Psałterzysta
Psałterzysta – w liturgii osoba, odpowiedzialna za wykonywanie śpiewów międzylekcyjnych. Zwana także psalmistą lub kantorem psalmu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego psałterzystą lub psalmistą nazywa kantora, wykonującego psalm między czytaniami. Historia powierzała mu śpiewanie wersetów psalmów podczas liturgii Słowa.
W starożytności na określenie psalmisty używano terminu lector. Nie oznacza to jednak, że psalm był recytowany. Miało to wyrażać głęboki związek zachodzący między odśpiewanym psalmem responsoryjnym i odczytanym tuż przed nim fragmentem Pisma Świętego[1]. W liturgii hebrajskiej funkcję tę pełnił kantor. Śpiewał on jednak nie tylko psalmy, lecz także prowadził inne śpiewy podczas liturgii. W liturgii synagogalnej rozwinął się responsoryjny sposób wykonywania psalmów przez kantora. W liturgii świątynnej śpiewakami-kantorami dopuszczonymi do śpiewu blisko ołtarza, byli lewici i to dopiero po ukończeniu 20 roku życia. Okres przygotowania do pełnienia tej posługi trwał aż przez pięć lat i dokonywał się pod okiem doświadczonych mistrzów. W śpiewach religijnych poza świątynią dopuszczano do śpiewu także wysokie głosy chłopców. Wówczas nie dopuszczano do śpiewu niewiast[2]. W języku łacińskim istnieje termin zarówno psalmista, jak i psalterista. Tym drugim słowem nazywano duchownych, których obowiązkiem było śpiewanie psalmów podczas sprawowania liturgii godzin. Dokumenty Stolicy Apostolskiej na określenie funkcji kantora psalmu w liturgii Mszy św. używają terminu „psalmista”[3].
Miejsce w czasie liturgii[edytuj | edytuj kod]
W czasie procesji wejścia, psałterzysta idzie wraz z innymi lektorami. Przy ołtarzu zajmuje miejsce blisko ambony. Po czytaniu podchodzi do ambony i wykonuje psalm responsoryjny, a następnie czyni skłon i odchodzi. W razie konieczności wykonuje też aklamację przed Ewangelią (może to uczynić także kantor, bądź schola)[4].
Uwagi[5][4][edytuj | edytuj kod]
- Zarówno psalmu, jak i aklamacji nie powinien wykonywać organista.
- Psalm jest śpiewem solowym i psałterzysta powinien wykonywać go sam. Jeżeli wykonuje go więcej osób, powinni zadbać o to, aby tekst był zrozumiale przekazany wiernym.
- Psałterzysta powinien śpiewać psalm z ambony, natomiast aklamację przed Ewangelią z innego miejsca.
- Psalmistą może być dowolna osoba, nie musi to być duchowny bądź ministrant.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Psałterzysta - śpiewak liturgiczny [online], niedziela.pl [dostęp 2020-12-07] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Psałterzysta w historii i we współczesnych dokumentach Kościoła [online], liturgia.wiara.pl, 26 września 2007 [dostęp 2020-12-07].
- ↑ Kantor psalmu, psałterzysta, psalmista [online], Vademecum Liturgiczne, 6 kwietnia 2016 [dostęp 2020-12-07] (pol.).
- ↑ a b Psałterzysta [online], lso.diecezja.elk.pl [dostęp 2020-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-27].
- ↑ Psałterzysta [online], www.oaza.pl [dostęp 2020-12-07].