Opalenicka Kolej Wąskotorowa
| Dane podstawowe | |
| Zarządca | Opalenitzaer Kleinbahn-Gesellschaft GmbH |
|---|---|
| Długość | 88,4 km |
| Rozstaw szyn | 750 mm |
| Sieć trakcyjna | brak |
 Opalenicka Kolej Wąskotorowa, zdj. z roku ok. 1920 | |
| Historia | |
| Rok otwarcia | 1886 |
| Rok włączenia do PKP | 1948 |
| Rok zawieszenia ruchu | 1995 |
| Rok likwidacji | 2006 |
Opalenicka Kolej Wąskotorowa zwana też Opalenicką Koleją Dojazdową służyła pierwotnie jako kolejka buraczana do transportu buraków cukrowych do Cukrowni „Opalenica”.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy odcinek o dł. 10,7 km uruchomiono 23.10.1886 r. z Opalenicy do Głuponii. 14 stycznia 1896 r. przekształcono ją w odrębne przedsiębiorstwo o nazwie Opalenitzaer Kleinbahn-Gesellschaft GmbH (z niem. Towarzystwo Wąskotorowej Kolejki Opalenickiej Sp. z o.o.)[1]. Udziałowcami zostali: Cukrownia „Opalenica”, okoliczni ziemianie i przedsiębiorcy, a także ówczesny powiat grodziski. Do I wojny światowej do sieci przyłączono Brody, Lwówek, Wąsowo, Nowy Tomyśl, Rudniki, Sędziny i Duszniki. W 1911 r. spółka dysponowała 10 parowozami i 281 wagonami (w tym 9 pasażerskimi) oraz zatrudniała 102 pracowników. W rekordowym roku 1913 przewieziono 164 542 osoby i 175 394 ton towarów[1]. Popularność kolejki spowodowana była słabą siecią dróg w tym rejonie. W okresie szczytowego jej rozwoju sieć torów osiągnęła całkowitą długość 88,4 km. Wraz z rozwojem sieci dróg znaczenie kolejki spadało.
W 1948 r. nastąpiło włączenie Opalenickiej Kolei Wąskotorowej do PKP. Zatrudnienie wynosiło wtedy 135 pracowników stałych i 20 sezonowych. Kolej otrzymała nazwę Opalenickiej Kolei Dojazdowej. Po 99 latach użytkowania parowozów w 1985 r. sprowadzono lokomotywy spalinowe. W 1990 r. przewozy osobowe spadły o 28%, a towarowe o 48%. Rozwój transportu samochodowego i PKS spowodowały marginalizację tej kolei i stopniową likwidację jej kolejnych odcinków[2]. W czerwcu 1994 roku podczas przebudowy stacji w Opalenicy odcięto możliwość załadunku wagonów normalnotorowych na transportery, co przyspieszyło likwidację kolei[3]. 1 września 1995 roku zakończono planowy ruch pociągów na kolei, zastępując go komunikacją autobusową[3]. W miejscu rozebranych torów budowane są ścieżki rowerowe, jak np. na odcinku Nowy Tomyśl – Stary Tomyśl[4].
Linie[edytuj | edytuj kod]
- Linia kolejowa Opalenica Wąskotorowa – Lwówek Wąskotorowy
- Linia kolejowa Nowy Tomyśl Wąskotorowy – Duszniki Wielkopolskie
- Linia kolejowa Rudniki-dwór – Sędziny
- Linia kolejowa Śliwno – Turowo Wielkopolskie
- Linia kolejowa Lwówek Wąskotorowy – Komorowo Wielkopolskie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dzieje Opalenicy, Poznań 1993, pod redakcję Czesława Łuczaka, ISBN 83-85811-03-6, s. 139.
- ↑ Dzieje Opalenicy, Poznań 1993, pod redakcję Czesława Łuczaka, ISBN 83-85811-03-6, s. 271.
- ↑ a b Marek Malczewski. Opalenicka Kolej Dojazdowa. „Świat Kolei”. 4/1995, s. 35. EMI-PRESS. ISSN 1231-1804.
- ↑ Paweł Anders, Nowy Tomyśl, Poznań: Wyd. WBP [etc.], 1998, s. 52, ISBN 83-85811-51-6, OCLC 69590183.