Pasieka

Pasieka na Podlasiu w gminie Kleszczele
Pasieka na terenie Trzebieszowic
Pasieka w Bawarii

Pasieka – w pszczelarstwie teren z ustawionymi ulami. Jako pasiekę określa się też wszystkie ule danego właściciela – pszczelarza, wraz z jego budowlami i urządzeniami pasiecznymi, ułatwiającymi pracę w pasiece.

O istnieniu na ziemiach polskich pasieki już w czasach piastowskich świadczą liczne nazwy miejscowe, pierwsza zaś wzmianka pisemna o pasiece pochodzi z 1238 roku.

Ewolucja od barci do pasiek naziemnych prowadziła przez pasieki nadziemne. Powszechnie ustawiano wówczas na drzewach pnie stojaki i przez długi czas przypuszczano, że jest to jedyna możliwa forma pasieki. Drzewo, na którym stały ule, zwano stołem, a ul – stawką. W innych rodzajach pasiek nadziemnych ule ustawiano na rusztowaniu z desek na słupach wkopanych wokół drzewa, zwanym stanem lub odrą.

Pasieki naziemne lokalizowano w pobliżu bieżącej wody, w zacisznym miejscu. W okolicach bezleśnych, wokół uli ustawiano płoty obłożone trzciną, słomą lub gliną. W XIX w. na Podolu ogradzano pasiekę dębowym parkanem o wysokości 2 m.

Najokazalej był urządzony pszczelnik, czyli pasieka, w której pszczoły były zabezpieczone nie tylko przed zwierzętami i złodziejami, ale także przed opadami atmosferycznymi. Miał on kształt koła lub czworoboku, przeciętnie o wymiarach 50x50 m. Otaczał go drewniany płot, oblepiony od wewnątrz gliną i zadaszony (z wyjątkiem strony południowej). Ule stały pod dachem przy płocie lub pod zbudowaną na środku placu wiatą.

Ze względu na swoją wartość i umiejscowienie w odludnych miejscach pasieki stanowią łatwy cel kradzieży[1][2]. W celu ich zabezpieczenia, oprócz stosowania ogrodzeń i psów stróżujących wykorzystywane są m.in. fotopułapki[3].

Znane skanseny i pasieki[edytuj | edytuj kod]

Duży skansen pszczelarski, z bogatą kolekcją uli, znajduje się na terenie Swarzędza, miejscowości położonej niedaleko Poznania[4].

W 2007 roku w okolicy moszawu Rechow w Izraelu odkryto trzy rzędy glinianych, cylindrycznych uli z przełomu XI i X wieku p.n.e. Ustawione były piętrowo na wysokości co najmniej trzech kondygnacji. Są to najstarsze znane ule z tego obszaru[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Polska Policja, Kradł ule z pszczołami. Policjanci zatrzymali sprawcę oraz odzyskali mienie o wartości 65 tys. zł [online], Policja.pl [dostęp 2021-10-13] (pol.).
  2. Z trzech pasiek zniknęło ponad 70 uli z pszczołami. "Pojechałem na miejsce i nogi się pode mną ugięły" [online], TVN24 [dostęp 2021-10-13] (pol.).
  3. Fotopułapka - monitoring pasiek wędrownych i stacjonarnych [online], www.portalpszczelarski.pl [dostęp 2021-10-13] (pol.).
  4. Turystyka. Co warto zobaczyć?. [dostęp 2008-08-27].
  5. Mazar, Amichaj and Panitz-Kohen, Nawa, (December 2007) It Is the Land of Honey: Beekeeping at Tel Rehov Near Eastern Archaeology, Volume 70, Number 4, ISSN 1094-2076