Powstanie Wata Tylera

Powstanie Wata Tylera, Powstanie chłopów angielskich 1381
Ilustracja
Śmierć Wata Tylera przedstawiona na miniaturze z końca XIV wieku.
Czas

1381

Miejsce

Anglia

Terytorium

Anglia

Przyczyna

ucisk feudalny

Wynik

zwycięstwo wojsk króla Ryszarda II

Strony konfliktu
powstańcy chłopscy armia króla Ryszarda II
Dowódcy
Wat Tyler Ryszard II
Siły
nieznane nieznane
Straty
nieznane nieznane
brak współrzędnych

Powstanie Wata Tylera – powstanie chłopów angielskich w 1381 pod wodzą Wata Tylera, które swoim zasięgiem objęło całą Anglię.

Bezpośrednim powodem wybuchu powstania było nałożenie podatku pogłównego, ponowne obarczenie chłopów pańszczyzną i ustalenie płacy wyrobników na niskim poziomie[1]. Głębsze przyczyny to trudności gospodarcze i napięcia społeczne związane z wyzyskiem i niewolą chłopską,(które nasiliły się jeszcze bardziej przez epidemie dżumy) niezadowolenie z rządów, wzrost kosztów wojny stuletniej, popularność radykalnych haseł społecznych głoszonych przez wędrownych kaznodziejów przede wszystkim Johna Balla potępiających bogactwo Kościoła, nędzę ludu i rozpasanie panów. Ball opierający się na naukach Johna Wycliffa nazywany był szalonym księdzem z Kentu[2].

Do wybuchu powstania doszło w jednej ze wsi w Esseksie skąd został wyrzucony zbyt gorliwy poborca podatkowy. Następnie chłopi z Esseksu pod wodzą Jacka Strawa i chłopi z Kentu pod wodzą Wata Tylera ruszyli na Londyn. Wkrótce powstanie rozprzestrzeniło się na całą Anglię. Atakowano dwory i miasta, palono rejestry podatkowe, zabijano szlachtę i urzędników. Słuchano kazań Lollardów wzywających do stworzenia Królestwa Bożego na ziemi opartego na powszechnej równości[3]. W Londynie spalony został pałac Jana z Gandawy.

Powstańcy spotkali się z królem Ryszardem II, od którego uzyskali przebaczenie i obietnice pomocy. W czasie drugiego spotkania z królem na którym Wat Tyler zażądał zniesienia stanów i wszelkiej nierówności społecznej oraz sekularyzacji majątków kościelnych został zamordowany przez burmistrza Londynu, a król odwołał wcześniejsze przyrzeczenia[4]. Powstanie chłopskie pozbawione przywódcy zostało stłumione a nadane przywileje (zniesienie poddaństwa i części podatków) odwołano[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kazimierz Lepszy Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia, Warszawa 1968, s. 438.
  2. Kazimierz Lepszy Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia, Warszawa 1968, s. 42.
  3. Wielka Historia Świata, Kraków 2004, t. VI, s.97.99.
  4. Wielka Historia Świata, Kraków 2004, t. VI, s. 99.
  5. George Kohn Encyklopedia wojen, Warszawa 1998, s. 116.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • George Kohn: Encyklopedia wojen. Warszawa: Wydawnictwo al fine, 1998.
  • Kazimierz Lepszy: Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.