Osjan (Macpherson)

Osjan, mal. François Pascal Simon Gérard, 1801

Osjan – postać wzorowana na jednym z bohaterów mitologii irlandzkiej, Oisínie synu Fionna, legendarnym wojowniku i bardzie celtyckim. Miał być autorem tzw. Pieśni Osjana, rzekomych średniowiecznych poematów celtyckich, za których odkrywcę podawał się osiemnastowieczny poeta szkocki James Macpherson, który był w rzeczywistości ich redaktorem na prawach współtworzenia[doprecyzuj!]. Najzagorzalszym denuncjatorem Pieśni Osjana okazał się bardzo wpływowy autorytet literacki[według kogo?], dr Samuel Johnson, nie znający zresztą języka gaelickiego i reprezentujący całkowicie odmienny, bardziej tradycyjny gust literacki, wykluczający romantyczny sentymentalizm. Odkrycie literatury, a w szczególności poezji języka gaelickiego, odnajdywanie cennych rękopisów i ogłaszanie ich drukiem, to również zasługa wydarzenia kulturowego, jakim są Pieśni Osjana.

Wydane zostały w języku angielskim w roku 1760 (Macpherson podawał, że tłumaczył je z języka gaelickiego) i stały się bardzo popularne w całej Europie, wywierając wpływ na literaturę romantyczną (szczególnie niemiecką). Przykładem może być ich pojawienie się w Cierpieniach młodego Wertera niemieckiego romantyka, J.W. Goethego. Tytułowy bohater zaczytuje się w utworze pod wpływem silnych uczuć związanych z nieszczęśliwą miłością.

Polskie tłumaczenia[edytuj | edytuj kod]

Jako pierwszy fragmenty Pieśni przełożył Ignacy Krasicki w 1793 roku. W 1838 roku wydano we Lwowie pierwszy polski pełny przekład Pieśni Osjana dokonany przez Seweryna Goszczyńskiego. Goszczyński przełożył Pieśni w czasie pobytu w Mikołajowicach w pierwszych miesiącach 1832 r.[1]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Sierotwiński Stanisław, Wstęp do wydania „Dziennika podróży do Tatrów” S. Goszczyńskiego, wyd. Ossolineum i DeAgostini, Wrocław 2005, s. XLVII, ISBN 83-04-04762-4.