Piszkowice

Piszkowice

wieś
Pałac w Piszkowicach
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Kłodzko
Wysokość	295-335[2] m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	306[3]
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-315[4]
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	0852944
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko Piszkowice
Położenie na mapie Polski Piszkowice
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Piszkowice
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Piszkowice
50°28′09″N 16°35′30″E/50,469167 16,591667[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Galeria: kościół, pawilon ogrodowy

Galeria:dwór, spichlerz, młyn,

Piszkowice (niem. Pischkowitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko, w północnej części Kotliny Kłodzkiej.

W przeszłości do wsi należały przysiółki

• Grochy (niem. Thorhäuser)^[5]
• Szczodrków (niem. Böhmischwinkel)^[6]

Obecnie nazwy niestandaryzowane.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Piszkowice leżą na granicy Doliny Ścinawki i południowo-wschodniego krańca Wzgórz Ścinawskich, na wysokości około 295–335 m n.p.m.^[2]

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie wieś nazywała się Pischkowitz, dopiero w 1937 roku ówczesna administracja niemiecka dokonała zmiany tej historycznej nazwy pochodzenia słowiańskiego na Pischkowitz na formę Schloßhübel^[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o Piszkowicach pochodzi z 1340 roku i mówi o istniejącym we wsi dworze i kościele^[7]. Miejscowość niemal nieprzerwanie od 1346 roku do początku XIX wieku należała do rodziny von Haugwitzów, którzy mieli tu swoją siedzibę rodową^[7]. W XV wieku miejscowość była znana z ogrodnictwa i sadownictwa^[7]. W czasie wojny trzydziestoletniej ówczesnemu właścicielowi Piszkowic Dittrichowi von Haugwitz skonfiskowano posiadłość za sprzyjanie protestantom i przekazano dowódcy twierdzy kłodzkiej hrabiemu Adamowi Berce^[7]. W następnych latach wieś miała kilku kolejnych właścicieli, a w 1626 roku powróciła w ręce Dittricha von Haugwitza, który przyjął katolicyzm i odzyskał swoje dobra^[7].
W drugiej połowie XVII wieku zbudowano w Piszkowicach okazały barokowy pałac położony na skalnym cyplu, stąd nazwano go „kłodzkim Książem”^[7]. Bywali w nim znakomici goście między innymi: król pruski Fryderyk II Wielki i wysokiej rangi dowódcy wojskowi uczestniczący w wojnach na terenie ziemi kłodzkiej^[7].
Na początku XIX wieku w miejscowości były: dwa folwarki, wapiennik, młyn wodny, kościół i szkoła, a w parku pałacowym bażanciarnia^[7]. W roku 1819 zmarł ostatni przedstawiciel rodu Haugwitzów i majątek przeszedł na własność barona Friedricha Falkenhausena, a następnie często zmieniał właścicieli^[7]. Od roku 1879, kiedy wybudowano stację kolejową w pobliskich Bierkowicach, wieś stała się popularna wśród turystów, chętnie odwiedzających pałac^[7].
Po 1945 roku zabudowania folwarczne przejął PGR, a w pałacu urządzono szkołę^[7]. W 2015 roku pałac został kupiony przez osobę prywatną i obecnie (2017) trwa w nim remont^[8].

Właściciele^[9][edytuj | edytuj kod]

• von Haugwitzowie:
  • Otto (1346–1369)
  • 1373 – Tamon
  • Heinrich
  • Rüdiger
  • Hans (1499–1528)
  • Georg (–1560)
  • Heinrich (1539–1603)
  • Magdalena (–1643) żona Heinricha Stillfrieda-Rattonitza
  • 1558 – Wenzel
  • Diettrich
  • 1594 – Hans i Heinrich
  • 1598 – Hans
  • 1607 – 1622 Dittrich
• 1622–1626 Adam Gottfried Berka z Dubé i Lípy (Adam Gottfried Berka von der Daube und Leippe)
• 1626 – hrabina Kolowrat
• 1626 – Anna Kolonna von Wels
• von Haugwitzowie:
  • 1626 – 1643 Dittrich
  • Wolf Dietrich
  • 1644 – Heinrich i Bernhard
  • 1655 – Wenzel Heinrich (–1691)
  • Maximilian Ferdinand (–1715)
  • Franz Anton (1678–1749)^[10]
  • 1782 hr. Wenzel (1748–)^[11]
  • do 1818(9) – Anton
• baron Friedrich A. Falkenhausen
• 1840–1845 – hrabina Falkenhausen de domo Magnis
• od 1876 – von Zedllitz-Neukirchowie
  • 1876 – baron Georg
  • 1890 – baron Theodor
• 1893–1910, 1926 – Wolfgang Moritz von Eichborn z Wrocławia
• 1937 – Rudolf Salfeld
• po 1945 – w pałacu mieściła się szkoła
• 1998 – po raz pierwszy pałac został sprzedany

• 
  Herb Haugwitz
• 
  Herb Berkove z Dube
• 
  Pawilon ogrodowy
• 
  Pawilon ogrodowy
• 
  Pawilon ogrodowy

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty^[12]:

• kościół pw. św. Jana Chrzciciela, parafialny, wzmiankowany w 1384 r., przebudowany w XVIII i XIX wieku^[7],
• zespół pałacowy, przebudowany w 1722 r.^[13], z XVIII–XIX w., w skład którego wchodzą:
  • pałac
  • park
• zespół dworski (młyński, folwarczny), obecnie nr 59, w skład którego wchodzą
  • dwór, z XVI/XVII w.
  • spichrz murowany, 3-kondygnacyjny z 1839 r.
  • młyn, z 1838 r.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1
• WaldemarW. Brygier WaldemarW., TomaszT. Dudziak TomaszT., IwonaI. Chomiak IwonaI., Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625 .brak strony (książka)
• Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Słownik geografii turystycznej Sudetów, Tom 15, pod red. Marka Staffy, Wydawn. I-BiS, Wrocław 1994, ISBN 83-85773-06-1, ss. 334–340
• Piszkowice, 1.) niem. Pischkowitz, wś, pow. kładzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 234 .
• Piszkowice Górne, niem. Pischkowitz Ober, gm. Rauschwitz (Ruszowice), pow. kładzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 234 .
• Oberhof, 4.) folwark Pischkowitz, pow. kładzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 321 .