Oswald Madecki
 Oswald Madecki na terenie Szpitala Najświętszego serca w Abeokucie (pierwszy od lewej) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | 11 listopada 1985 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | lekarz |
| Odznaczenia | |
   | |
Oswald Madecki (ur. 28 lutego 1920 w Cieszynie, zm. 11 listopada 1985) – polski lekarz i świecki misjonarz, wieloletni kierownik Szpitala Najświętszego Serca w Abeokucie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Oswald Madecki urodził się 28 lutego 1920 w Cieszynie. Jego ojcem był Franciszek Madecki, administrujący sanatorium przeciwgruźliczym. Matka Elżbieta (z domu Ulrich) spokrewniona była z drem Janem Kubiszem, dyrektorem Szpitala Śląskiego w Cieszynie[1]. Brat Oswalda został jezuitą, zaś siostra profesorem biochemii Akademii Medycznej w Lublinie[2].
W 1951 Oswald Madecki uzyskał dyplom lekarza Akademii Medycznej we Wrocławiu. Do 1958 pracował w szpitalu w Siemianowicach na oddziale chirurgicznym. W tym czasie podjął decyzję o podjęciu pracy lekarza w jednym z państw rozwijających się. Zamiar ten udało mu się zrealizować dzięki nawiązaniu współpracy z niemieckimi instytucjami, które wspierały działalność medyczną w Nigerii – Misyjnym Instytutem Medycznym w Würzburgu oraz Instytutem Medycyny Tropikalnej Uniwersytetu w Tübingen[2].
W październiku 1958 z paszportem turystycznym wyjechał do Austrii skąd przedostał się do Włoch, a potem do Francji. 21 listopada dotarł do Niemiec, gdzie nawiązał bezpośredni kontakt z Misyjnym Instytutem Medycznym. W lipcu 1959 dotarł do Abeokuty w nigeryjskim stanie Ogun, gdzie miał podjąć pracę w istniejącym od XIX wieku szpitalu. Warunki, które zastał na miejscu skłoniły go do podjęcia decyzji o budowie nowoczesnej placówki. W związku z tym rozpoczął zbiórkę funduszy, a także odwiedził kilka państw Afryki Zachodniej w celu zdobycia wiedzy na temat budownictwa szpitali w warunkach tropikalnych[3]. W tym okresie udało mu się zebrać materiał badawczy dotyczący przyczyn występowania malarii, co pozwoliło mu na uzyskanie stopnia doktora medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Tübingen (1966)[4].
W 1966 w dzielnicy Lantoro na przedmieściach Abeoukuty Oswald Madecki zapocząktował budowę kompleksu szpitalnego na 330 łóżek. Towarzyszyła temu rozbudowa leprozorium. Lekarz nie tylko zabiegał o pomoc finansową, ale także brał bezpośredni udział w pracach nad projektem i realizacją budowy[3]. Jego zdolnościom plastycznym część budynków, w tym szpitalna kaplica, zawdzięcza swój wystrój[5]. Pomoc dla całego przedsięwzięcia uzyskiwał głównie ze strony niemieckich (RFN) instytucji i osób prywatnych, ale także nigeryjskich organizacji kościelnych i charytatywnych oraz od arcybiskupa Lagos i europejskich przedsiębiorstw prowadzących swoją działalność w Nigerii. Na budowę szpitala przeznaczał także część własnego wynagrodzenia. Cały kompleks został ukończony w roku 1970[3].
W związku z faktem, że wśród pacjentów nowego szpitala wielu cierpiało na gruźlicę dr Madecki rozpoczął starania o budowę ośrodka leczniczo-badawczego w zakresie chorób płuc. Prace rozpoczęły się w 1981. Budynek na 125 łóżek wraz z zapleczem laboratoryjnym otwarty został w roku 1986, już po śmierci pomysłodawcy. Była to pierwsza tego rodzaju placówka w całej Afryce Zachodniej. W 1985 Oswald Madecki zapadł na śmiertelną chorobę i zmarł 11 listopada tego samego roku. Zgodnie ze swoją wolą pochowany został w Abeokucie[5].
Do pracy w szpitalu udało mu się pozyskać wielu lekarzy, w tym kilkunastu Polaków[5]. Z kolei część pielęgniarek została sprowadzona z Irlandii dzięki wsparciu misji katolickiej[3]. Sam Oswald Madecki dołączył do grona zakonu trzeciego. Opiekował się też gromadą nigeryjskich sierot, którym opłacał koszty życia i kształcenia[4].
Postać Oswalda Madeckiego pojawia się m.in. w książce Ewy Szumańskiej pt. Miłość w odcieniu ochry, gdzie opisany jest także szpital w Abeokucie[6].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- tytuł Chief Agbeji of Egbaland nadany przez króla regionu Egba Alake
- Order Świętego Grzegorza Wielkiego
- Order Zasługi Pierwszej Klasy Republiki Federalnej Niemiec
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (przyznany pośmiertnie)
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Oswald Madecki jest patronem jednej z ulic w Abeokucie[7] oraz alei w Cieszynie[8]. Jego imieniem nazwano również stworzony przez niego Ośrodek Przeciwgruźliczy, gdzie znajduje się poświęcona mu tablica pamiątkowa[9]. W Połańcu istnieje Fundacja Ochrony Zdrowia im. dra Oswalda Madeckiego[10].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Szpital Najświętszego Serca w Abeoukucie -
Szpital Najświętszego Serca w Abeoukucie -
Kaplica
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Aleksandra Błahut-Kowalczyk: Mój ojciec chrzestny. jednota.pl, 2003. [dostęp 2012-02-29].
- ↑ a b Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997, s. 152. ISBN 83-86483-93-6.
- ↑ a b c d Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997, s. 153. ISBN 83-86483-93-6.
- ↑ a b Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997, s. 155. ISBN 83-86483-93-6.
- ↑ a b c Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997, s. 154. ISBN 83-86483-93-6.
- ↑ Ewa Szumańska: Miłość w odcieniu ochry. Warszawa: Czytelnik, 1979, s. 124-143.
- ↑ Development and clinical evaluation of fast tests for tuberculosis diagnosis. europa.eu. [dostęp 2012-02-29]. (ang.).
- ↑ Cieszyn, Madeckiego Oswalda al.. mapa.targeo.pl. [dostęp 2012-02-29].
- ↑ Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997, s. 156. ISBN 83-86483-93-6.
- ↑ Fundacja Ochrony Zdrowia im. Dr Oswalda Madeckiego. ngo.pl. [dostęp 2012-09-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zygmunt Łazowski: Oswald Madecki – lekarz, społecznik, świecki misjonarz. W: Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997. ISBN 83-86483-93-6.
- Ewa Szumańska: Miłość w odcieniu ochry. Warszawa: Czytelnik, 1979.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dr. Oswald Madecki. A short biography. rosemarie-steinhaeuser.de. [dostęp 2012-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 kwietnia 2009)]. (ang.).