Order Leopolda II

Order Leopolda II
Ordre de Léopold II
Orde van Leopold I

Awers III klasy
Gwiazda II klasy
Baretka
Ustanowiono	24 sierpnia 1900
Dewiza	L'UNION FAIT LA FORCE / EENDRACHT MAAKT MACHT (W JEDNOŚCI SIŁA)
Powyżej	Order Korony
Poniżej	Odznaka Wojskowa (za akty odwagi)
Multimedia w Wikimedia Commons

Order Leopolda II (fr. Ordre de Léopold II, nl. Orde van Leopold II) – trzeci w hierarchii ważności order Królestwa Belgii, przyznawany za służbę dla panującego monarchy i wyraz jego osobistej życzliwości, także za wybitne zasługi w służbie cywilnej i wojskowej oraz za długoletnią służbę. Może być nadawany obywatelom belgijskim lub cudzoziemcom.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Order został ustanowiony przez króla Leopolda II 24 sierpnia 1900 jako odznaczenie Wolnego Państwa Konga. Po przejęciu Konga jako kolonii przez Belgię w 18 października 1908 order, po zmianach w wyglądzie insygniów, został włączony do systemu odznaczeń belgijskich wraz z innymi orderami kolonialnymi Konga Belgijskiego (po 1960 zaprzestano nadań dwóch kolonialno-kongijskich orderów Gwiazdy Afrykańskiej i Królewskiego Lwa, a pozostawiono Order Korony). Administrowany jest przez belgijskie MSZ. W praktyce jest odznaczeniem nadawanym za długoletnią służbę cywilną lub wojskową i posiadanie jego jest, alternatywnie z Orderem Korony, ostatnim stopniem przed uzyskaniem najwyższego odznaczenia belgijskiego, Orderu Leopolda (I).

Order, początkowo trzyklasowa dekoracja, od 3 maja 1903 dzieli się na sześć klas:

• klasa I — Krzyż Wielki (Grand-Croix)
• klasa II — Wielki Oficer (Grand-Officier)
• klasa III — Komandor (Commandeur)
• klasa IV — Oficer (Officier)
• klasa V — Kawaler (Chevalier)
• klasa VI — Medal (Médaille): Złoty, Srebrny lub Brązowy (d'Or, d'Argent, de Bronze).

Order nadawany jest 8 kwietnia, w rocznicę urodzin króla Alberta I i 15 listopada, w tzw. Dniu Królewskim — Koningsdag (niderl.).

Insygnia[edytuj | edytuj kod]

Insygnia orderu Leopolda II to oznaka, gwiazdy I i II klasy oraz medale.

Oznaka występuje w dwóch wersjach: tzw. kolonialnej, nadawanej do 1908, i państwowej, istniejącej od tej daty do dnia dzisiejszego. Nieemaliowany krzyż orderowy wersji kolonialnej to srebrny krzyż maltański z kulkami na zakończeniach ramion, z wieńcem z liści palmowych między ramionami. W medalionie środkowym awersu umieszczony jest herb Wolnego Państwa Konga, otoczony napisem "TRAVAIL ET PROGRÈS" (PRACA I POSTĘP, dewiza Wolnego Państwa Konga), w medalionie rewersu spleciony monogram "L II". Zawieszką jest srebrna korona królewska.

Gwiazda I klasy modelu kolonialnego jest srebrna, ośmiopromienna, cyzelowana na kształt brylantów, i nosi na sobie ukoronowany awers oznaki. Gwiazda II klasy to duży srebrny krzyż maltański z promieniami między ramionami, ozdobiony ukoronowanym awersem oznaki.

W 1908 zostały wprowadzone znaczne zmiany w wyglądzie insygniów. Nadal nieemaliowane krzyże orderowe były od tej pory złote, w medalionie środkowym awersu umieszczono herb Belgii, złotego lwa w czarnym polu, otoczonego do 1951 francuskim napisem "L'UNION FAIT LA FORCE" (W JEDNOŚCI SIŁA, dewiza państwa belgijskiego), od 1951 dodatkowym napisem o tej samej treści w języku niderlandzkim "EENDRACHT MAAKT MACHT", medalion rewersu pozostał bez zmian. Gwiazda I klasy opatrzona została promieniami na przemian złotymi i srebrnymi, natomiast duży krzyż maltański gwiazdy II klasy położono ukośnie w stylu szwedzkiego orderu Miecza. Obie gwiazdy noszą na sobie obowiązujący od 1908 awers oznaki.

Przemianie podległy również medale: wtopiony w krąg medalu awers oznaki przybrał swój nowy kształt z 1908.

Order noszony jest na niebieskiej wstędze z pojedynczym czarnym paskiem w środku. Nadania w czasie wojny oznaczane były skrzyżowanymi mieczami na wstążce orderowej.

Oznakami wyróżnień dekoracji wojennych powstałych w związku z obiema wojnami światowymi są nakładane na wstążki gwiazdki, palmy i okucia, a także złote paski na brzegach lub na środku wstążek.

Baretki Orderu Leopolda II
Krzyż Wielki	Wielki Oficer	Komandor	Oficer	Kawaler
	Złoty Medal	Srebrny Medal	Brązowy Medal

Odznaczeni[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Leopolda II.

 Z tym tematem związana jest kategoria: Polacy odznaczeni Orderem Leopolda II.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Tadeusz Jeziorowski: Belgijski Order Leopolda II... [w:] Nikodem Pajzderski, Muzealnik – konserwator – historyk sztuki, Poznań: 2014, s. 259-279
• Paul Hieronymussen: Orders, Medals and Decorations of Britain and Europe in Colour, London 1978 (ang.)
• Hendrik Meersschaert: The Order of Leopold II 5 classes and 3 medals (ang.)
• Kingdom of Belgium: Order of Leopold II. [w:] Medals of the World [on-line]. (ang.).
• Loi du 1er mai 2006 relative à l'octroi de distinctions honorifiques dans les Ordres nationaux. arquebusiers.be. [dostęp 2019-02-04]. (fr.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Insygnia orderu: Krzyż Wielki — Wielki Oficer — Komandor — Oficer — Kawaler — Medal — wyróżnienia wojskowe.