Pędzlogon

Pędzlogon
	Graphiurus
	Smuts, 1832
	; Przedstawiciel rodzaju – pędzlogon zwinny (G. murinus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	wiewiórkokształtne
Rodzina	popielicowate
Podrodzina	pędzlogony
Rodzaj	pędzlogon
	Typ nomenklatoryczny
	Sciurus ocularis A. Smith, 1829
Synonimy
	Graphidurus: Brandt, 1855; Claviglis Jentink, 1888; Gliriscus O. Thomas & Hinton, 1925; Aethoglis G.M. Allen, 1936;
	Graphidurus: Brandt, 1855; Claviglis Jentink, 1888; Gliriscus O. Thomas & Hinton, 1925; Aethoglis G.M. Allen, 1936;
Podrodzaje i gatunki
	3 podrodzaje i 15 gatunków – zobacz opis w tekście
	3 podrodzaje i 15 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pędzlogon^[6] (Graphiurus) – rodzaj ssaków z podrodziny pędzlogonów (Graphiurinae) w obrębie rodziny popielicowatych (Gliridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[7]^[8]^[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 69–160 mm, długość ogona 54–150 mm, długość ucha 9–25 mm, długość tylnej stopy 14–30 mm; masa ciała 12–104 g^[8]^[10].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1832 roku południowoafrykański zoolog Johannes Smuts w publikacji swojego autorstwa o tytule Dissertatio zoologica, enumerationem mammalium capensium continens^[1]. Na gatunek typowy Smuts wyznaczył (oznaczenie monotypowe) pędzlogona okularowego (G. ocularis).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Graphiurus (Graphidurus): gr. γραφις graphis, γραφιδος graphidos ‘ołówek’; ουρα oura ‘ogon’^[11].
Claviglis: łac. clava ‘maczuga, pałka’; glis, gliris ‘popielica, koszatka’^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Claviglis crassicaudatus Jentink, 1888.
Gliriscus: łac. glis, gliris ‘popielica, koszatka’^[13]; przyrostek zdrabniający -iscus^[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Gliriscus rupicola O. Thomas & Hinton, 1925.
Aethoglis: gr. αηθης aēthēs ‘niezwykły’, od negatywnego przedrostka α- a-; ηθος ēthos ‘zwyczaj, charakter’^[15]; łac. glis, gliris ‘popielica, koszatka’^[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Graphiurus nagtglasii Jentink, 1888.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju wyróżnia się następujące gatunki zgrupowane w trzech podrodzajach^[16]^[10]^[7]^[6]:

Aethoglis G.M. Allen, 1936
- Graphiurus nagtglasii Jentink, 1888 – pędzlogon dziuplowy
Claviglis Jentink, 1888
- Graphiurus crassicaudatus (Jentink, 1888) – pędzlogon gruboogonowy
- Graphiurus walterverheyeni Holden & Levine, 2009 – pędzlogon tropikalny
Graphiurus Smuts, 1832
- Graphiurus angolensis de Winton, 1897 – pędzlogon angolański
- Graphiurus christyi Dollman, 1914 – pędzlogon kongijski
- Graphiurus johnstoni (O. Thomas, 1898) – pędzlogon sawannowy
- Graphiurus kelleni (Reuvens, 1890) – pędzlogon oliwkowogrzbiety
- Graphiurus lorraineus Dollman, 1910 – pędzlogon nizinny
- Graphiurus microtis (Noack, 1887) – pędzlogon małouchy
- Graphiurus monardi (St. Leger, 1936) – pędzlogon sekretny
- Graphiurus murinus (Desmarest, 1822) – pędzlogon zwinny
- Graphiurus ocularis (A. Smith, 1829) – pędzlogon okularowy
- Graphiurus platyops O. Thomas, 1897 – pędzlogon skalny
- Graphiurus rupicola (O. Thomas & Hinton, 1925) – pędzlogon stokowy
- Graphiurus surdus Dollman, 1912 – pędzlogon skryty

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Nieuzasadniona poprawka Graphiurus Smuts, 1832.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b J. Smuts: Dissertatio zoologica, enumerationem mammalium capensium continens: tribus tabulis adjunctis. Leidae: Apud J.C. Cyfveer, 1832, s. 32–33. (łac.).
↑ J.F. von Brandt. Beiträge zur nähern Kenntniss der Säugethiere Russland’s. 5. Abhandlung: Unlersuchungen uber die craniologischen Entwickelungsstufen und die davon herzuleiteten Yerwandtschaften und Classificationen der Nager der Jetztzeit, mit besonderer Beziehung auf die Gattung Castor. 2. Theil: Craniologische Charakteristik der einzeluen Nagergruppen. „Mémoires de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg”. 6^e série. Seconde partie. Sciences naturelles. 7 (2), s. 300, 1855. (niem.).
↑ F.A. Jentink. Zoological researches in Liberia. A list of mammals, collected by J. Büttikofer, C.F. Sala and F.X. Stampfli, with biological observations. „Notes from the Leyden Museum”. 10, s. 41, 1888. (ang.).
↑ O. Thomas & H.E. Hinton. On Mammals collected in 1923 by Captain. G. C. Shortridge during the Percy Sladen and Kaffrarian Museum Expedition to South‐West Africa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1925, s. 232, 1925. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1925.tb03348.x. (ang.).
↑ G.M. Allen. A New Genus and a New Subspecies of African Dormouse. „Journal of Mammalogy”. 17 (2), s. 292, 1936. DOI: 10.1093/jmammal/17.3.292-a. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 214. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 628. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b M.E. Holden-Musser, R. Juškaitis & G. Musser: Family Gliridae (Dormice). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 867–877. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Graphiurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-29].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 402. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 300.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 191.
↑ ^a ^b Jaeger 1959 ↓, s. 110.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 130.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 9.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-21]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[2] Nieuzasadniona poprawka Graphiurus Smuts, 1832.

[Smuts-1] J. Smuts: Dissertatio zoologica, enumerationem mammalium capensium continens: tribus tabulis adjunctis. Leidae: Apud J.C. Cyfveer, 1832, s. 32–33. (łac.).

[bra-3] J.F. von Brandt. Beiträge zur nähern Kenntniss der Säugethiere Russland’s. 5. Abhandlung: Unlersuchungen uber die craniologischen Entwickelungsstufen und die davon herzuleiteten Yerwandtschaften und Classificationen der Nager der Jetztzeit, mit besonderer Beziehung auf die Gattung Castor. 2. Theil: Craniologische Charakteristik der einzeluen Nagergruppen. „Mémoires de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg”. 6^e série. Seconde partie. Sciences naturelles. 7 (2), s. 300, 1855. (niem.).

[Jentink-4] F.A. Jentink. Zoological researches in Liberia. A list of mammals, collected by J. Büttikofer, C.F. Sala and F.X. Stampfli, with biological observations. „Notes from the Leyden Museum”. 10, s. 41, 1888. (ang.).

[Thomas&Hinton-5] O. Thomas & H.E. Hinton. On Mammals collected in 1923 by Captain. G. C. Shortridge during the Percy Sladen and Kaffrarian Museum Expedition to South‐West Africa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1925, s. 232, 1925. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1925.tb03348.x. (ang.).

[Allen-6] G.M. Allen. A New Genus and a New Subspecies of African Dormouse. „Journal of Mammalogy”. 17 (2), s. 292, 1936. DOI: 10.1093/jmammal/17.3.292-a. (ang.).

[Cichocki&inni-7] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 214. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 628. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Holden-Musser&inni-9] M.E. Holden-Musser, R. Juškaitis & G. Musser: Family Gliridae (Dormice). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 867–877. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Graphiurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-29].

[amw-11] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 402. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655456_300]-12] Palmer 1904 ↓, s. 300.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655347_191]-13] Palmer 1904 ↓, s. 191.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=150_110]-14] Jaeger 1959 ↓, s. 110.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=170_130]-15] Jaeger 1959 ↓, s. 130.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=49_9]-16] Jaeger 1959 ↓, s. 9.

[mdd-17] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-21]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]