Pilchy (wieś)

Pilchy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Pisz

Liczba ludności (2022)

108[2]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-200[3]

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0764430

Położenie na mapie gminy Pisz
Mapa konturowa gminy Pisz, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pilchy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pilchy”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pilchy”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pilchy”
Ziemia53°40′56″N 21°53′21″E/53,682222 21,889167[1]

Pilchy (dawniej Pilchen) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Miejscowość Pilchy jest położona na brzegu jeziora Roś. Zlokalizowana jest tu Stacja Hydrobiologiczna Uniwersytetu Warszawskiego, w której prowadzone są badania naukowe i zajęcia dla studentów. W Pilchach znajduje się również kilka gospodarstw agroturystycznych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w języku staropolskim), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej).

W 1465 r., w trakcie trwania wojny trzynastoletniej (1454–1466), przywilej lokacyjny wystawił prokurator piski Ulryk Ottenberger za wiedzą wielkiego mistrza Ludwika von Erlichshausena, na prawie chełmińskim i bez wolnizny. Dobra na ostrów zwany Pilchy, liczący 16 łanów nad jeziorem Roś, otrzymali: Tomek i Janik Pilchowie z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. Jednocześnie zezwolono Pilchom na budowę karczmy. Nazwisko Pilch wymieniane jest w dokumentach już w roku 1436 i 1438. Prawdopodobnie osada istniała już wcześniej (na co wskazuje także brak wolnizny) i przyjęła nazwę od założycieli. Pilchowie pochodzili z rycerskiego rodu. W okolicach nazwisko to pojawia się w dokumentach także w roku 1446.

W XV w. wieś należała do parafii piskiej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101122
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 939 [zarchiwizowane 2022-10-26].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grzegorz Białuński: Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn, OBN, 2002, 237 str., ISBN 83-87643-97-1, ISSN 0585-3893