Paul Paray

Paul Paray
Ilustracja
Imię i nazwisko

Paul Charles Paray

Data i miejsce urodzenia

24 maja 1886
Le Tréport

Pochodzenie

francuskie

Data i miejsce śmierci

10 października 1979
Monte Carlo

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons

Paul Charles Paray[1] (ur. 24 maja 1886 w Le Tréport, zm. 10 października 1979 w Monte Carlo[1][2]) – francuski dyrygent i kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Podstawy edukacji muzycznej odebrał u ojca, dyrygenta i organisty amatora, następnie kształcił się u Henriego Dalliera w Rouen[1]. W latach 1904–1911 studiował w Konserwatorium Paryskim, gdzie jego nauczycielami byli Xavier Leroux (harmonia), Georges Caussade (kontrapunkt) i Charles Lenepveu (kompozycja)[1]. W 1911 roku zdobył Prix de Rome za kantatę Yanitza[1][2]. Po wybuchu I wojny światowej zmobilizowany do wojska, dostał się do niewoli niemieckiej i przebywał w obozie jenieckim w Darmstadt[1][2]. Od 1920 roku współpracował z Orchestre des Concerts Lamoureux w Paryżu, od 1923 do 1928 roku był jej pierwszym dyrygentem[1]. Od 1929 do 1945 roku dyrygował Orchestre Philharmonique de Monte-Carlo[1]. W latach 1934–1940 i 1944–1956 był dyrygentem Orchestre Colonne w Paryżu[1]. W 1951 roku został pierwszym dyrygentem i kierownikiem artystycznym Detroit Symphony Orchestra, którą kierował do 1963 roku[1][2]. W 1977 roku poprowadził w Nicei koncert z okazji 90. rocznicy urodzin Marca Chagalla[2].

Jako dyrygent propagował muzykę francuską[1][2]. Dla wytwórni Mercury Records dokonał licznych nagrań płytowych z kompozycjami Berlioza, Bizeta, Thomasa, Saint-Saënsa, Debussy’ego, Dvořáka i Sibeliusa[1]. Poprowadził prawykonania utworów licznych kompozytorów współczesnych takich jak Albert Roussel, Maurice Duruflé, Florent Schmitt, Jacques Ibert, Georges Migot, Henri Tomasi[1].

Skomponował m.in. kantatę Yanitza (1911), Mszę (1931), balet Artémis troublée (1922), Fantazję na fortepian i orkiestrę (1923), 2 symfonie (1935, 1940), Kwartet smyczkowy (1918), Sonatę skrzypcową (1908), Sonatę wiolonczelową (1919)[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 7. Część biograficzna n–pa. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2002, s. 344. ISBN 978-83-224-0808-7.
  2. ↑ a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2713–2714. ISBN 0-02-865529-X.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paul_Paray&oldid=65165224”