Paul Hasluck

Paul Hasluck

Data i miejsce urodzenia	1 kwietnia 1905 Freemantle
Data i miejsce śmierci	9 stycznia 1993 Perth
Gubernator generalny Australii
Okres	od 30 kwietnia 1969 do 11 lipca 1974
Poprzednik	Richard Casey
Następca	John Kerr
Minister spraw zagranicznych
Okres	od 1964 do 1969
Przynależność polityczna	Liberalna Partia Australii
Poprzednik	Garfield Barwick
Następca	Gordon Freeth
Minister obrony
Okres	od 1963 do 1964
Poprzednik	Athol Townley
Następca	Shane Paltridge
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Paul Hasluck (ur. 1 kwietnia 1905 we Freemantle, Australia Zachodnia, zm. 9 stycznia 1993 w Perth) – australijski historyk, dyplomata i polityk, w latach 1963-1964 minister obrony tego kraju, następnie od 1964 do 1967 minister spraw zagranicznych, a w latach 1969 – 1974 gubernator generalny Australii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość[edytuj | edytuj kod]

Ukończył historię na University of Western Australia w Perth. W 1923 podjął pracę w redakcji gazety The West Australian. W 1932 poślubił koleżankę ze studiów, Alexandrę Darker, która później również stała się cenionym autorytetem w dziedzinie historii i otrzymała tytuł szlachecki niezależnie od męża. W 1939 został wykładowcą na swoim macierzystym wydziale.

Kariera dyplomatyczna i polityczna[edytuj | edytuj kod]

W 1941 przeniósł się do Canberry i zasilił szeregi powstającej właśnie australijskiej dyplomacji. Był m.in. członkiem delegacji na konferencję w San Francisco w 1945, na której oficjalnie powołano do życia ONZ. Po wojnie wrócił na uczelnię w Perth i otrzymał od rządu zadanie napisania „cywilnej” części oficjalnej historii udziału Australii w II wojnie światowej. Praca nad tym monumentalnym dziełem zajęła mu łącznie 20 lat. Równocześnie w 1949 postanowił zaangażować się w politykę i został wybrany do Izby Reprezentantów z ramienia Liberalnej Partii Australii. W 1951 został ministrem ds. terytoriów, co oznaczało nadzór nad Terytorium Północnym, Papuą-Nową Gwineą oraz należącymi do Australii terytoriami zależnymi. Sprawował ten urząd przez 12 lat.

W latach 1963-1964 był krótko ministrem obrony, a potem przez trzy lata stał na czele australijskiej dyplomacji. Dał się poznać jako zwolennik bardzo bliskich związków z USA oraz udziału w wojnie w Wietnamie, a także przeciwnik uznania Chińskiej Republiki Ludowej. Po śmierci premiera Harolda Holta, Hasluck znalazł się w wąskim gronie kandydatów na szefa partii i rządu. Ostatecznie wyścig o te stanowiska wygrał John Gorton, który chcąc pozbyć się niedawnego rywala z bieżącej polityki, zaoferował mu objęcie formalnie najważniejszego w państwie, lecz realnie głównie ceremonialnego stanowiska gubernatora generalnego. Hasluck przystał na propozycję.

W 1972 premierem został przywódca Australijskiej Partii Pracy Gough Whitlam. Jeszcze jako posłowie on i Hasluck szczerze się nie cierpieli i nie szczędzili sobie na sali obrad dosadnych uszczypliwości. Mimo to jako dwie najważniejsze osoby w państwie dogadywali się dość dobrze – do tego stopnia, że w 1974 Hasluck rozwiązał na prośbę Whitlama parlament, a ten zrewanżował mu się rok później ofertą drugiej kadencji. Gubernator postanowił jednakże przejść na polityczną emeryturę, tłumacząc to chęcią poświęcenia się rodzinie. Zmarł dziewiętnaście lat później, dożywając 88 lat.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W 1969 został rycerzem brytyjskiego Orderu św. Michała i św. Jerzego, a dziesięć lat później Orderu Podwiązki.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Robert Porter, Paul Hasluck: A Political Biography, University of Western Australia Press, Perth 1993