Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie
Ilustracja
Pomnik od strony wschodniej (2018)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

plac marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Typ obiektu

rzeźba

Projektant

Jerzy Kalina

Data odsłonięcia

10 kwietnia 2018

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie”
Ziemia52°14′26,38″N 21°00′45,54″E/52,240661 21,012650

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 rokumonument znajdujący się na placu marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, upamiętniający 96 ofiar katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku z 2010 roku[1].

Pomnik został zrealizowany przez Komitet Społeczny Budowy Pomników: Śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego oraz Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku według projektu artysty rzeźbiarza Jerzego Kaliny i odsłonięty 10 kwietnia 2018[2].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Na pomniku znajduje się lista 96 ofiar katastrofy w Smoleńsku. Kształt monumentu smoleńskiego został wybrany w drodze konkursu[3]. Prace nad pomnikiem rozpoczęły się w lutym 2018[4] gdy wojewoda mazowiecki Zdzisław Sipiera wydał zgodę na jego budowę, pomimo wcześniejszego nie wyrażenia zgody na jego budowę w tym miejscu przez Radę Warszawy w styczniu tego samego roku. Zgoda wojewody umożliwiła prace nad pomnikiem gdyż w październiku 2017, minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk wydał decyzję o wyjęciu placu spod kurateli miasta i przekazaniu go do dyspozycji wojewody, który z kolei 31 stycznia 2018 przejął zarządzanie placem marsz. Józefa Piłsudskiego[5].

Pomnik został odsłonięty 10 kwietnia 2018 przez przedstawicieli części rodzin ofiar katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku: Jarosława Kaczyńskiego, Martę Kaczyńską z córkami, Ewę Kochanowską, Andrzeja Melaka i Małgorzatę Wassermann[5]. Harcerze z Harcerstwa Rzeczypospolitej zdjęli wspólnie flagę biało-czerwoną z pomnika. Odegrano Hasło Wojska Polskiego. W imieniu rodzin ofiar tragedii smoleńskiej wieniec pod pomnikiem złożyli: Ewa Błasik, Ewa Kochanowska, Marzena Karweta, Krystyna Kwiatkowska, Magdalena Merta i Andrzej Melak[6]. W uroczystości wzięli udział także przedstawiciele najwyższych władz państwowych, w tym prezydent Andrzej Duda z małżonką Agatą Dudą oraz premier Mateusz Morawiecki[1], marszałkowie Sejmu Marek Kuchciński i Senatu Stanisław Karczewski, parlamentarzyści i duchowieństwo[3]. Poświęcenia pomnika dokonał kardynał Kazimierz Nycz w obecności ks. prałata Bogdana Bartołda, proboszcza Archikatedry św. Jana Chrzciciela[7][5]. Okolicznościowe przemówienia wygłosili, brat prezydenta Lecha Kaczyńskiego Jarosław Kaczyński i prezydent Andrzej Duda[7]. Krótko po ceremonii Jarosław Kaczyński dokonał odsłonięcia przed dawnym budynkiem sądów wojskowych (obecnie siedziba Dowództwa Garnizonu Warszawa) kamienia węgielnego pod budowę pomnika Lecha Kaczyńskiego[8].

Monument ma formę bryły obłożonej czarnym granitem[9] nawiązującej do trapu samolotu, samolotowego statecznika oraz katafalku[8]. Pomnik obejmuje powierzchnię 14,5 m na 7,5 m. Składa się z części podziemnej o głębokości 2 m, symbolizującej „doły śmierci” w Katyniu, przykrytej szklanym stropem. Nadziemna część pomnika ma 6 m wysokości. Na jego ścianie czołowej wyryte są nazwiska 96 ofiar tragedii smoleńskiej w kolejności alfabetycznej. Bez żadnych wyróżnień czy tytułów. Tekst na pomniku głosi: „Pamięci ofiar tragedii smoleńskiej 10 kwietnia 2010”[3]. Jego elementem ma stać się krzyż sprzed Pałacu Prezydenckiego, który obecnie jest częścią założenia rzeźbiarskiego Łukasza Krupskiego znajdującego się w Kaplicy Loretańskiej w kościele św. Anny[10]. Upamiętnienie ma oświetlać nocą 96 źródeł światła (liczba ofiar katastrofy)[8].

Pomnik jest przez całą dobę ochraniany przez policję[11][12].

Inne informacje[edytuj | edytuj kod]

Według badania przeprowadzonego na zlecenie Urzędu Miasta w listopadzie 2017 techniką CATI – telefonicznych wywiadów na reprezentatywnej próbie mieszkańców Warszawy, w wieku 15 lat i więcej (N=1000)[13] – 71% z nich negatywnie oceniło pomysł lokalizacji pomnika poświęconego ofiarom katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem na placu Piłsudskiego[13].

W październiku 2023 na pomnik wszedł niezidentyfikowany mężczyzna[14][15].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Kaczyński: Ten pomnik jest wyrazem odrzucenia lęku i przywrócenia godności. dorzeczy.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  2. Pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej odsłonięty przez rodziny ofiar katastrofy. gazeta.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  3. a b c Pomnik Ofiar Smoleńska. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-11-09].
  4. Rusza budowa pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej. Znamy lokalizację. Newsweek, 2018-02-07. [dostęp 2018-04-10].
  5. a b c Odsłonięto pomnik smoleński. „Znak naszej trwającej pamięci”. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  6. VIII rocznica tragedii smoleńskiej. Odsłonięcie pomnika ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku. wpolityce.pl, 15 kwietnia 2018. [dostęp 2018-11-09].
  7. a b VIII rocznica tragedii smoleńskiej. Odsłonięcie pomnika ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku. wpolityce.pl, 15 kwietnia 2018. [dostęp 2018-11-10].
  8. a b c Pomnik ofiar smoleńskich. „Stolica”, s. 5, kwiecień 2018. 
  9. Michał Wojtczuk. Pomnik dzieli, zamiast łączyć. „Gazeta Stołeczna”, s. 1, 10 kwietnia 2018. 
  10. Jacek Nizinkiewicz. 10 kwietnia smoleńskiego krzyża nikt nie nawiedza. Rozmowa z Łukaszem Krupskim. „Rzeczpospolita”, s. A5, 12 kwietnia 2018. 
  11. Policjanci pilnują pomnika smoleńskiego przez całą dobę? Obawiają się chuliganów. metrowarszawa.gazeta.pl, 12 kwietnia 2018. [dostęp 2018-04-16].
  12. Policja w końcu przyznaje, że przez 24 godziny pilnuje pomnika smoleńskiego. Zdradza, ile ich to kosztuje. metrowarszawa.gazeta.pl, 10 maja 2018. [dostęp 2018-05-17].
  13. a b Magdalena Łań: Warszawiacy nie chcą pomników na placu Piłsudskiego. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 26 stycznia 2018. [dostęp 2018-11-06].
  14. Mężczyzna wszedł na pomnik smoleński. Grozi wysadzeniem się w powietrze. onet.pl, 2023-10-14. [dostęp 2023-10-14].
  15. Warszawa. Incydent na placu Piłsudskiego. Mężczyzna się poddał. polsatnews.pl, 2023-10-14. [dostęp 2023-10-14].