Risk score
Risk score – jakościowa metoda oceny ryzyka zawodowego w miejscu pracy. W 1971 roku William Fine, ówczesny szef Departamentu Bezpieczeństwa w Naval Ordnance Laboratory w Silver Spring w stanie Maryland, USA stworzył wzór, pokazał praktyczne przykłady zastosowania[1], a następnie opublikował artykuł, który podjął problem matematycznego ujęcia kontroli zagrożeń[2]. Kinney ze współpracownikami, w oparciu o wzory i dane Fine'a, zaproponował użycie nomogramów do oszacowania ryzyka i opłacalności wprowadzenia środków do redukcji ryzyka[3][4]. W literaturze angielskojęzycznej ta metoda jest także nazywana 'William-Fine method' albo 'Fine & Kinney method'.
Metoda jest czteroetapowa:
- Pierwszy etap polega na określeniu i opisaniu obszaru występowania zagrożenia, dla którego przeprowadzona zostanie ocena.
- Drugim etapem jest sporządzenie listy rozpoznanych zagrożeń.
- Trzeci etap polega na oszacowaniu ryzyka. Wykorzystuje się do tego 3 parametry:
- Wskaźnik prawdopodobieństwa zaistnienia zdarzenia wypadkowego (P)
- Czas ekspozycji (wystawienia) na czynnik niebezpieczny (E)
- Możliwe skutki, oraz ich ciężkość (S)
- Parametry te służą do obliczenia wskaźnika ryzyka [R] ze wzoru: R = P·E·S
- Ostatni etap to wartościowanie ryzyka
Szacowanie parametrów przeprowadza się według specjalnie opracowanych skal opisowych lub liczbowych.
| Wartość P | Opis | Szansa [%] |
|---|---|---|
| 10 | Bardzo prawdopodobne | 50 |
| 6 | Całkiem możliwe | 10 |
| 3 | Mało prawdopodobne, ale możliwe | 1 |
| 1 | Tylko sporadycznie możliwe | 0,1 |
| 0,5 | Możliwe do pomyślenia | 0,01 |
| 0,2 | Praktycznie niemożliwe | 0,001 |
| 0,1 | Tylko teoretycznie możliwe | 0,0001 |
| Wartość E | Opis częstości ekspozycji |
|---|---|
| 10 | Stała |
| 6 | Częsta (codziennie) |
| 3 | Sporadyczna (raz na tydzień) |
| 1 | Minimalna (kilka razy w roku) |
| 0,5 | Znikoma (raz do roku i rzadziej) |
W obliczeniach metody można stosować wartości pośrednie między tymi podanymi w tabeli. Jeżeli ekspozycja zachodzi trzy razy w tygodniu to jako E można wybrać wartość 4,5.
| Wartość | Strata | Opis potencjalnych skutków zagrożenia | |
|---|---|---|---|
| Straty ludzkie | Straty materialne | ||
| 100 | Poważna katastrofa | Wiele ofiar śmiertelnych | Powyżej 10mln USD |
| 40 | Katastrofa | Kilka ofiar śmiertelnych | 1,1mln-10mln USD |
| 15 | Bardzo duża | Ofiara śmiertelna | 100tys -1mln USD |
| 7 | Duża | Ciężkie uszkodzenie ciała | 10tys-100tys USD |
| 3 | Średnia | Absencja pracownika | 1-10tys USD |
| 1 | Mała | Opatrzenie poszkodowanego | Poniżej 1tys USD |
Uwaga: Od czasu opublikowania metody w 1971 r. inflacja spowodowała, że wartości strat materialnych podanych przez Fine'a zwiększyły się o ponad 600%. W polskich publikacjach kwoty były podawane w złotych i zależały od wielkości przedsiębiorstwa. Straty 100 tys. zł są katastrofą dla firmy jednoosobowej, natomiast są średnie dla wielkiej firmy.
| Wskaźnik ryzyka | Kategoria ryzyka | Zalecane decyzje |
|---|---|---|
| R<1,5 | Znikome | Kontrola i działania profilaktyczne są zbędne |
| 1,5<R<48 | Akceptowalne | Zalecana kontrola, działania profilaktyczne nie są konieczne |
| 48<R<270 | Tolerowane | Konieczna kontrola, zalecane działania profilaktyczne |
| 270<R<400 | Wysokie | Konieczna poprawa warunków pracy, nie wolno zaczynać nowych prac. |
| 400<R | Nieakceptowalne | Należy natychmiast przerwać pracę |
Metoda "Risk Score" jest stosowana w postaci nomogramów lub interaktywnego programu pracującego w systemie Windows. Riskex Risk Score Calculator 1
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Fine Mathematical Evaluation for Controlling Hazards
- ↑ Fine, W. T. (1971) Mathematical Evaluation for Controlling Hazards, Journal of Safety Research, 3, (4), 157-166.
- ↑ Kinney, G.F., & Wiruth, A.D., Practical risk analysis for safety management (NWC TP 5865). China Lake, Calif.: Naval Weapons Center, June 1976. dostęp = 08-08-2019
- ↑ Graham K.J. & Kinney G.F., (1980) A Practical Safety Analysis System for Hazards Control, Journal of Safety Research, 12, (1), 13-20. dostęp = 08-08-2019