Piotrków Trybunalski Wąskotorowy
 nr rej. 441, 1994-08-18 | |
 Budynek dworcowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data otwarcia | 1902 |
| Data zamknięcia | 1986 (ruch pasażerski) |
| Poprzednie nazwy | Piotrkow |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów | 1 |
| Liczba krawędzi peronowych | 1 |
| Kasy | zlikwidowane |
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Piotrkowa Trybunalskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°23′22″N 19°41′01″E/51,389444 19,683611 | |
Piotrków Trybunalski Wąskotorowy (alternatywna nazwa Piotrków Sulejowski[1]) – zlikwidowana wąskotorowa stacja kolejowa w Piotrkowie Trybunalskim, w województwie łódzkim, w Polsce. Była stacją początkową Piotrkowskiej Kolei Wąskotorowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Stacja została uruchomiona w 1902 roku wraz z całą 19-kilometrową linią kolei wąskotorowej do Sulejowa; z racji lokalizacji przy Drodze Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej pełniła rolę głównej stacji PKW. Początkowo, w zakresie infrastruktury stacja posiadała m.in. budynek dworcowy, 3 tory główne (przy siedmiu łącznie), dwustanowiskową lokomotywownię, obrotnicę - na którą wjazd był możliwy jedynie przez wspomnianą lokomotywownię - i rampę umożliwiającą przeładunek towarów z toru normalnego na wąski wraz z 1,7 km torów o rozstawie 1435 mm[2].
Stacja była kilkukrotnie rozbudowywana: pierwsze takie prace w 1908 objęły dobudowę toru umożlwiającego wjazd na obrotnicę z pominięciem lokomotywowni. W latach 20. do parowozowni od strony południowej dobudowano drewnianą szopę do napraw wagonów, zastępując ją pełnoprawnym przedłużeniem wspomnianej parowozowni o dwa dodatkowe stanowiska maksymalnie do końca lat 40. Po zakończeniu II wojny światowej dobudowano czwarty tor główny, a w latach 60. w sąsiedztwie lokomotywowni pojawiła się rampa transporterowa[2].
30 września 1986 roku ze stacji odjechał ostatni regularny pociąg pasażerski w historii Piotrkowskiej Kolei Wąskotorowej[3]; w 1990 wraz z zerwaniem umowy z PKP przez Zakłady Przemysłu Wapiennego w Sulejowie, na kolei zamknięto przewozy towarowe[4]. W 1994 roku stacja została wpisana do rejestru zabytków[5], a Towarzystwo Przyjaciół Kolei Wąskotorowej Piotrków-Sulejów, mające na celu uratowanie kolei przed likwidacją, zaczęło gromadzić na niej tabor; do 2004 roku była to stacja dla pociągów turystycznych uruchamianych do przystanku Bugaj Piotrkowski lub Bugaj Blue Box. Po rozbiórce torowiska na terenie miasta, Towarzystwo zorganizowało na stacji pożegnanie kolei, a następnie uległo rozwiązaniu; tabor znajdujący się na terenie Piotrkowa Wąskotorowego był wywożony do 2010 roku[6].
Układ stacji[edytuj | edytuj kod]
W części południowej stacji znajdują się rampa umożliwiająca wciąganie taboru wąskotorowego na wagony normalnotorowe oraz rampa transporterowa. Na wysokości rampy, kilka metrów na wschód a na tyłach lokomotywowni, znajdowała się obrotnica (używana tylko do lat 20.) wraz z trzema torami pozwalającymi na odstawienie taboru. Na północ od opisanych obiektów znajduje się dwutorowa, czterostanowiskowa lokomotywownia wraz z przybudówką służbową zlokalizowaną od strony wschodniej; obok lokomotywowni wybudowano murowany magazyn. Przed lokomotywownią znajdują się tzw. budynek produkcyjny oraz drewniany szalet.
W centrum stacji stoi piętrowy budynek dworcowy, w którym ulokowano również mieszkania pracownicze (przekształcone w latach 80. na biura); nieco na północ od niego jest peron, zlokalizowany przy torze głównym dodatkowym. W samej części północnej znajdowały się zasiek węglowy oraz rampa przeładunkowa wraz z budynkiem gospodarczym[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Krzysztof Marek Herman, Kolej Wąskotorowa Piotrków-Sulejów, Łódź 2016, s. 66, ISBN 978-83-7729-316-4.
- ↑ a b Krzysztof Marek Herman ↓, s. 66–68.
- ↑ Roman Kubiak, Pogrzeb na wąskim torze, „Odgłosy” (42), 18 października 1986, s. 12, ISSN 0472-5042.
- ↑ Krzysztof Marek Herman ↓, s. 46.
- ↑ Krzysztof Marek Herman ↓, s. 47–48.
- ↑ Krzysztof Marek Herman ↓, s. 89–90.
- ↑ Krzysztof Marek Herman ↓, s. 66–69.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Piotrków Trybunalski Wąskotorowy w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Piotrków Trybunalski Wąskotorowy w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
- Galeria zdjęć
| Piotrków Trybunalski Wąskotorowy | ||
| Linia Piotrków Trybunalski Wąskotorowy – Tartak (0 km) | ||
 | odległość: 1,66 km | |
