Polska Eskadra Balonowa
 Brytyjski ośrodek szkoleniowy No. 1 Balloon Training Unit RAF w Cardington – miejsce szkolenia Polskiej Eskadry Balonowej | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | 15 września 1940 |
| Rozformowanie | lipiec 1946 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | Eskadra balonowa |
| Podległość | |
Polska Eskadra Balonowa (ang. Polish Balloon Flight) – polska jednostka wojskowa sformowana w Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej[1].
Geneza i personel[edytuj | edytuj kod]
10 lipca 1940 rozpoczęła się bitwa o Anglię, co wiązało się ze znacznym wzrostem nalotów niemieckich sił powietrznych Luftwaffe na brytyjskie miasta i cele strategiczne. W związku z tym siły powietrzne Wielkiej Brytanii Royal Air Force (RAF) podjęły decyzję o zwiększeniu liczby jednostek balonów zaporowych. Z tego powodu 15 września 1940 sformowano Polską Eskadrę Balonową pod dowództwem pułkownika Hilarego Grabowskiego. Eskadra składała się z 6 oficerów oraz 148 podoficerów i szeregowych. Personel rekrutował się głównie z żołnierzy przedwojennych polskich batalionów balonowych, które stacjonowały w Toruniu (1 Batalion Balonowy) i Jabłonnie koło Legionowa (2 Batalion Balonowy)[1]. Później w wyniku rotacji personelu nastąpiła wymiana obsady i znaczną część obsługi balonów stanowiły kobiety[2]. Szkolenie eskadry rozpoczęło się 15 października 1940 w brytyjskim ośrodku szkoleniowym No. 1 Balloon Training Unit RAF w angielskiej wsi Cardington[3].
Działania bojowe[edytuj | edytuj kod]
1 grudnia 1940 Polska Eskadra Balonowa osiągnęła gotowość operacyjną[2]. 20 grudnia jako Eskadra C została włączona do 945 Dywizjonu Balonowego RAF stacjonującego w szkockim mieście Glasgow. Eskadra w składzie 5 oficerów i 120 szeregowych obsadziła 10[1] lub 12 posterunków balonowych[2] w północno-zachodniej części Glasgow, osłaniając doki Queen’s Dock, węzeł kolejowy i zakłady przemysłowe. Na uzbrojeniu eskadry znajdowały się brytyjskie balony zaporowe typu LZ Mk. VII oraz ściągarki Wild. Innowacją dla polskich baloniarzy były stałe posterunki balonowe stworzone z betonowych bloków z wielokrążkiem, posadowione na ziemi – dzięki temu obsługa balonów była sprawniejsza, bo mogły być przygotowane przez mniejszą niż zwykle liczbę żołnierzy a podczas biwaku wymagały mniejszej ilości balastu[2]. W trakcie służby personel eskadry został przeszkolony na kursach obsługi i eksploatacji balonów zaporowych, morskich i przeznaczonych do skoków spadochronowych, kursach na operatorów ściągarek i produkcji wodoru w wytwórniach polowych oraz kursach na kierowców pojazdów mechanicznych co znacznie usprawniało obsługę sprzętu, bo każdy z żołnierzy eskadry miał co najmniej dwie specjalizacje[1].
22 lipca 1942 eskadrę przeniesiono do 929 Dywizjonu Balonowego RAF w rejon szkockiej zatoki Firth of Forth[1], gdzie na północnym brzegu wzmocniła osłonę mostu kolejowego Forth Bridge, lotniska morskiego Donibristle i bazy Royal Navy w Rosyth[2] – obsadzono tam od 12[1] do 14 posterunków balonowych[2]. Część żołnierzy została zaangażowana do ochrony konwojów przybrzeżnych. Na pokładach statków używano brytyjskich balonów zaporowych typu LZ Mk. V. Jednocześnie jeden balon został przystosowany do szkolenia skoczków spadochronowych – była to powiększona kopia balonu LZ Mk. VII który został ochrzczony imieniem „Dumbo” ze względu na ciężkie kształty i podobieństwo do latającego słonia z disneyowskich filmów. Służył on w szkockim mieście Leven do szkolenia żołnierzy polskiej 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej dowodzonej przez pułkownika (późniejszego generała) Stanisława Sosabowskiego[2].
Na przełomie czerwca i lipca 1944 eskadra została przesunięta w pobliże miasta Redhill na południu Anglii, gdzie obsadziła 22 balonowe posterunki biorąc udział w obronie Londynu przed atakami niemieckich samolotów-pocisków V-1. 27 sierpnia została przesunięta na wschód w okolice miasta Rochester. W tym czasie eskadra używała również amerykańskich balonów zaporowych typu US/BB Mk. VIII i US/BB Mk. XII[1].
13 października 1944 eskadra została przeniesiona do 15 Ośrodka Balonowego RAF w Newcastle upon Tyne na północy Anglii gdzie została przemianowana na Polską Jednostkę Balonową (ang. Polish Balloon Unit)[3]. Stało się to po rozwiązaniu brytyjskiego RAF Balloon Command. 19 grudnia 1945 jednostka została przeniesiona do Cardington, gdzie pozostawała aż do rozwiązania w lipcu 1946[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wacław Król. Polska Eskadra Balonowa. „Skrzydlata Polska”. 30/1975, 27 lipca 1975. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
