Polimyksyny

Kolistyna (polimyksyna E)
Polimyksyna B1

Polimyksynyantybiotyki należące do grupy antybiotyków peptydowych, po raz pierwszy zostały wyizolowane w procesie fermentacji Bacillus polymyxa w 1947 roku[1].

Budowa[edytuj | edytuj kod]

Cząsteczki polimyksyny składają się z części peptydowej i reszty kwasu tłuszczowego. Zawierają zatem ugrupowania zarówno hydrofobowe jak i hydrofilowe – są amfifilowe. W zależności od sekwencji aminokwasów w części peptydowej wyróżniamy polimyksyny A, B, C, D i E. W lecznictwie stosuje się tylko mieszaninę siarczanów polimyksyny B i E (kolistyny).

Mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na budowę amfifilową, polimyksyny mogą łatwo przenikać do komórek bakteryjnych i integrować się z fosfolipidami w błonie komórkowej, co zaburza jej strukturę. Polimyksyny działają więc jak związki powierzchniowo czynne (detergenty), co prowadzi do zwiększenia przepuszczalności bakteryjnej błony komórkowej i w konsekwencji do zniszczenia komórki.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Polimyksyny działają przeciw bakteriom Gram−, w tym P. aeruginosa oraz wszystkie przecinkowce (oprócz V. eltor). Natomiast dwoinka rzeżączki, dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a także większość gatunków bakterii Gram+, bakterie beztlenowe, grzyby wykazują niewielką wrażliwość. Do wyjątków należą Candida tropicalis i Coccidioides immitis[2].

Bakterie bardzo rzadko wykształcają oporność na działanie polimyksyn co jest dużą zaletą tych antybiotyków, a polega ona głównie na zmniejszeniu przepuszczalności przez ścianę komórkową bakterii. W Polsce odnotowano już pierwsze szczepy oporne wśród Acinetobacter baumannii[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Danuta Dzierżanowska: Antybiotykoterapia praktyczna. Wyd. V. α-medica press, 2009, s. 161,162. ISBN 978-83-7522-048-3.
  2. Harold P. Lambert, Francis W. O'Grady: Antybiotyki i chemioterapia. Warszawa: Wydawnictwo Medyczne, 1994.