Piwonice
| Osiedle Kalisza | |
 Elektrociepłownia Kalisz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Data założenia | przed 1283 |
| W granicach Kalisza | 1963; 2 lipca 1976[1] |
| SIMC | 0936670 |
| Powierzchnia | 8,72[2] km² |
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
|
| • gęstość | 318,0 os./km² |
Położenie na mapie Kalisza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 51°43′15″N 18°06′17″E/51,720833 18,104722 | |
Piwonice – osiedle Kalisza położone nad Prosną, Trojanówką i Piwonią, na południe od Rypinka, włączone do miasta etapami w 1963[4] i 1976[5]; pełni funkcje mieszkaniowe i przemysłowe (elektrociepłownia Kalisz od 1932).
Największa pod względem powierzchni jednostka pomocnicza Kalisza i jedyna położona po obu brzegach Prosny[2].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Piwonice usytuowane są w południowej części miasta, przez osiedle przebiega droga wojewódzka nr 450 Kalisz – Wieruszów oraz drogi powiatowe na Brzeziny (ul. Starożytna), Szałe (ul. Pokrzywnicka) i Sulisławice (ul. Romańska).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Odkrycia archeologiczne pozwalają stwierdzić, że w Kaliszu i jego bliskim sąsiedztwie przebywała ludność wielu kultur – w Piwonicach odkryto ślady kultury pucharów lejkowatych[6], a w latach 50. i 60. XX w. m.in. ślady domostw, jam gospodarczych, pieców hutniczych i przedmiotów codziennego użytku z okresu przedlateńskiego oraz okresu wpływów rzymskich[7].
2 października 1283 książę wielkopolski Przemysł II objął pod jurysdykcję sądu kaliskiego m.in. wieś Piwonice, Tyniec, Majków, Kokanin i Russów[6].
W 1914 wojska rosyjskie opuszczając Kalisz zniszczyły most na rzece Prośnie w Piwonicach[6]. W 1945 stacjonował tu dyslokowany z Mielnika 26 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (w tym samym roku został rozformowany).
Od 1920 działa Orkiestra Dęta OSP Kalisz–Piwonice[8].
Ludzie związani z Piwonicami
- Janusz Teodor Dybowski (pisarz)
- Stefan Dybowski (nauczyciel)[9]
- Jadwiga Młynek (stulatka)
- Teofil Morawski herbu Korab (ziemianin)
Części osiedla[edytuj | edytuj kod]
- Lis (dawna wieś–osada) z rezerwatem torfowiskowym Lis (4,71 ha)
- Piwonice
- Piwonice–Kolonia
- Piwonice–Wschód
- Piwonice–Zachód
Obiekty historyczne[edytuj | edytuj kod]
- stanowisko archeologiczne – osada pradziejowa wielokulturowa[11]
- układ ruralistyczny dawnej wsi Piwonice (XIII w. – poł. XX w.)[11]
- dwór (nieistniejący) wraz z parkiem zaprojektowanym przez ogrodnika Edmunda Jankowskiego znajdował się w pobliżu szkoły; do 1939 należał do rodziny Łukaszewiczów[7]
- budynek kolejowego posterunku przejazdowego Piwonice (lata 50. XX w.)[11]
Komunikacja miejska[edytuj | edytuj kod]
| Kaliskie Linie Autobusowe[12] | |
|---|---|
| Nr linii | Trasa |
| 3A | Wyszyńskiego – Szałe |
| 3B | Wyszyńskiego – Wolica Szpital/Chełmce |
| 3C | Wyszyńskiego – Romańska |
| 3D | Wyszyńskiego – Żydów – Wyszyńskiego |
| 7 | Wyszyńskiego – Romańska |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144
- ↑ a b MSIP Kalisz
- ↑ Zapytanie w sprawie ilości mieszkańców Kalisza z podziałem na jednostki pomocnicze. bip.kalisz.pl, 2020-07-17. [dostęp 2020-08-19].
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 1963 r. w sprawie zmiany granic miasta Kalisza w województwie poznańskim (Dz.U. z 1963 r. nr 56, poz. 300).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 24 czerwca 1976 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwach bielskim, jeleniogórskim, kaliskim, płockim i toruńskim Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144).
- ↑ a b c Władysław Kościelniak, Krzysztof Jan Walczak, Kronika miasta Kalisza, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1989.
- ↑ a b Władysław Kościelniak, Wędrówki po moim Kaliszu, Edytor, 2010, s. 201-202, ISBN 978-83-60579-56-5.
- ↑ Orkiestra Dęta OSP Kalisz - Piwonice przy parafii św. Gotarda. parafiagotarda.pl. [dostęp 2020-08-19].
- ↑ Piotr Sobolewski: Dybowscy. Radio Centrum. [dostęp 2018-02-06]. (pol.).
- ↑ Główny Urząd Statystyczny [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2018-10-05] (pol.).
- ↑ a b c Gminny program opieki nad zabytkami dla miasta Kalisza na lata 2013-2016 [online].
- ↑ Rozkład jazdy. kla.com.pl. [dostęp 2020-08-19].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Piwonice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 236.
- Piwonice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 456.
| Osiedla | |
|---|---|
| Sołectwa | |
| Pozostałe części miasta | |
| części miasta według TERYT |
|
