficzne na stronie Sejmu Wielkiego
  2. a b c d e f g h Śliwa 2019 ↓, s. 121.
  3. Mrozewicz 2011 ↓, s. 18.
  4. Mrozewicz 2011 ↓, s. 17.
  5. a b Mrozewicz 2011 ↓, s. 19.
  6. Mrozewicz 2011 ↓, s. 19-20.
  7. Mrozewicz 2011 ↓, s. 17-20.
  8. Roch Knapowski, O łupach platejskich: studium skarbowo-historyczne, Nakł. Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk; skł gł. w Księg. Ziem Zachodnich, 1947 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  9. Roch Knapowski, Der Staatshaushalt der römischen Republik, V. Klostermann, 1961 [dostęp 2022-10-03] (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Leszek Mrozewicz, Badania nad dziejami Grecji i Rzymu w Poznaniu (1919-2008), [w:] Leszek Mrozewicz, Katarzyna Balbuza (red.), Świat starożytny, jego polscy badacze i kult panującego, Poznań-Gniezno 2011, s. 15-31, ISBN 978-83-7654-114-3.
  • Joachim Śliwa, Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019, s. 121, ISBN 978-83-7676-301-9.