Robert Casadesus

Robert Casadesus
Ilustracja
Robert Casadesus, 1972
Imię i nazwisko

Robert Marcel Casadesus

Data i miejsce urodzenia

7 kwietnia 1899
Paryż

Pochodzenie

francuskie

Data i miejsce śmierci

19 września 1972
Paryż

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista, kompozytor

Odznaczenia
Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Leopolda (Belgia)

Robert Marcel Casadesus[1][2] (ur. 7 kwietnia 1899 w Paryżu, zm. 19 września 1972 tamże[3][4]) – francuski pianista i kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny o korzeniach katalońskich[2]. Syn Roberta-Guillaume’a (1878–1940), aktora, kompozytora i śpiewaka[1][3]. Jego stryj, Francis Casadesus (1870–1954) był kompozytorem, skrzypkiem i dyrygentem[3]. Muzykiem był także jego drugi stryj, Marius Casadesus (1892–1981), z którym później razem występował[5]. W wieku 13 lat rozpoczął studia w Konserwatorium Paryskim, gdzie jego nauczycielami byli Louis Diémer (fortepian) i Xavier Leroux (kompozycja)[1]. Pobierał również naukę gry na skrzypcach u Luciena Capeta[6]. Podczas studiów zdobył pierwszą nagrodę w zakresie pianistyki (1913)[1][3] i harmoniki (1919) oraz Prix Diémer (1921)[1]. Po ukończeniu nauki podjął pracę jako wykładowca w konserwatorium w Fontainebleau[1]. Zdobył sobie sławę jako pianista[1][3], prowadził intensywną działalność koncertową (występy w Europie oraz obydwu Amerykach)[1]. W 1935 roku grał z Filharmonią Nowojorską pod batutą Arturo Toscaniniego[1][3]. Okres II wojny światowej spędził wraz z rodziną na emigracji w USA, mieszkając w Princeton[6]. Dokonał licznych nagrań płytowych dla wytwórni Columbia Records (z utworami m.in. Chopina, Schumanna, Brahmsa i Beethovena)[6]. Do jego uczniów należeli Grant Johannesen i Menahem Pressler[6].

Występował w duecie ze swoją żoną, poznaną podczas studiów i poślubioną w 1921 roku[6] pianistką Gaby (z d. L’Hotê)[1][3] oraz skrzypkiem Zino Francescattim[3]. Jego syn, Jean Casadesus (1927–1972), także był pianistą, występował w trio razem z matką i ojcem[1][4]. Jean zginął w wypadku samochodowym w styczniu 1972 roku, na osiem miesięcy przed śmiercią ojca[6].

Odznaczony został komandorią Legii Honorowej oraz komandorią belgijskiego Orderu Leopolda[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Wysoko ceniony jako pianista[1][4]. W jego repertuarze, obejmującym muzykę od XVII do XX wieku, dominowały utwory kompozytorów francuskich oraz W.A. Mozarta[1][4]. Przyjaźnił się z Maurice’em Ravelem[1]. Za album z nagraniami kompozycji fortepianowych Ravela otrzymał w 1955 roku nagrodę Grand Prix du Disque[1][4].

Skomponował m.in. siedem symfonii[5], 6 pièces na dwa fortepiany (1938), 24 prèludes na fortepian (1924), trio smyczkowe (1938), dwie sonaty fortepianowe (1947, 1953), koncert na dwa fortepiany i orkiestrę (1950), koncert na trzy fortepiany i orkiestrę smyczkową (1965)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 38–39. ISBN 83-224-0223-6.
  2. a b Barry Jones: Dictionary of World Biography. Wyd. 3. Acton: Australian National University Press, 2016, s. 153. ISBN 978-1-76046-009-9.
  3. a b c d e f g h i The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 141. ISBN 0-674-37299-9.
  4. a b c d e Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 39. ISBN 978-83-01-13410-5.
  5. a b The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 149. ISBN 978-0-19-957854-2.
  6. a b c d e f Stephen Siek: A Dictionary for the Modern Pianist. Lanham: Rowman & Littlefield, 2017, s. 141. ISBN 978-0-8108-8879-1.