Oscar za najlepsze kostiumy

Oscar za najlepsze kostiumy (ang. Academy Award for Best Costume Design) – nagroda przyznawana kostiumografom przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej[1] od 1948. Nominacje przyznawane są przez członków Akademii zajmujących się profesjonalnie projektowaniem kostiumów. Zwycięzcy są wybierani przez wszystkich członków Akademii. W latach 1940-1966 (z krótką przerwą 1957-58) istniał podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych[2]. Kandydatem do nagrody może być tylko główny kostiumograf[3].

W latach 1948-1966 większość nagród za najlepsze kostiumy w filmach czarno-białych zostało przyznanych filmom rozgrywającym się współcześnie. Z kolei kategorię filmów barwnych zdominowały wystawne produkcje epickie, fantastyczne i muzyczne[4].

Najwięcej Oscarów za najlepsze kostiumy (8) otrzymała Edith Head, do której należy również rekord pod względem ilości nominacji w tej kategorii (35)[5]. Pięciokrotną laureatką w tej kategorii jest Irene Sharaff. Czterokrotnie zwyciężyły Milena Canonero i Colleen Atwood. Po trzy Oscary za najlepsze kostiumy otrzymali: Charles LeMaire, Dorothy Jeakins, Anthony Powell, Orry-Kelly, James Acheson i Sandy Powell[6]. Najwięcej nominacji bez otrzymania nagrody (6) zdobyła Patricia Norris.

Kilku laureatów tej nagrody zdobyło także za ten sam film Oscara za najlepszą scenografię. Byli to: Roger K. Furse, Marcel Vertès, Cecil Beaton, John Truscott i Catherine Martin, która dokonała tego wyczynu dwukrotnie[7].

Jedynym polskim akcentem tej kategorii jest trzykrotnie nominowana projektantka kostiumów Anna Biedrzycka-Sheppard, mieszkająca i pracująca w Wielkiej Brytanii.

Laureaci i nominowani[edytuj | edytuj kod]

1948–1959[edytuj | edytuj kod]

Rok Kategoria Laureat Nominowani Przypisy
1948
Film czarno-biały Hamlet
Roger K. Furse
[8]
Film barwny Joanna d’Arc
Dorothy Jeakins i Barbara Karinska
[8]
1949
Film czarno-biały Dziedziczka
Edith Head i Gile Steele
[9]
Film barwny Przygody Don Juana
Marjorie Best, Leah Rhodes i Travilla
[9]
1950
Film czarno-biały Wszystko o Ewie
Edith Head i Charles LeMaire
[10]
Film barwny Samson i Dalila
Edith Head, Dorothy Jeakins, Elois Jenssen, Gile Steele i Gwen Wakeling
[10]
1951
Film czarno-biały Miejsce pod słońcem
Edith Head
[11]
Film barwny Amerykanin w Paryżu
Orry-Kelly, Walter Plunkett i Irene Sharaff
[11]
1952
Film czarno-biały Piękny i zły
Helen Rose
[12]
Film barwny Moulin Rouge
Marcel Vertès
[12]
1953
Film czarno-biały Rzymskie wakacje
Edith Head
[13]
Film barwny Tunika
Charles LeMaire i Emile Santiago
[13]
1954
Film czarno-biały Sabrina
Edith Head
[14]
Film barwny Wrota piekieł
Sanzō Wada
[14]
1955
Film czarno-biały Jutro będę płakać
Helen Rose
[15]
Film barwny Miłość jest wspaniała
Charles LeMaire
[15]
1956
Film czarno-biały The Solid Gold Cadillac
Jean Louis
[16]
Film barwny Król i ja
Irene Sharaff
[16]

W latach 1957-58 zlikwidowano podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

Rok Laureat Nominowani Przypisy
1957 Roztańczone dziewczyny
Orry-Kelly
[17]
1958 Gigi
Cecil Beaton
[18]

Od 1959 przywrócono podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

Rok Kategoria Laureat Nominowani Przypisy
1959
Film czarno-biały Pół żartem, pół serio
Orry-Kelly
[19]
Film barwny Ben-Hur
Elizabeth Haffenden
[19]

1960–1969[edytuj | edytuj kod]

Rok Kategoria Laureat Nominowani Przypisy
1960
Film czarno-biały The Facts of Life
Edith Head i Edward Stevenson
[20]
Film barwny Spartakus
Bill Thomas i Valles
[20]
1961
Film czarno-biały Słodkie życie
Piero Gherardi
[21]
Film barwny West Side Story
Irene Sharaff
[21]
1962
Film czarno-biały Co się zdarzyło Baby Jane?
Norma Koch
[22]
Film barwny Wspaniały świat braci Grimm
Mary Wills
[22]
1963
Film czarno-biały
Piero Gherardi
[23]
Film barwny Kleopatra
Renie Conley, Vittorio Nino Novarese i Irene Sharaff
[23]
1964
Film czarno-biały Noc iguany
Dorothy Jeakins
[24]
Film barwny My Fair Lady
Cecil Beaton
[24]
1965
Film czarno-biały Darling
Julie Harris
[25]
Film barwny Doktor Żywago
Phyllis Dalton
[25]
1966
Film czarno-biały Kto się boi Virginii Woolf?
Irene Sharaff
[26]
Film barwny Oto jest głowa zdrajcy
Elizabeth Haffenden
[26]

Od 1967 ostatecznie zlikwidowano podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

Rok Laureat Nominowani Przypisy
1967 Camelot
John Truscott
[27]
1968 Romeo i Julia
Danilo Donati
[28]
1969 Anna tysiąca dni
Margaret Furse
[29]

1970–1979[edytuj | edytuj kod]

Rok Laureat Nominowani Przypisy
1970 Cromwell
Vittorio Nino Novarese
[30]
1971 Mikołaj i Aleksandra
Yvonne Blake i Antonio Castillo
[31]
1972 Podróże z moją ciotką
Anthony Powell
[32]
1973 Żądło
Edith Head
[33]
1974 Wielki Gatsby
Theoni V. Aldredge
[34]
1975 Barry Lyndon
Milena Canonero i Ulla-Britt Söderlund
[35]
1976 Casanova
Danilo Donati
[36]
1977 Gwiezdne wojny
John Mollo
[37]
1978 Śmierć na Nilu
Anthony Powell
[38]
1979 Cały ten zgiełk
Albert Wolsky
[39]

1980–1989[edytuj | edytuj kod]

Rok Zwycięzca Nominowani Przypisy
1980 Tess
Anthony Powell
[40]
1981 Rydwany ognia
Milena Canonero
[41]
1982 Gandhi
Bhanu Athaiya i John Mollo
[42]
1983 Fanny i Aleksander
Marik Vos-Lundh
[43]
1984 Amadeus
Theodor Pištěk
[44]
1985 Ran
Emi Wada
[45]
1986 Pokój z widokiem
Jenny Beavan i John Bright
[46]
1987 Ostatni cesarz
James Acheson
[47]
1988 Niebezpieczne związki
James Acheson
[48]
1989 Henryk V
Phyllis Dalton
[49]

1990–1999[edytuj | edytuj kod]

Rok Laureat Nominowani Przypisy
1990 Cyrano de Bergerac
Franca Squarciapino
[50]
1991 Bugsy
Albert Wolsky
[51]
1992 Drakula
Eiko Ishioka
[52]
1993 Wiek niewinności
Gabriella Pescucci
[53]
1994 Priscilla, królowa pustyni
Tim Chappel i Lizzy Gardiner
[54]
1995 Czas przemian
James Acheson
[55]
1996 Angielski pacjent
Ann Roth
[56]
1997 Titanic
Deborah Lynn Scott
[57]
1998 Zakochany Szekspir
Sandy Powell
[58]
1999 Topsy-Turvy
Lindy Hemming
[59]

2000–2009[edytuj | edytuj kod]

Rok Laureat Nominowani Przypisy
2000 Gladiator
Janty Yates
[60]
2001 Moulin Rouge!
Catherine Martin i Angus Strathie
[61]
2002 Chicago
Colleen Atwood
[62]
2003 Władca Pierścieni: Powrót króla
Ngila Dickson i Richard Taylor
[63]
2004 Aviator
Sandy Powell
[64]
2005 Wyznania gejszy
Colleen Atwood
[65]
2006 Maria Antonina
Milena Canonero
[66]
2007 Elizabeth: Złoty wiek
Alexandra Byrne
[67]
2008 Księżna
Michael O’Connor
[68]
2009 Młoda Wiktoria
Sandy Powell
[69]

2010–2019[edytuj | edytuj kod]

Rok Laureat Nominowani Przypisy
2010 Alicja w Krainie Czarów
Colleen Atwood
[70]
2011 Artysta
Mark Bridges
[71]
2012 Anna Karenina
Jacqueline Durran
[72]
2013 Wielki Gatsby
Catherine Martin
[73]
2014 Grand Budapest Hotel
Milena Canonero
[74]
2015 Mad Max: Na drodze gniewu
Jenny Beavan
[75]
2016 Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć
Colleen Atwood
[76]
2017 Nić widmo
Mark Bridges
[77]
2018 Czarna Pantera
Ruth E. Carter
[78]
2019 Małe kobietki
Jacqueline Durran
[79]

2020–2029[edytuj | edytuj kod]

Rok Laureat Nominowani Przypisy
2020 Ma Rainey: Matka bluesa
Ann Roth
[80]
2021 Cruella
Jenny Beavan
[81]

Wielokrotnie nominowani[edytuj | edytuj kod]

Poniższa lista obejmuje kostiumografów, którzy zdobyli więcej niż jedną nominację do Oscara w tej kategorii (stan na grudzień 2021). Lista sortowana jest według całkowitej liczby nagród (I kolumna), całkowitej liczby nominacji z jedną nagrodą (II kolumna) oraz całkowitej liczby nominacji bez nagrody (III kolumna). Nominacje podane są w nawiasach. W przypadku identycznej liczby nominacji osoby nominowane ułożone są w kolejności alfabetycznej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zasada pierwsza: Definicje Nagrody. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 23 sierpnia 2011. [dostęp 2013-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 sierpnia 2011)].
  2. The 40th Academy Awards (1968). Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 4 września 2011.
  3. Artykuł dziesiąty: Zasady specjalne dla Nagrody za najlepsze kostiumy. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 23 sierpnia 2011.
  4. Motion Picture Academy Awards – Costume Design. Costume Designers Guild, 23 sierpnia 2011. [dostęp 2013-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 stycznia 2011)].
  5. 1999 Hall of Fame – Edith Head (1903-1981). Costume Designers Guild, 23 sierpnia 2011. [dostęp 2013-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 czerwca 2011)].
  6. Andrew Gumbel, Helen Pidd. More Oscars than Brando! Brit scoops Best Costume Design (again). „The Guardian”, 23 sierpnia 2011. 
  7. Catherine Martin wins two Oscars for The Great Gatsby, makes history for most Academy Awards by an Australian. ABC News. [dostęp 2018-12-29]. (ang.).
  8. a b The 21st Academy Awards (1949) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  9. a b The 22nd Academy Awards (1950) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  10. a b The 23rd Academy Awards (1951) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  11. a b The 24th Academy Awards (1952) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  12. a b The 25th Academy Awards (1953) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  13. a b The 26th Academy Awards (1954) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  14. a b The 27th Academy Awards (1955) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  15. a b The 28th Academy Awards (1956) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  16. a b The 29th Academy Awards (1957) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  17. The 30th Academy Awards (1958) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  18. The 31st Academy Awards (1959) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  19. a b The 32nd Academy Awards (1960) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  20. a b The 33rd Academy Awards (1961) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  21. a b The 34th Academy Awards (1962) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  22. a b The 35th Academy Awards (1963) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  23. a b The 36th Academy Awards (1964) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  24. a b The 37th Academy Awards (1965) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  25. a b The 38th Academy Awards (1966) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  26. a b The 39th Academy Awards (1967) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  27. The 40th Academy Awards (1968) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  28. The 41st Academy Awards (1969) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  29. The 42nd Academy Awards (1970) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  30. The 43rd Academy Awards (1971) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  31. The 44th Academy Awards (1972) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  32. The 45th Academy Awards (1973) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  33. The 46th Academy Awards (1974) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  34. The 47th Academy Awards (1975) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  35. The 48th Academy Awards (1976) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  36. The 49th Academy Awards (1977) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  37. The 50th Academy Awards (1978) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  38. The 51st Academy Awards (1979) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  39. The 52nd Academy Awards (1980) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  40. The 53rd Academy Awards (1981) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  41. The 54th Academy Awards (1982) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  42. The 55th Academy Awards (1983) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  43. The 56th Academy Awards (1984) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  44. The 57th Academy Awards (1985) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  45. The 58th Academy Awards (1986) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  46. The 59th Academy Awards (1987) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  47. The 60th Academy Awards (1988) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  48. The 61st Academy Awards (1989) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  49. The 62nd Academy Awards (1990) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  50. The 63rd Academy Awards (1991) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  51. The 64th Academy Awards (1992) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  52. The 65th Academy Awards (1993) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  53. The 66th Academy Awards (1994) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  54. The 67th Academy Awards (1995) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  55. The 68th Academy Awards (1996) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  56. The 69th Academy Awards (1997) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  57. The 70th Academy Awards (1998) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  58. The 71st Academy Awards (1999) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  59. The 72nd Academy Awards (2000) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  60. The 73rd Academy Awards (2001) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  61. The 74th Academy Awards (2002) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  62. The 75th Academy Awards (2003) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  63. The 76th Academy Awards (2004) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  64. The 77th Academy Awards (2005) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  65. The 78th Academy Awards (2006) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  66. The 79th Academy Awards (2007) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  67. The 80th Academy Awards (2008) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  68. The 81st Academy Awards (2009) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  69. The 82nd Academy Awards (2010) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  70. The 83rd Academy Awards (2011) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  71. Oscar Nominations 2012. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 stycznia 2012.
  72. 2013 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 10 stycznia 2012.
  73. 2014 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 10 stycznia 2013.
  74. 2015 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 10 stycznia 2014.
  75. 2016 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 1 czerwca 2017.
  76. 2017 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 1 czerwca 2017.
  77. 2018 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 13.03.2018.
  78. 2019 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 11.02.2020.
  79. 2020 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 03.03.2019.
  80. 2021 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej. [dostęp 2021-12-28].
  81. 2022 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej. [dostęp 2022-08-07].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]